Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1943, Qupperneq 70

Andvari - 01.01.1943, Qupperneq 70
66 Gisli Sveinsson ANDVAnl (árið 1814), og má um það deila, hvort lögmætt eða ólögmætt hafi verið. En að sjálfsögðu gat konungur eig'i þessa vegna öðlazt neinn frekari rétt yfir íslendingum en upphaflegir samningar stóðu til. Og enginn dirfist nú lengur að halda því fram, að vér höfum með þessu gengið einni eða annarri þjóð á hönd, enda þótt konungseinveldi kæmi til um skeið, svo að þegnar í hverju landi sem var urðu undir að gangast (með „hyllingareiðum") og lúta „hoði og banni“ einvaldans og þeirra ráðgjafa (ráðuneyta), er hann valdi sér og allajafna voru nær einvörðungu úr heimalandi hans. — Á Norðurlönd- um tóku þjóðirnar aftur við valdi sínu og sjálfsákvörðunar- rétti nálægt iniðri síðustu öld (i Danmörku með grundvallar- lögum 5. júní 1849, eins og kunnugt er), og hið sama heimt- uðu íslendingar á þjóðfundum (1851, 1867 og 1869). Árang- urinn varð og sá, að dönsk stjórnarvöld (að vísu með engum rétti) settu íslandi „stöðulögin“ 2. jan. 1871, og konungur (Kristján IX.) lét koma í gildi stjórnarslcrána 5. janúar 1874, sem var spor í rétta átt, þótt ófullnægjandi væri að vorum dómi fyrr og síðar. Öll stjórnmálabarátta íslendinga frá þessum tíma og út öldina — undir merlci Jóns Sigurðssonar, sem fram að þessu hafði forustuna, en nú hné brátt í valinn, og síðar með at- beina Benedikts Sveinssonar sýslumanns o. fl. —, svo og hart nær tvo fyrstu tugi þessarar aldar, beindist að því viðfangs- efni að ná aftur liinu fulla valdi þjóðarinnar úr réttindaút- legðinni hjá Dönum: Að endurheimta stjórnmálasjálfstseð1 landsins og fá fullveldi þess viðurkennt. Áfanga þessarar leiðar þekkja menn: Heimastjórnarbúsetan 1903—04, stofnun Landvarnarflokksins urn líkt leyti, þróun skilnaðarstefnunn- ar og Þingvallafuudurinn árið 1907. Stefnan fékk byr undir háða vængi með hinni misheppnuðu tilraun til þess að útkljn málið með „upplcastinu“ 1908, er þjóðin sýndi á hinn áþreifan- legasta hátt, að hún lét sér ekkert kák nægja i þessuin efnum> en krafðist fulls réttar. Síðan gat aldrei i alvöru orðið nm annað að ræða. Og þegar heimsstyrjöldin 1914—18 breyth viðhorfum i yfirráðamálum (þótt eigi væri nema í svip), rann
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.