Vikan - 14.11.1963, Blaðsíða 20

MITT STOLT ERU
STRAN DAFJOLIIN
Svo kann ég þér aðra sögu
að segja frá vetrinum 1910.
Sá vetur byrjaði á Mikjáls-
messu 29. september. Þá fór
að fenna mikið, en allir
héldu, að þetta væri bara
hret, og batnaði bráðlega aft-
ur. En því var ekki að fagna.
í þá daga voru fráfærur, og
var búið að ganga á fjöll fyr-
ir nokkru. En heimtur höfðu
ekki verið betri en það, að
okkur vantaði 12 lömb alls á
báðum bæjum í Hælavík.
Höfðum við pata af lömbun-
um að þau væru í Rekavík.
Vildi fólkið þar helzt losna
við þau sem fyrst, og við
helzt ná í þau við fyrsta tæki-
færi. Lögðum við því af stað
einn daginn, þegar heldur
rofaði til með veður. Samt
var fannkoma, og þegar við
komum upp á Atlaskarð milli
Hælavíkur og Rekavíkur var
komið ísingarkafald og þoka,
svo svellaði á manni. Við fór-
um þrír saman frá Hælavík,
og einn frá Búðum, en lömb
frá þeim bæ voru einnig í
Rekavík. Fyrir okkur var
roskinn maður sem hét Vig-
fús Benjamínsson, frekar lið-
leskja, enda heilsulaus.
Þegar við komum til Reka-
2Q — VIKAN 46. tbl.
víkur, sáum við, að lömbin voru saman við féð frá
Rekavík niðri við sjóinn. Gekk okkur illa að skilja þau
frá fénu, þar sem þetta voru fjallalömb og erfitt er að
fást við þau fyrir styggð og látum. En þegar við vorum
komnir með lömbin fram undir Atlaskarð á leiðinni til
baka, var þrótturinn hjá flestum þeirra búinn, og þau
orðin eins og slyddur.
Þá skellur á vatnsdrulla, og hann sígur á sig. Við
sáum hvað í aðsigi var, svo við héldum áfram sem mest
við máttum við að puða lömbunum yfir fjallið. En þegar
við erum loks búnir að koma þeim ofan á svokallaða
Hraunbrekku, er þrek lambanna algerlega þrotið, og
ekki Viðlit að mjaka þeim lengra.
Vorum við líka orðnir illa til hafðir af kulda og bleytu,
auk þess sem þreytan var farin að segja til sín. Eins og
fyrr segir, var sá sem fyrir okkur var, Vigfús Benjamíns-
son heilsulaus maður, og fékk kuldinn og vosbúðin svo
á hann, að hann þurfi að bregða brókum þegar minnst
varði. Fékk mann hinar ægilegustu kvalir í maga og
þoldi varla við. Veðrið versnaði sífellt, og kom svo, að
við sáum okkur ekki annað fært en skilja lömbin eftir
þar sem þau lágu uppgefin í Hraunbrekkunni, og reyna
að komast sjálfir klakklaust til bæja. Var sú stund einna
minnisstæðust í mínu lífi, þegar við gengum frá lömb-
unum eins og hráviði um alla brekkuna.
En það leit ekki út fyrir, að við ætluðum að ná lifandi
til byggða í þetta sinn. Við urðum dofnir af kulda og
vosbúð, og gátum við ekki haldið áfram vegna veikinda
Vigfúsar, sem sífellt gerðist aumari, og gat hvorki hjálpað
sér sjálfur né gengið án okkar aðstoðar. Þegar við fórum
að nálgast bæinn, vildum við fara á undan Vigfúsi og
ná í sleða til þess að aka honum heim á, en hann tók
það ekki í mál; vildi komast heim án þess að vera reidd-
ur eins og ófrísk kona á sleða.
Lengi vorum við að puða heim undir bæ, og dró alltaf
af okkur. Vorum við rétt komnir í húsaskjól,
þegar skall á hinn versti norðanbylur ög glóru-
laus iðandi stórhríð. Er ekki að vita hvernig
okkur hafði farnazt, ef við hefðum haldið áfram
að koma lömbunum til bæjar. Er óvíst, að nokk-
ur okkar hefði lifað af frostið, sem kom svo
skyndilega ofan í slepjuna og slydduna.
Vorum við um kyrrt heima um daginn og
nóttina eftir, enda afspyrnuveður. Daginn eftir
létti til, og þá fórum við að huga að lömbun-
um á nýjan leik, allir þeir sömu og áður, nema
Vigfús, sem lá fjársjúkur heima í bóli sínu.
Þegar við komum í Hraunbrekkuna, var ljót
aðkoma. Ömurlegri sjón hef ég ekki séð á ævi
minni. Aðeins tvö lömb voru uppistandandi,
og varla þó, því klakabrynjan hafði sligað þau
niður á hnén á framlöppunum. Þrjú voru dauð,
en hægt að greina líf hjá hinum öllum, — en
harla lítið hjá flestum þeirra. Við vorum svo
heppnir að dráttarfæri var ágætt. Höfðum við
tekið með okkur sleða og stöfluðum nú lömb-
unum á hann, eftir að hafa reynt að hlúa að
þeim eftir beztu getu, skera af þeim íshrönglið
og gefa þeim heitt úr flösku. Gátu lömbin tvö,
sem hraustust voru, ráfað með til bæjar, enda
var sleðinn fullsetinn og vel það. Þegar heim
kom, var reynt eins og hægt var að hlúa að
þeim, og hjörnuðu þau flest við. En þarna mátti
litlu muna að við misstum drjúgan hluta af
okkar lömbum.
Þannig byrjaði þessi vetur 1910. Hann var
allur sjálfum sér líkur, sá vetur.
Frostaveturinn 1918 var ekki sérlega erfiður
á Hornströndum. Að vísu geysilega kalt, en við
höfðum góðar skjólflíkur, sem héldu í okkur