Vikan - 11.03.1965, Blaðsíða 24
verulega fátækir, systir mín Angelique. Þú syndgar án þess að vita
það. Öfugt við hina ríku og. göfugu....
Barnalegt þakklæti gagntók hjarta Angelique, þegar hún heyrði
þessi orð, sem henni fundust eins og náðargjöf og fyrirheit um fyrir-
gefningu frá himnum.
Nóttin var friðsæl. Daufur reykelsisilmur fyllti klefann, og í fyrsta
skipti í mörg ár fannst Angelique skuggi krossins, sem gnæfði yfir
rúmi systur1 þeirra, blíður og uppörvandi.
Hún renndi sér hægt á hné niður á steingólfið.
-—• Raymond, viltu hlusta á skriftir mínar?
Heilsa Marie-Agnés tók bærilegum framförum á Hótel de Beautrellis.
En góða skapið kom ekki aftur. Hún virtist hafa gleymt kristalstærum
hlátrinum, sem hafði heillað hirðina, en var aðeins heimtufrek og duttl-
ungafuil. f upphafi sýndi hún ekkert þakklæti fyrir vingjarnleik Ange-
lique. En Angelique notaði fyrsta tækifærið sem gafst, eftir að systir
hennar hafði náð sér nægilega mikið, til að gefa henni hressilega utan-
undir. Eftir það lýsti Marie-Agnés þvi yfir, að Angelique væri eina konan
sem hún gæti nokkurntiman átt samskipti við. Eins og kelinn kettling-
ur hjúfraði hún sig upp að systur sinni á vetrarkvöldum, þegar þær
yljuðu sér fyrir framan eldstæðið, spiluðu á mandólín eða saumuðu
út. Þær töluðu um fólk, sem þær báðar þekktu, og þar sem báðar voru
orðhvatar og höfðu ríka kímnigáfu, varð stundum meira úr hlátri en
öðrum framkvæmdum af þeirra hálfu.
Þegar Marie-Agnés hafði náð sér að fullu, virtist hún ekki hafa látið
sér detta í hug að yfirgefa „Madame Morens, vinkonu sína.“ Enginn
vissi, að þær voru nánir ættingjar. Það þótti þeim gaman. Drottning-
in spurði eftir heilsufari vinkonu sinnar, og Marie-Agnés lét skila því,
að hún væri heilbrigð en ætlaði að ganga í klaustur. Þessi athugasemd
var alvarlegri en útlit var fyrir. Marie-Agnés neitaði stöðugt að hitta
nokkurn, en var iðin við að lesa biblíuna og fara til kirkju með Ange-
lique.
Angelique var mjög fegin, að hún skyldi hafa haft hugrekki til að
skrifta fyrir Raymond. Það gerði henni fært að ganga fram fyrir altari
guðs án þess að látast eða finna til lítillækkunar, og á allan hátt að
leika hlutverk sitt sem hefðarkona í Marais. Hún sökkti sér af allri
sálu sinni og öllu hjarta niður í messurnar, hlustaði á uppörvandi rödd
prestsins og hljómmikla, milda og blíða orgeltónana.
Það var róandi að hafa þannig tima til að biðja og hugsa um sál sína.
Orðrómurinn um trúrækni þeirra rak hópa reiðra aðalsmanna til
Hðtel de Beautrellis. Hvort sem það voru aðdáendur Angelique eða
fyrrverandi elskhugar Marie-Agnés, mótmæltu þeir allir. Hvað heyrum
við? Eruð þið að gera yfirbót? Ætlið Þið að ganga í klaustur?
Angelique svaraði öllum þessum spurningum með grimu sfinxins.
Yfirleitt iét hún ekki sjá sig, eða þá að hún fletti í bænabók. Angelique
neitaði að sínu leyti eindregið þessum orðrómi. Henni fannst mjög
illa til fallið að tala um slikt nú. Einmitt nú var hún að ráðgera að
giftast Philipne. Hún ætlaði ekki að skemma hörund sitt og lokkandi
línur fagurs líkamans með grófum klæðunum, sem tilheyrðu yfirbótinni.
Henni veitti ekki af öllum sinum yndisþokka til að rjúfa skeytingar-
ieysi þessa undarlega, unga manns, sem með ljóst hár sitt og glæst föt
virtist hafa íshjarta.
Þó var hann fremur tíður gestur á Hðtel de Beautrellis. Hann kom
þangað, kæruleysisiegur í bragði, og sagði fátt. Á meðan Angelique
horfði á heillandi glæsileik hans, varð henni oft hugsað til Þess, þegar
hún var lítil stúlka og gat ekki hugsað um annað en hroka hins há-
vaxna, glæsilega frænda. Svo minntist hún Philippe, með hendurnar
á lærum hennar. Mundi eftir skrámunni eftir hringinn hans.... Núna,
þegar hún sá hann svona kaldan og kæruleysislegan. sá hún stundum
eftir þessari snertingu og Því, að hún skyldi flýja. Phiiippe var greini-
lega með öllu ómeðvitandi um það, að hún var konan, sem hann hafði
ráðizt á nóttina sælu í kránni Rauða gríman.
