Fálkinn - 18.12.1942, Síða 32

EMIL bonnelycke:
Jóldkvöld á Járnbrciutími!
IÓLIN eru ekki hvíldardagur járn-
brautarmannanna, þau eru vöku-
tími og ökutími, þeir hafa „stórlest-
ir“, sem katiaö er, „mörg hlöss“.
Þó feröin frá Frederiksliavn til Aal-
horg sje ekki þrekraun fyrir eim-
reiðarstjóra, sem ekur hana i einni
lotu, þá er það ])ó ekki eins og í
gamla daga, þegar maður ók frá
Aarhus til Kaupmannahafnar í einu.
En hafi vegalendirnar verið styttar
síðan, þá hafa kröfurnar til lirað-
ans verið auknar. Lestarstjórarnir á
diesel-lestunum ljúka víst upp ein-
um munni um það, að þeir sjeu
látnir aka eins langar ferðir nú og
í gamla daga.
Einn af eimreiðárstjórunum á lest-
unum milli Aalborg og Fredriks-
havn, Albertsen gainli, var á því
stigi að hann -þagði um, að hann
væri að verða þræll taugaveiklunar-
innar í sjer. Ástand hans lýsti sjer
í því hve liann var orðinn upp-
stökkur. Hann liljóp upp á nef sjer
af öllu. Hann átti heima i einbýlis-
liúsi í Vonarstræti í Frederiks-
iiavn, sama húsinu sem hann og
Amalia og börnin höfðu átt lieima
í árum saman. Nú vorp 'börnin orð-
in stór, gift, sum voru í Ameríku.
Helmuth var fjarstur honum, alla
leið vesur í Seattle, liafði verið þar
mörg ár og kom aldrei heim. Þeir
sem farnir voru út i buskann gætu
eins vel verið dauðir. Maður sjer þá
aldrei, sjer aldrei hvernig þeim
vegnar. Stundum veit maður ekki
einu sinni livort þeir eru lífs. Móð-
irin hugsaði til þess með angur-
bliðu, live langt væri orðið síðan
hún kveikti síðast á jólatrjenu fyrir
börnin sín. í þá daga, sem nú voru
löngu liðnir hafði það verið mesta
gleðistund hennar og Albertsens
þegar þau voru að undirbúa jóla-
gleðina fyrir börnin. Þá hafði aldrei
borið á taugaóstyrk eða hvefsni hjá
manninum hennar. Það var blátt á-
frahi lygilegt hvað hann hafði kom-
ist yfir að gera um jólin: gjafakaup,
jólatrjesútveganir, sæg af brjefum
og kortum að skrifa, auk allrar
vinnunnar á járnbrautinni. í bjarma
jólahátíðarinnar, skreytta borðsins
og jólatrjesins var líkast og þau yrði
börn á ný, bæði tvö.
Nú var þetta gjörbreytt og Amalíu
fanst liún varla þekkja Albertsen
fyrir sama mann. í sama bili og
hánn var að setja á sig hálsklútinn
og Amalía var að rjetta lionum
frakkann hans af snaganum í and-
dyrinu, var dyrabjöllunni hringt.
—- Hvað er nú að? sagði hann,
írekar að liann hrykki við en að
hann gerðist önugur og sneri sjer
að dyrunum.
— Mjer sýndist þú hrökka við,
sagði hún.
— Það var ekkert. Gættu að liver
er að hringjá.
Hún lilýddi þvi og opnaði dyrnar
fram í ganginn. Það er Halvor
Mikkelsen, blikksmiðurinn, með
reikning _fyrir viðgerð á ofninum í
borðstofunni.
— Skritinn tími til að koma með
reikning á, nöldraði Albertsen. Þeg-
ar hann lieyrði upphæðina glumdi
i honum. Níu krónur fyrir að laga
beglu á röri. Skárra er það nú verð-
ið. Hjá okkur hreinsum við reyk-
gangana tvisvar á dag án þess að
taka nokkuð fyrir það!
