Fálkinn - 02.08.1961, Blaðsíða 16

*
$ 4a^ÁíHÁ CHH
Þegar eldingin hljóp i kúna
Það er nú keppzt um að hafa viðtöl
við sem flesta aldraða menn í blöðum
og tímar,itum. Þessu stýrir náttúrulega
hin blóðiborna söguskráningarfíkn okk-
ar handritaranna, og má segja, að erfitt
sé orðið að ná í gamalmenni, sem ekki
hefir fengið vizkuna úr sér prentaða í
víðlesið blað ásamt mynd með tóbaks-
glasið í hendinni. Mér tókst þó að finna
gamlan mann og hreint ekki ómerki-
legan sem ennþá var óspjallaður af
blaðasnápum og átti ég við hann eftir-
farandi viðtal:
Voruð þið ekki mörg systkynin í
Kotakoti?
Víst vorum við mörg, en þau hrundu
nú niður sjö úr ýmsum pestum. Þá
fengu menn ekki barnalífeyri. Kallarn-
ir hefðu kannske gert eitthvað til að
halda lífi í ungunum sínum í þá daga,
ef barnalífeyrir hefði verið kominn á.
Var ekki oft þröngt í búi hjá ykkur?
Jú, ég hugsa að pabbi kallinn, hefði
ekki þraukað langt verkfall í þá daga.
Við lifðum á fiski og svo náttúrulega
kartöflum. Þær þurftu ekki að hugsa
um megrunarkúra og duft, kellingarn-
ar í þá daga. Fólkið lifði og dó án þess
að stíga á vigt og vissi aldrei, hvað
það var þungt, enda aldrei haft orð á
því, fyrr en það var borið til grafar.
Fórstu ekki snemma til sjós?
Ég fór fyrst með pabba til sjós á þeim
aldri, þegar þessir unglingar yl*kar
núna byrja að fara í skóla, sem sagt sjö
ára. Ég var svo kallaður kvartdrætt-
ingur. fékk fjórðungshlut og var fljótt
með fisknustu mönnum í plássinu. Varð
svo orðinn formaður um fermingarald-
ur Mátti varla vera að því að meðtaka
ferminguna fyrir sjósókn.
Komstu aldrei í hann krappann á
þeim árum?
Ekki er nú laust við það, væni minn.
Eina sögu get ég sagt þér. Ég var þá
búinn að róa tvær vertíðir og var á
tíunda ári. Við höfðum róið í blíðskap-
arveðri og vorum bún,ir að fiska í tvær
stundir, þegar hann skellur á með
blindöskunorðan garra og stórhríð
alveg fyrirvaralaust. Amma var þá ný-
dáin, svoleiðis að veðurþjónustan var
engin því hægri mjöðmin á henni var
veðurstofan hans pabba þ. e. gigtar-
verkirnir voru óbrigðull veðurboði, er
við trúðum og treystum á. Ef amma
hefði verið á lífi, þá hefðum við ábyggi-
lega ekki róið umræddan dag. Nú
jæja. við hleyptum undan og reyndum
að verjast áföllunum. Skyndilega skall
ólag yfir bátinn og mig tók út. Ekki
missti ég kjarkinn, því ég vissi, að lítið
tjóaði að kalla á pabba, heldur yrði ég
að bjarga mér sjálfur. Tók ég því sund-
tökin og segir ekki af mér, fyrr en ég
tek land í vörinni heima. Gekk ég ó-
studdur heim og fékk þar góða að-
hlynningu en fór því næst til kojs. Sjö
tímum seinna komst báturinn heim við
illan leik. Pabbi var dapur í bragði og
ætlaði að tjá mömmu sorgartíðindin um
drukknun mína. Þegar hún sagði hon-
um, að ég væri kominn heim fyrir sjö
tímum og sofnaður oní rúm, brá hon-
um mjög og sagði slíkt ekki geta átt
sér stað. Hér hefði áreiðanlega verið
um svip minn að ræða, því ég væri
drukknaður. Var nú gengið til bað-
stofu og athugað, hvort þar hvíldi ég
eða afturganga mín. Varð gleði for-
eldra minna mikil, þegar í ljós kom,
að ég var á lífi og við heilsu hina beztu.
Kvæntist þú svo ekki?
Ég gifti mig tuttugu og þriggja ára og
við byrjuðum að hokra á býli, sem hét
Kotakotakot og hafð,i það verið í eyði
nokkur ár. Konan hugsaði um beljuna
og rollurnar, en ég stundaði sjóinn með
öðrum búverkum. Ekki naut ég þó
konu minnar lengi, því einum eða
tveim mánuðum eftir giftinguna varð
kýrin fyrir eldingu og datt dauð niður.
Hvað me.inarðu með því, að þú hafir
ekki notið konunnar? Var það ekki
kýrin, sem varð fyrir eldingunni?
Jú, væni minn, en konan var að
mjólka hana og varð undir henni. Ég
var í róðri og enginn heima á bænum
til að koma henni til bjargar. Það var
ömurleg heimkoma. og mjólkin flóandi
út um allt.
Þú hefur þá gifzt aftur, er það ekki?
Víst gerði ég það, og þá setti ég eld-
ingarvara á kúna og mun hafa verið
fyrsti maður, sem það gerði, þótt ekki
hafi ég hlaupið með það í blöðin.
Lentir þú ekki í snjóflóðinu mikla
1911 þegar mannskaðinn var sem mest-
ur?
Framh. á bls. 27.