Hvenær sem hann leit á Angelique, hafði hún þá dapurlegu tilfinn-
ingu, að hann hefði aldrei séð fegurð hennar. Hann sló henni aldrei
gullhamra, ekki einu sinni óviljandi. Hann var aldrei hlýlegur og börn-
in, sem ekki höfðu vit á að hrífast af fegurð hans, voru hrædd við hann.
— Hvernig þú horfir á þennan Plessis, gerir mig stundum hrædda,
sagði Marie-Agnés við eldri systur sína eitt kvöldið. — Segðu mér það
ekki, Angelique, að þú, skynsamasta konan, sem ég veit um hafi látið
heillast af Þessum....
Hún virtist leita árangurslaust að nógu ljótu orði og yppti því öxl-
um í stað þess að segja meira.
— Hvað hefurðu á móti honum? spurði Angelique undrandi.
— Hvað ég hef á móti honum? Nú, bara þetta: Hann er svo fallegur,
svo aðlaðandi, að hann veit ekki einu sinni, hvernig hann á að taka
konu í fangið. Þvi þú verður að viðurkenna, að það skiptir máli, hvernig
karlmaður faðmar konu.
— Marie-Agnés er þetta ekki full léttúðarfullt umræðuefni fyrir
unga stúlku sem ætlar að ganga í klaustur?
— Alls ekki. Við skulum þurrka heyið meðan sólin skín. Fyrir mitt
leyti dæmi ég manninn fyrst og fremst eftir því hvernig hann faðmar
mig. Hreyfingar sterks, en þó blíðs handleggs, sem lætur mig finna
að ég gæti ekki snúið mig út úr faðmlaginu, en lætur mig þó svo frjálsa.
Ó, hvíiík ánægja á slikum stundum að vera kona, og veikbyggð.
24 VIKAN 10. tbl.
Fallega lagað andlit hennar með kaldlyndum kattaraugunum mýkt-
ist í draumkenndri sæluendurminningu, og Angelique brosti i svip,
þegar hún sá nautnasvipinn, sem aðeins karlmennirnir höföu fengiö
að sjá. Svo hleypti unga stúlkan í brýrnar.
— Ég verð að viðurkenna, að mjög fáir karlmenn hafa þennan eig-
inleika, en þeir reyna þó að gera sitt bezta. Philippe reynir það ekki
einu sinni. Hann kann bara eina aðferð við konur. Hann kastar þeim
niður og nauðgar þeim. Hann hlýtur að hafa lært ástina á orrustu-
völlunum. Meira segja Ninon gat ekki gert neitt fyrir hann. Hann
geymir líklega sínar blíðustu tilfinningar fyrir elskhuga af sama kyni.
Allar konur fyrirlíta hann i hlutfalli við vonbrigðin, sem hann hefur
valdið þeim.
Angelique var að baka hnetur yfir eldinum. Henni gramdist hve
reiðin vall upp í brjósti hennar við orð Marie-Agnés.
Hún hafði ákveðið að giftast Philippe du Plessis. Það var bezta
lausnin, lausn sem myndi kippa öllu í lag og verða lokaáfanginn I við-
reisn hennar. En hana langaði að eiga einhverjar háleitar hugmyndir
um manninn, sem hún hafði valið fyrir eiginmann nr. 2. Hana langaði
til að gera hann elskulegan í augum sírium, svo hún hefði rétt til að
elska hann.
En í hreinskilni gagnvart sjálfri sér þaut hún næsta dag til Ninon
de Lenclos og færði málið í tal við hana:
— Hvaða álit hefur þú á Philippe de Plessis?
Hin fræga gleðskaparkona hugsaði sig um og studdi fingri undir
höku.
— Ég held að þegar maður þekkir hann vel, haldi maður að hann
sé miklu minna fallegur en hann lítur út fyrir. En þegar maður kynnist
honum betur, heidur maður að hann sé fallegri en hann er.
—• Nú skil ég þig ekki, Ninon.
— Ég meina, að hann hefur engin þau gæði eða hæfileika, sem feg-
urð hans lofar, ekki einu sinni hæfileikann til að láta elska sig. Hins-
vegar ef þú grefur nógu djúpt vekur hann virðingu, því hann er sjald-
gæft sýnishorn af kynþætti, sem nú er næstum dáinn út: Hann er að-
alsmaður par excelience. Minnsti vafi varðandi siðvenju, getur valdið
honum hryllingi og skelfingu; hann óttast ekkert fremur en að Það
sé kusk á silkisokkunum hans. Hann er ekki hræddur við dauðann. Og
þegar hann deyr, verður hann einmana eins og úlfur og mun ekki
biðja um hjálp frá neinum. Hann heyrir aðeins kónginum til og sjálf-
um sér.
