Fréttablaðið - 05.11.2009, Blaðsíða 38
5. NÓVEMBER 2009 FIMMTUDAGUR4 ● neyðarkall
Leitar- og sporhundar hafa
sannað gildi sitt við leit að
mönnum og björgun manns-
lífa síðustu ár.
Í Slysavarnafélaginu Landsbjörg
starfa tvær sveitir sem standa að
þjálfun hunda. Leitarhundar Slysa-
varnafélagsins Landsbjargar og
Björgunarhundasveit Íslands. Þá
starfar innan Björgunarsveitar
Hafnarfjarðar sérstök sporhunda-
deild. Að sögn þeirra Kristínar
Sigmarsdóttur, formanns Leitar-
hunda Slysavarnafélagsins Lands-
bjargar, og Ásgeirs R. Guðjóns-
sonar, í Björgunarsveit Hafnar-
fjarðar, hefur margoft sýnt sig að
sveitirnar eru mesta þarfaþing.
„Leitarhundar hafa verið notað-
ir í svona eitt til tvo útköll á mán-
uði eða yfirleitt í tuttugu útköll
á ári, mest á sumrin og haustin
þegar veiðitímabilið stendur yfir,“
segir Kristín og Ásgeir bætir við
að árangurinn af notkun hunda
sé mikill. „Sporhundum, sem eru
langt í frá eins margir og leitar-
hundar, hefur tekist að bjarga 89
mannslífum frá því þeir voru tekn-
ir í notkun árið 1960. Og hundarn-
ir fara með í útköll um land allt ef
þess gerist þörf.“
Kristín rifjar upp sögu þar sem
hundar skiptu höfuðmáli í björgun-
araðgerðum. „Á aðfangadag árið
2005 fundu hundarnir mann sem
hafði farið fáklæddur af heimili
sínu og ekki skilað sér aftur heim.
Hann var mjög kaldur og hrakinn
þegar hann fannst þannig að þetta
var spurning um nokkrar mínútur.
Það er alfarið hundunum að þakka
að hann fannst.“
Áður en lengra er haldið biður
blaðamaður um að munurinn á leit-
ar- og sporhundum sé útskýrður að-
eins. Kristín verður fyrri til svars.
„Okkar hundar eru þjálfaðir í að
taka loftlyktina í víðavangs-, snjó-
flóða-, rústa- og vatnaleit á afmörk-
uðu svæði.“ Ásgeir bendir á að eins
og heitið gefi til kynna reki spor-
hundar slóð tiltekinna manna og
þurfi að glíma við margar hindran-
ir, til að mynda erfið veðurskilyrði,
tíma og staðsetningu.
Ólíkar hundategundir veljast að
þeirra sögn í störfin. Blóðhundar
eru hæfastir til að verða sporhund-
ar þar sem þeir hafa þrefalt næm-
ara lyktarskyn á við aðra hunda, en
vinnuþjarkar eins og scheffer, bor-
der collie og labrador þykja vel til
þess fallnir að verða leitarhundar.
„Svo er algjört skilyrði að hundarn-
ir séu forvitnir að eðlisfari,“ segir
Ásgeir og bæði skella upp úr.
Þau segja gríðarlegri vinnu
og tíma varið í að þjálfa hverja
skepnu; leitarhunda þarf að þjálfa
í allt að þrjú ár og sporhunda upp
í tvö ár og það eftir að þeir hafa
verið fluttir inn með miklum til-
kostnaði frá Bandaríkjunum. Eng-
inn hundur sé fluttur inn sem
uppfylli ekki ströngustu skilyrði.
„Mikil vinna bíður svo hverrar
skepnu, æfingar, útköll og fleira
og því slitna hundarnir fljótt, en
við gætum þess að þeir hvílist inn
á milli,“ segir Kristín og bætir við
með áherslu: „En þótt margt sé
ólíkt í starfi sveitanna eru mark-
miðin þó ætíð þau sömu: að bjarga
mannslífum.“ - rve
Forvitnir vinnuþjarkar
Ásgeir ásamt tíkinni Píla og Kristín með hundinn Kút, sem er af tegundinni border collie. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Neyðarkall björgunarsveitanna er
nú seldur fjórða árið í röð en salan
fer fram fyrstu helgina í nóvem-
ber og hefst á morgun. Teiknar-
inn Margrét Laxdal hefur teiknað
karlinn frá upphafi og tekur hann
breytingum frá ári til árs.
„Karlinn er framleiddur í Kína
og eftir að hafa sent út einfaldar
teikningar fengum við í fyrstu karl
sem var með bandspotta í stað fót-
leggja. Næsta hugmynd var öllu
sætari og lendingin varð frek-
ar grófur plastkall með talstöð. Á
fyrsta karlinn vantaði hins vegar
nef og var hann nokkuð sviplaus
en karlarnir hafa verið í stöðugri
þróun síðan, segir Margét. Annar
neyðarkarlinn var í björgunarvesti,
sá þriðji kona með ísexi og bakpoka
og karlinn í ár er með leitarhund og
lukt. „Við reynum að hafa karlana
fjölbreytta og láta þá endurspegla
þau margvíslegu störf sem björg-
unarsveitarmenn taka sér fyrir
hendur. Skemmtilegur orðaleik-
ur býr að baki neyðarkallinum en
engu að síður var ákveðið að búa
til neyðarkonu enda starfar fjöldi
kvenna í björgunarsveitum.“
Margrét bendir á að neyðarkall-
arnir séu strax farnir að hafa söfn-
unargildi og segir marga vilja eiga
þá alla. Um helgina munu sjálf-
boðaliðar björgunarsveitanna bjóða
kallinn til sölu við helstu verslan-
ir um allt land. Hann kostar 1.500
og er stefnan tekin á að selja 40.000
stykki líkt og í fyrra.
- ve
Endurspegla ólík störf
björgunarsveitamanna
Margrét með karl-
ana fjóra sem hún
segir strax hafa öðl-
ast söfnunargildi.
FR
ÉT
TA
BL
A
Ð
IÐ
/S
TE
FÁ
N
Lán Íbúðalánasjóðs verða greiðslujöfnuð frá og með 1. desember 2009
Áætluð lækkun á mánaðarlegri greiðslubyrði er allt að 17%
Afþakka þarf greiðslujöfnun fyrir 20. nóvember
Nánari upplýsingar ásamt tilkynningu um afþökkun er að finna
á vefsíðu Íbúðalánasjóðs
Auglýsingasími
– Mest lesið