Fálkinn - 02.08.1961, Blaðsíða 6

,FÓLKIÐ
ER
ALLS
STAÐAR
EINS‘
Rætt vi5 Jiígóslav-
neskt fólk, sem sezt
hefur að hárlendis
Á meðan við sitjum í strætisvagnin-
um og bíðum þess að komast á leiðar-
enda, laumumst við til að líta í bók
og lesa okkur ögn til um Júgóslavíu.
Ekki svo að skilja að bannað sé að
lesa um Júgóslavíu, hvorki í strætis-
vagni eða annars staðar, heldur hitt
að á íslandi er alltaf litið svo einkenni-
lega á þá, sem sitja í strætisvagni og
eru að lesa í bók. Síður ef þeir lesa
bara í blaði, eins og Vísi eða svoleiðis.
Og ástæðan fyrir því að við veljum
okkur lestrarefni um Júgóslavíu er sú
að við erum á leiðinni í heimsókn til
Júgóslava, og þá er svona skemmti-
legra að vita eitthvað um landið, að
geta að minnsta kosti staðsett það
svona nokkurn veginn á heimskringl-
unni.
Federatione Narodna Republika Ju-
goslavija, er sambandslýðveldi í norð-
verðurhluta Balkanskaga, 256.588 fer-
kílómetrar að stærð og íbúar um 16
milljónir. Höfúðborgin heitir Beograd.
Ekki er hægt að segja að landið sé af-
skekkt, því að því liggja ein sjö lönd.
Að norðan: Austurríki og Ungverja-
land. að austan: Rúmenía og Búlgaría,
að sunnan: Grikkland og Albanía og
að vestan: Ítalía og svo Adríahafið. í
gegnum norðausturhluta landsins fell-
ur Dóná á leið sinni frá Ungverjalandi
inn í Rúmeníu.
Eftir þjóðþingið 1946 skiptist landið
í 6 lýðveldi, auk einstakra sjálfsstjórn-
arhéraða. Þingið er í 2 deildum, sem
kýs forsetaráð, formaður þess er for-
setinn. Sér til aðstoðar hefur hann 6
undirforseta og 30 þingmenn. Ráðherr-
ar eru 27, forsætis- og varnarmálaráð-
herra er Josip Broz, Tito.
Þegar við lítum á landakortið, sjá-
um við að ef við færum frá Pýrenea-
fjöllum í beina línu austur á bóginn,
yfir Miðjarðarhafið, Ítalíu og Adría-
hafið, kæmum við í miðbik Júgóslavíu,
ekki langt frá borginni Sarajevo sem
við þekkjum þó öll að nafninu til. Það
var þar, sem hinn austurríski Frans
Ferdinand var myrtur þann 21. júní
1914, en það morð var talin hin ytri
orsök heimsstyrjaldarinnar fyrri. Og ef
við höldum frá Sarajevo og beint í
norður, förum við rétt fyrir vestan
Búdapest í Ungverjalandi, yfir Tékkó-
slóvakíu Þýzkaland, Pólland, Danzig,
Eystrasalt, Stokkhólm í Svíþjóð og
Tromsö í Noregi. Þetta er allt svo að
segja á sömu lengdargráðunni,
Og þó að við séum ekki beinlínis á
þeim buxunum núna að krussa alla
Suður. og Mið-Evrópu, nema svona í
huganum þá er okkur heldur ekki til
setunnar boðið, því að strætisvagninn
er kominn á leiðarenda. Ja, á leiðar-
enda, það er nú full mikið sagt, því að
nú eigum við fyrir höndum að leysa
flókna skipulagsgátu einhvers verk-
fræðingsins og finna rétta leið að hús-
inu nr. 24 við Akurgerði Þetta er eins
og dægradvöl í jólablaði, þar sem prins-
inn fær prinsessuna að launum, ef hann
kemst eftir öllum völundargöngum í
hellinum. Og eins og í öllum slíkum
gátum, þá er rétta leiðin stutt og ein-
föld, þegar hún hefur einu sinni verið
farin.
Er við berjum dyra, kemur ung
kona á móti okkur og vísar okkur inn.
Hún heitir Simica Mustac, og við setj-
umst niður og spjöllum við hana og
bróður hennar, Ante Matulj. Hann er
24 ára gamall og fór frá Júgóslavíu
yfir til Italíu fyrir rúmum 5 árum.
Hann hefur ekki komið heim síðan. I
skóla lærði hann ítölsku, frönsku,
þýzku og ensku, auk júgóslavneskunn-
ar, og á ferðum sínum hefur hann
kynnzt spænsku, norsku og íslenzku.
Við spyrjum Ante, hvers vegna hann
hafi farið til Ítalíu.
— Það voru margar ástæður fyrir
því, svarar hann, en ég vil sem minnst
um þær tala. Við skulum segja að mig
hafi langað til að komast eitthvað út
fyrir Júgóslavíu. Að Ítalía varð fyrir
valinu er af því að ég átti heima við
strönd Adríahafsins. og þá var aðeins
yfir það að fara til að komast til Ítalíu.
Okkur sýnist brosviprur í kringum
munninn.
— Varstu lengi á Ítalíu?
— Ég var þar í tæpt ár, en fór það-
an til Frakklands. Ég vann í Renault-
bílaverksmiðjunum í tvö ár. Þá fór ég
á sjóinn, sigldi á norsku skipi til Norð-
urlanda og víðar, t. d. til Afríku. Þá
fékk ég bréf frá systur minni hér á
Islandi. Hún hafði misst manninn sinn
og stóð ein uppi með þrjú börn.
— Komstu þá til íslands?
— Já. ég fór þá til íslands, kom
hingað í apríl í fyrra
— Hvað fórstu þá að gera?
— Fyrstu 6 mánuðina vann ég á
Kirkjusandi, en núna vinn ég í Hamp-
iðjunni
— Útlendingar eru alltaf spurðir,
hvernig þeim lítist á ísland hvað seg-
ir þú um þitt álit á landinu og fólkinu?
— Fyrst leizt mér nú ekkert sérlega
vel á mig hér, en það hefur breytzt.
Hvað fólkið snertir, þá er það ekkert
öðruvísi en annars staðar. Norður-
landabúar skera sig reyndar alltaf ör-
lítið úr, en annars er fólk alls staðar
eins, finnst mér. Ég hef kannski ekki
kynnzt íslendingum nógu mikið til að
geta dæmt um það
— Hvað gerir þú í tómstundum?
— Eitt og annað, fer í bíó svona einu
sinni eða tvisvar í viku, og svo fer ég
á ball stundum. kannski einu sinni í
mánuði. Núna er ég í sumarfríi, og þá
langar mig til að fara norður á Siglu-
fjörð og Akureyri.
Ætlar þú að vera lengi á íslandi
enn?
—- Ég veit það ekki. Ég hugsa ekki
langt fram í tímann. Systir mín vill
ekki yfirgefa ísland, maðurinn hennar
er jarðaður hérna. Hann dó tæpu ári
eftár að þau komu til íslands.
— Hvað vann hann hérna?
— Hann vann á Kirkjusandi fyrstu
mánuðina eftir að þau komu til lands-