— Eg átti ekki von á slíkum mikilleik í honum.
— Þá sérðu ekki heldur hversu ómerkilegur hann er, kæra vinkonai'
Hið lágkúrulega í sönnum aðalsmanni er meðfætt. Skjaldarmerki hans
hefur hulið allt annað mannlegt fyrir honum öldum saman. Hvers-
vegna á hann alltaf að álíta að dyggð og ódyggð geti ekki búið hlið
við hlið í sömu persónu? Aðalsmaður er bæði stór og smár.
— Og hver er skoðun hans á kvenfólki?
— Philippe?. ... Kæra vinkona, þú skalt koma og segja mér það,
þegar þú hefur komizt að því.
— Það virðist vera, að hann sé mikill ruddi við konur.
— Það er sagt svo. . . .
— Ninon, þú ætlar þó ekki að segja mér, að þú hafir ekki sofið hjá
honum ?
— Því miður, kæra vinkona, það er einmitt það sem ég ætla að
segja þér. Eg verð að viðurkenna að allir mínir hæfileikar hafa brugð-
izt hvað hann snertir.
— Ninon, þú skelfir mig!
— Satt bezt að segja freistaði þessi fráneygi Adonis mín. Hann er
sagður illa upp alinn með tilliti til ástar, en ég er ekki óvön klunna-
legum ástriðuhita og hef gaman af því að temja hann. Svo ég lokkaði
hann inn í rekkju mína....
— Og svo?
— Svo ekkert. Ég hefði haft betri árangur með snjókarl hérna utan
úr garðinum. Að lokum sagði hann mér að ég hefði ekki örvandi á-
hrif á hann á nokkurn hátt vegna þess að honum væri hlýtt til min.
Ég held að hann þurfi hatur og ofsa til Þess að komast í rétt skap.
— Hann er brjálaður!
— Kannske.... Nei, ég myndi aðeins segja að hann væri á eftir
sinum tíma. Hann hefði átt að fæðast um fimmtíu árum fyrr. Þegar ég
sé hann, hrífst ég á undarlegan hátt, því hann minnir mig á æskui
mína.
— Æsku þína, Ninon? spurði Angelique og horfði á ferska, hrukku-
lausa húð vinkonu sinnar. — En þú ert yngri en ég!
— Nei, vinkona. Stundum segir fólk til að hugga sumar konur:
Líkaminn eldist, en sálin er ennþá ung. En hvað mig snertir er þetta
öfugt: Líkami minn er stöðugt ungur — og guði sé lof! Bn sál mln
hefur elzt. Dagar æsku minnar voru um lok siðasta stjórnartimabils
og upphaf þessa.... Allstaðar var barizt: Húgenottar, Sviar, uppreisn
Monsieur Gaston d’Orléans. Ungir menn kunnu að berjast en ekki að
elska. Þeir voru stór óargadýr með knipplingakraga. Og hvað Philippe
snertir.... Veiztu hvern hann minnir mig á? Á Cinq-Mars, sem var
uppáhald Lúðvíks XIII. Vesalings Cinq-Mars! Hann var ástfanginn af
Marion Delorme. En konungurinn var afbrýðissamur og Richelieu
kardináli átti ekki í miklum vandræðum með að flýta fyrir falli hans.
Cinq-Mars lagði fallega, Ijóslokkaða höfuðið sitt á höggstokkinn. Marg-
ir áttu beisk örlög á þeim dögum.
— Ninon, talaðu ekki við mig eins og þú værir amma mín. Það fer
þér ekki vel.
— En ég neyðist til að tala í ömmutón til að ávíta þig lítið eitt,
Angelique. Því ég óttast, að þú sért að hvika af götu þinni.... Ange-
lique, fallega barnið mitt, þú sem hefur þekkt hina miklu ást, segðu
mér ekki, að Þú sért orðin ástfangin af Philippe. Hann er of langt
burt frá Þér. Hann myndi valda þér meiri vonbrigðum en öðrum kon-
um.
Angelique roðnaði og munnvik hennar titruðu eins og á barni. —
Hversvegna segirðu að ég hafi þekkt hina miklu ást?
— Vegna þess að ég sé það i augum þinum. Þær eru svo sjaldgæf-
ar konurnar, sem bera í augum sínum þennan dapra dásamlega geisla.
Já, ég veit — þvi er öllu lokið. Hvernig?.... Skiptir ekki máli. Kann-
Framhald á bls. 47.