— Já, en þjer fáið föst laun fyrir
það, sagði Mikkelsen. — Við hinir
verðum helst að fá eitthvað fyrir
okkar vinnu líka.
— Já, það er gott og blessað,
svaraði hinn. Jeg hefði átt að laga
þetta rör sjálfur, þá liefði jeg spar-
að peningana. En jeg ætla að biðja
yður að koma ekki með reikninga
á þessum tíma dagsins í annað
skifti!
Þegar blikksmiðurinn var farinn
var eitthvað í ólagi með hnappinn.
Hann gat ekki látið hann sitja. Am-
alía ætlaði að hjálpa honum, en
kom þá öfuigu megin að honum.
— Hinumegin, urraði hann. -
Hinumegin!
— Jæja, Albertsen, þú l'ærð víst
frí á aðfangadagskvöldið?
— Svo—o? nöldraði gamli maður-
inn, eins og úti á þekju.
— Þú átt aðstýra lest nr. 20 á
Þorláksmessu og fara heim með
lest nr. 25 frá Áalborg.
— Kallarðu það að eiga frí? Jeg
er ekki kominn lieim fyr en kl. 9.
Og ef okkur seinkar kemst jeg ekki
lieim fyr en hálftíu í fyrsta lagi.
Svo leit Albertsen alt í einu á
kunningja sinn:
— Hvaða bjeaðan óþverra reykir
þú, maður!
Kunninginn leit á Albertsen. Hann
hugsaði: En hvað hann er önugur
núna. Sje liann altaf í svona skapi
,,Golt kvöld, pabbi.
I>etta er Helmuth!“
Loks komst hann í yfirhöfnina.
Hann var gramur að komast ekki af
stað fyr en á síðustu stúndu. Og
liann þaut upp eins og naðra þeg-
ar Amalía .ætlaði að kveðja hann
mcð kossí,
—- Já, já. Það er g'ott,
— Heldurðu að þú eigir að aka
jólakvöldið? spurði hún varlega og
lieldur mæðulega.
— Það skal jeg segja þjer þegar
jeg hefi sjeð vinnuáætlunína.
Stormurinn lamdi hann í framan
og lá við að hann svifti af honum
einkennishúfunni. Við þetta espað-
ist Albertsen. Á leíðinní í vagnskál-
ann hugsaði hann: Á nú að eyðí-
leggja þessi jól fyrir mjer líka?
Kanske jeg eigi að aka lestinni
nr. 20, þá er rjett svo að jeg get
gleypt í mig matinn áður en jeg
fer. Það verður skemtilegt jólakvöld.
Inni í lestastjórastofunni sagði
einn af yngri lestarstjórunum við
liann:
út af smámunum þá öfunda jeg hann
ekki.
Mergurinn málsins var sá, að Al-
þertsen var veikur. Honum leið blátt
áfram illa — innvortis. Það er af-
leitt að veru veikur Qg vita ekki
lwað að manni gengtu', hijgsaði
hann með sjálfum sjer, Það er alveg
eins og að eiga eithvað yofapdi yf-
ir sjer, sem ómögulegt er nð verjast
—- eitthvað sent læðist aftan að
ntanni.
Á Þorláksmessu kom Albertsen
eins og hann var vanur, til að stýra
lcst nr. 20 til Aajborg, Þegar hann
steig yfir sporín, ínn í eimreiða-
skálann, mætti hann eimreiðameist-
aranum. Hann var þungbrýnn.
— Gott kvöld, Albertsen.
— Gott kvöld, svaraði sá gamli
JÓLABLAÐ FÁLKANS 1942
stuttur i spuna og ætlaði að halda
áfram. En eimreiðameistarinn stöðv-
aði liann.
— Mortensen er dáinn.
Ha? Er Mortensen dáinn?
Mortensen var einn af gömlu eim-
reiðarstjórunum á aldur við AI-
bertsen.
