Andvari - 01.04.1962, Page 20

18
SVHINN SKORRl IIÖSKUKDSSON
ANDVAIU
fríið og gatskrekkurinn gerði enda á
henni."1)
Ekki hefur mér tekizt að finna þetta
blað Hannesar. Um þessar mundir starf-
aði meðal skólapilta leynifélag, er nefnd-
ist Bandamannafélag Reykjavíkurskóla,
stofnað 1875. Á fundum þess iðkuðu
skólasvcinar mælskulist, og það hélt úti
skrifuðu skólablaði, þar sem piltar hirtu
skáldskap sinn og ritsmíðar. Þarna ríkti
mjög bókmenntalegur andi. Gögn þessa
félags eru nú varðveitt í Landsbóka-
safni, en ekki verður séð af þeirn, að
Ifannes hafi átt þátt að starfscmi félags-
ins tvö fyrstu skólaár sín.
Vorið 1876 fluttist hann ásamt móður
sinni og systkinum frá Skjaldarvík að
Syðra-Laugalandi í Eyjafirði og átti þar
heima, unz hann fór til Kaupmanna-
hafnar til háskólanáms. Hann dvaldist
nyrðra á sumrum og fór landveg á hest-
um, sem skólapilta var siður í þann tíma.
Til þessara svalksömu, glaðværu ferða-
laga sótti hann síðar myndir í ferðakvæði
sín hin alkunnu.
Haustið 1876 settist Hannes í 3. bekk,
og enn kenndu þeir honum báðir, Stein-
grímur Thorsteinsson og Benedikt Grön-
dal. Meðal kennenda hans þennan vetur
má auk þess geta Gísla Magnússonar,
þess er gefið hafði út ljóðasafnið Snót
með Jóni Thoroddsen forðum.
Einar I Ijörleifsson hafði setzt í 1. bekk
haustið 1875 og átti þar misgóða vist, að
því er honum sagðist síðar frá.2) Ekki er
mér kunnugt, hvort hann átti þá nokk-
urn þátt að fyrrnefndu blaði fyrstubekk-
inga. Þetta skólaár komu þeir fyrst við
sögu Bandamannafélagsins Einar og
Hannes, og reið Einar á vaðið, þótt vetri
1) Þjóðskjs.: Árbækur Hins lærða skóla ís-
lands 1874—1878, bls. 101—102.
2) Fyrir 40 árum í Lærða skólanum, Lögrétta
13. maí — 10. júní 1914.
síðar væri i skóla, enda eldri að árum.
Las hann upp á félagsfundi 15. októbcr
kvæði eftir sig og þýðingu úr þýzku.
1 löfðu þegar verið birt eftir Einar nokkur
kvæði og smásaga, cr Hannes loks
hætti sér út á ritvöllinn með gamanþætti,
Dálitlum draumi, sem lesinn var upp í
félaginu 13. febrúar 1877. Ekki var þó
opinskátt gert um höfundinn, hcldur
standa undir stafirnir „Dr.“. Kemur það
heim við þá frásögn Einars síðar, að
Hannes hafi verið feiminn í skóla og
lítt gefinn fyrir að trana sér fram. Þótt
þáttur þessi sé, sem vænta mátti, harðla
bernsk ritsmíð, má þar þegar kenna
nokkuð af sumum höfundareinkennum
Llannesar síðar, einkum auga hans fyrir
broslegum atvikum, hinu skoplega í fárán-
leika. I Iann lýsir því, að komið sé að
prófi, og hann situr við lestur námsbóka.
Sjálfur er hann „ekki „krassus" í faginu",
og að lyktum sækja skræðurnar að hon-
um svífandi á leðurblökuvængjum, og
hann vaknar. Aðförin minnir nokkuð á
ævintýrið Stúlkan í turninum eftir
Jónas Hallgrímsson. Hann skopast þarna
að fyrstu- og þriðjubekkingum, „því þið
getið ekki trúað, hvað þar eru exemplar-
iskir gatistar."1) Þá talar hann í tvíræðum
tón um þrifnað í skólanum.
III
Vcturinn 1877—78, þcgar Hannes sat
í 4. bekk, varð örlagaríkastur allra skóla-
ára hans. Þá gerðust þeir atburðir í lélags-
lífi skólapilta, sem urðu til þess að tengja
suma þeirra ævilöngum vináttuböndum,
en skópu langlífan kala milli annarra.
Sannaðist þar hið fornkveðna, að lengi
nian til lítilla stunda.
Ári eldri en Hannes í skóla voru meðal
annarra Skúli Thoroddsen, síðar sýslu-
maður og stjórnmálakempa, og Sigurður
1) Lbs. 3326, 4to, bls. 328.