Vikan - 24.10.1963, Blaðsíða 30
NÝKOMIÐ:
Skólapeysur
Sportpeysur
Peysujakkar
Peysur fyrir
alla við öll
tækifæri
Hvergi meira
úrval
Ullarvöruverzlun
Laugaveg 45
l)essir vandlega; jafnvel safna'ð-
ar meðlhnirnir vissu ekki hverjir
])eir voru liversdagslega. En vald
þeirra yfir hinum guðlausu söfn-
uðum sínum, þar sem þeir fóru
með umboð Kölska, var tak-
markalaust og algert. Þegar seið-
skrattinn söng svörtumessu á
nornahelgi bar hann því jafnan
grímu, svo að hann þekktist ekki;
var hún skorin í tré, ásjóna
hins forna goðs, Janusar, þess er
réði á krossgötum og stjórnaði
göngu sólar og tungls, sneri fram,
en hafurshaus aftur. Geithafur-
inn var almennt álitinn sérstök
dálætisskepna Ivölska, og talið,
að oft tæki sá gamli á sig gervi
hans, þegar hann mætti til svörtu-
messu á nornahelgi. Oftast átti
og Iiver söfnuður svartan hafur,
sem eins konar persónugerving
myrkrahöfðingjans.
Þegar viðkomandi hafði á ann-
að boðorð gert það upp við sig
að ganga þeim illa á hönd, var
innganigan í söfnuðinn honum
tiltölulega auðveld. Hinn verðandi
safnaðarmeðlimur var leiddur
fyrir messugesti; hann afneitaði
öllu sambandi við guð í áheyrii
þeirra og sór sig á vald myrkra-
h'fðingjanum, en að því loknu
lagði seiðskrattinn liönd á höfuð
honum og skírði hann „þurra-
skírn“. Við þá athöfn sneri haf-
urshausinn fram, svo að seið-
skrattinn talaði fram gegnuin nas-
ir hans: „Allt það, sem undir er
lófa mínum, líkami og sál, sé
Satans, nú og að eilífu“. Loks
stakk seiðskrattinn hinn nýja
safnaðarmeðlim í fingurinn og
lét hann rita nafn sitt eða per-
sónumerki eigin hlóði í „bók
dauðans" — skrá yfir safnaðar-
meðlimina, sem seiðskrattinn
varðveitti, „djöflinum til glöggv-
unar“. Einnig var hinum nýja
meðlimi nýlt nafn gefið, „Vitis-
hvolpur", „Himnaþjófur“, eða
eiltlivað í þeim stíl, og var hann
síðan aldrei öðru nafni nefndur
á svörtumessu. Tók þvinæst við
einskonar reynslutímabil, þegar
sa nývígði skyldi sanna trúfesti
sína við myrkramaktina, með því
að vinna ýmis óbótaverk, sem
seiðskrattinn fékk honum til
framkvæmda í umboði Kölska, og
ef hann leysti þau svo vel af
hendi, að þeim kumpániun ])ætti
viðunandi, var liann endanlega
viðurkenndur fullgildur safnaðar-
meðlimur, veitt hlutdeild í öllum
leynisiðum safnaðarins og leynd-
ardómum — meðal annars skýrt
frá samsetningu nornasmurning-
arinnar.
Smurningu þessari fylgdi mátt-
ur mikill. Meðal annars var því
trúað, að hún gcrði nornum og
seiðskröttum kleift að fljúga, eða
fara um loftið á gandreið, en auk
þess var luin notuð við allar meiri
háttar atliafnir, og þó einkum í
sambandi við svörtumessur. —
Nokkuð mun samsetning hennar
hafa verið mismunandi, en vitað
er að ýmis efni, sem nú er löngu
vísindalega sannað að hafa kyn-
æsandi eða skynæsandi áhrif,
voru notuð i þá blöndu. Er ekki
neinn vafi á, að þau hafa getað
valdið slíkri skynvillu og hugs-
anatruflun, að viðkomanda hefur
í rauninni fundizt sem þeir færu
um loftið og tryðu því sjálfir
eftir á, að þeir liefðu gert það.
Belladonna, sem veldur ýmiskon-
ar ofskynjun, var til dæmis mikið
notað í þessa smurningu, einnig
óðjurt, scm veldur fagnaðaræði
og draumadái. Loks var það man-
dragora — „seyði af liinni eitruðu
rót, sem sviptir manninn allri
skynsemi“ — og seyði af ýinsum
öðrum jurtum, sem búa yfir svip-
uðum áhrifamætti, þótt meinlaus-
ari séu. Öllu áhrifaminni, en líka
öllu viðurstyggilegri voru ýmis
önnur efni í þessari blöndu —
kattarhe'ilar, möluð geithafurs-
bein, hár og neglur af líkum,
inauraegg, rottur, leðurblökuaugu,
hrossahland og sót.
Smrningin sjálf var þannig
framkvæmd, að fyrst var hörund-
ið núið með grófri þurrku, unz
það roðnaði og svitaholurnar
opnuðust, en þvinæst rjóðað þess-
um smyrslum, sem voru hin daun-
verstu, og mynduðu loks þykkt
lag um allan likamann. Efnin í
blöndunni, sem áður er frá greint,
verkuðu síðan innum liörundið og
áhrif þeirra sögðu fljótt til sin í
alls konar skynvillum, og órum.