—- Hvenær dó hann? spurði gainli
maðurinn.
— í morgun. Hann var nýkominn
inn á stöðina og liafði gengið frá
vjelinni. Þegar hann ætlaði að stíga
niður af kolavagninum datt liann
niður og var dauður ^— steindauður.
— Jæja, sagði Albertsen og varð
undarlega innanbrjósts. Hann þagði.
— Jeg veit vel, Albertsen, að yð-
ur langar til að eiga frí sjálft jóla-
kvöldið, en jeg liefi ekki getað rað-
að þessu betur niður en jeg hefi
gert.
— Það er ágætt — það er ágætt,
sagði Albertsen viðutan og órór.
Hvorki eimreiðameistarinn nje Al-
bertsen sjálfur skildu, liversvegna
hann var alt í einu orðinn svona
eftirgefanlegur, alt í einu.
Hann hjelt áfram. Ekki getað rað-
að þessu betur niður? Já, en það
var ágætt, það var alveg ágætt, það
var — —. Dauður? Var Mortensen
dauður? Stjettarbróðir hans, jafn-
aldri og samverkamaður var ekki
framar í lifenda tölu! Hann hafði
komið inn með lestina sína, ef til
vill eftir erfiða ferð, ljelegt veður,
seinkanir og margt ferðafólk, hafði
komið eimreiðinni fyrir, stigið nið-
ur af kolavagninum og dottið niður
steindauður. Ef til vill hafði Mort-
ensen verið veikur þó hann starfaði
til síðustu stundar.
Albertsen nam staðar við eim-
reiðina sína, en hann fann að liessi
tíðindi höfðu gert honum órótt inn-
anbrjósts. Æ, hvernig stendur eig-
inlega á þessu, það slær köldum
svita út um mig, svona hefir mjer
aldrei á æfi minni liðið áður.
Larsen, kyndari hans, var uppi í
kolavagninum, i samfestingi, með
tvistvöðlu í hendinni og húfuna aft-
ur á linakka.
— Gott kvöld, meistari, sagði
bann. Ungu kyndararnir ávörp.uðu
jafnan yfirboðara sína sem meist-
ara.
— Mjer líður illa, Larsen, sagði
gamli maðurinn lágt.
— Hvað er að — eruð þjer veik-
ur?
Albertsen leit á klukkuna. — Við
verðum að halda af stað núna, við
verðum að vera til reiðu, hjelt hann
áfram, eirðarlaus.
— Ef ])jer eruð veikur þá getið
þjer ekki farið, sagði kyndarinn á-
kveðinn.
— Það eru engin menn til vara
um jólin. Við skulum halda áfram,
Larsen. Eru ljóskerin í lagi?
— Já, meistari.
— Gott, þá ökum við.
Þeir stigu upp i eimreiðina, sinn
hvoru megin.
—--------- Hraðlestin þaut fram hjá
Kvissel, svo að gamla stöðvarhúsið
l.jek á reiðiskjálfi. Albertsen stýrði
„stórri lest“, „mörgum hlössum",
fólk var að fara í jólaferð og eim-
reiðarstjórinn hafði opnað gang-
jafnann til fulls til þess að ná fullri
ferð pg Jíoma^t h.já seinkun. Þeir
pku iindan þrekku ijm hríð — á
fullrj ferð. En svq kom brekkan
pppað stöðiuni í Tolne. Aílti liapn
að sjaka enn meira á gajigjafnani}in,
svo að ejjnþrýstingurinn batnaði.
Hann kjpti honnm til baka Qg á-
fram, —- hraðlestin varð að komast
leiðar sinnar, seinknnarlaust. Ef
hann gæti haþlið 80 kílórnetra ferð
lijá Tolne þá skyhli hann „slá i“
niður að Sindai og fara þar fram-
lijá með 100 kílómefra hraða svo að
dunaði i öllu. Dauffur ■— gat það