Venjulega bar viðkomandi á sig
nornasmyrslin heima, skömmu
áður en hann lrélt til svörtumessu,
svo að hann væri orðinn sæmi-
lega messuhæfur, þegar á staðinn
kom, en á stundum, einkum þegar
um var að ræða nýja safnaðar-
meðlimi, fór smurningin fram i
sambandi við messuna.
Messustaðir safnaðanna voru
yfirleitt helzt í skógarrjóðrum,
undir feysknu tré, og á kross-
götum eða þá gálgahólum. Alltaf
var svartamessa sungin á nætur-
þeli, liegar tunglsljós var, en
nokkuð fór eftir þjóðlöndum
hvaða nótt vikunnar varð fyrir
valinu, sem nornahelgi. Frönsku
svörtusöfnuðirnir völdu til þess
aðfaranætur miðvikudaga og
sunnudaga, þeir enslui aðfara-
nælur mánudaga og laugardaga,
en þeir ítölsku og þýzku völdu
einhverra hluta vegna aðfaranótt
þriðjudagsins.
En hvar og livenær sem svarta-
messa var sungin, voru messusið-
irnir að mestu leyti þeir sömu.
Skiptist messan í fimm megin-
atriði. Fyrst söfnuðust messu-
gestirnir saman á hinn ákveðna
stað; gættu þeir þess að koma úr
ýmsum áttuin, svo að hringurinn
myndaðist sjálfkrafa umhverfis
bálið. sem seiðskrattinn hafði
þeaar kveikt, og gcngu safnaðar-
meðlimirnir afturábak síðustu
skrefin að bálinu. Báru seiðkarl-
arnir stafi, en nornirnar sópa,
með kerti á endum, og var kveikt
á þeim í „vitisbálinu", þegar þar
var komið messugcrðinni.
Þegar allur söfnuðurinn var
þannig^til messu mættur, hófst
annað atriðið, sem var í því fólg-
ið, að söfnuðurinn skyldi votta
Satan, þ. e. seiðskrattanum sem
persónugervingi hans, hollustu
sína og auðmýkt. Á stundum var
það þó geithafurinn svarti, sem
söfnuðurinn gekk fyrir, og stóð
liann þá í miðjum hringnum við
bálið. Um leið og seiðskrattinn
las nöfn meðlimanna upp úr bók
dauðans, gekk hver viðkomandi
að hafurnum, um leið og nafn
lians var nefnt, aturábak og
þreifaði aftur fyrir sig, unz hann
fann skepnuna þar fyrir; sneri
sér þá við sem snarast, brá kerti
sínu að bálinu og kveikti á því og
kyssti síðan hafurinn á bakhlut-
ann, þar sem sérhver skepna get-
ur sízt kyssileg kallazt. Var og
þetta nefndur skammarkossinn.
Að athöfn þessari lokinni átu
messugestir „svartabrauð" og
drukku öl, sem þeir liöfðu með
sér að heiman. Á stundum var
líka etin „nornakaka“, eins og til
hátiðabrigða. Var það seiðskratt-
inn sjálfur, sem gerði þá köku
og bakaði úr svörtu hirzi, þvagi
og ýnisum jurtum, en svo var sagt
að þeir sein kökunnar neyttu
yrðu yfirmáta „hýrir og léttir i
skapi.“
Nú hófst hin eiginlega messu-
gleði, og var það einkum dans
ýmiskonar. Fyrst var stiginn
hringdans, og sveifluðu nornirn-
ar þá ákaft sópunum og seið-
karlarnir stöfunum, en! þar til
niun mega rekja trú þá, að nornir
hefðu sópi að reiðskjóta, þegar
þær þeystu um loftið. Arinar var
sá dans, er karl og kona sneru
bökum saman, en það talið há-
mark svívirðunnar á sextándu og
seytjándu öldinni.
Prédikun seiðskrattans frá alt-
ari liinnar nöktu meyjar, var
grófyrtur og illkvittnislegur öfug-
snúningur kirkjulegrar prédikun-
ar, svo og öll önnur athöfn hans
i því sambandi; talnaböndin gerð
úr spilateningum, krossmarkið
gert frá vinstri til hægri, og allt
öfugt við það, sem tíðkast í krist-
inni messugerð. Þá leiddi seið-
skrattinn söfnuðninn i lestri fað-
irvorsins afturábak og tónaði því
iiisest „Kölskaboðorðin" tíu, um
leið og hann útlagði þau til á-
miiiningar söfnuðinum að hann
ástundaði öll þau ódádaverk, sem
tækifæri byðist til — brýndi liann
til lyga, falsana, þjófnaðar og
morða — og einriig að vinna eins
marga nýliða í söfnuðinn og unnt
væri.
Fimmta og lokaatriði svörtu-
messunnar var fólgið í kynmök-
um safnaðarmeðlimanna ' undir
forystu seiðskrattans. Æðisgeugin
af skynbrjálunaráhrifum norna-
smurningarinnar, iölóð og sefjuð
af tryllandi ,.messusöng“ og at-
liöfn seiðskrattans, slepptu norn-
ir og sciðkarlar taumnum á öll-
um sínum hvötum og fýsnum í
dýrslegasta lostaleik. Seiðskratt-
inn, sem nú sneri fram hafurs-
hausnum, gaf þeim hið æsileg-
asta fordæmi með mökum sfnum
0Q _ VIKAN 43. tl)I.