Vikan - 13.05.1965, Blaðsíða 15

ar gera, og hafði eftir, bæði í
gamni og alvöru: — Fallbyssu-
guð, fyrirgefðu mér og leyfðu
mér að taka þessi blóm, sem
hjarta mitt þráir.
—■ Það var rétt. Annars hefði
frjósemisguðinn getað reiðzt þér
og neitað að lofa þér að eignast
börn. Langar þig ekki til að
eignast börn síðar meir? spurði
faðir hennar.
— Nei, ég ætla að pipra, svar-
aði Jeff.
Þögul gengu þau síðasta spöl-
inn að stóra, opna bílnum, sem
beið þeirra. Hann hjálpaði henni
inn, sagði fáein orð á malajísku
við bílstjórann og svo lögðu þau
af stað. Jeff leit um öxl til virk-
isins. Faðir hennar leit í sömu
átt og andvarpaði.
— Það er fallegt í tunglsljósi,
finnst þér það ekki? Það er gott,
að þessi staður hefur að minnsta
kosti ekki breytzt. Að öðru leyti
er Sebang allt öðru vísi nú en
fyrir þrjátíu árum. Það er vafa-
samt að heimsækja fortíð sína.
Hann þagnaði hugsi, og þau
héldu áfram. Við og við bað
Halden ekilinn að stanza og leit
hálf ruglaður á hús, á virðuleg-
ar línur gamals trés, á skorpn-
aða moldarbingina í kinverska
kirkjugarðinum og litlu niður-
níddu kirkjuna í útjaðri borgar-
innar. Hann hristi höfuðið ang-
urvær. — Þetta virðist allt svo
miklu minna, og allt öðru vísi,
sagði hann.
Jeff fann til meðaumkvunar,
hann var svo einmana. — Hefur
þú hitt eitthvað af þínum gömlu
vinum? spurði hún kurteislega.
■— Nei, þeir virðast allir vera
hrokknir upp af klakknum. Sá
eini gamli, sem ég f ann, var Lung
Te, trésmiðurinn. Hann smíðaði
fyrir mig stóla, þegar ég var ung-
ur. Við röbbuðum saman áðan,
það var bæði gaman og fræð-
andi. Svo fór ég í klúbbinn og
gerði Jan Foster skíthræddan.
Hann er heybrók, og heybrækur
eru hættulegar. Það eru alltaf
heiglar. sem koma stórum styrj-
öldum af stað. Manstu eftir Fost-
er? Þú hittir hann einu sinni
þegar hann var í fríi heima í
Amsterdam.
— Nei, ég man ekkert eftir
honum. Fyrir mér eru allir plant-
ekrumenn í fríi eins. Þeir eru
of feitir og hafa of hátt og hegða
sér ósiðlega, og þeir hafa maga-
truflanir af of miklu bjórþambi.
— Allir- spurði faðir hennar.
— Já. Allir nema einn.
Van Halden brosti. — Það er
gaman að sjá, hvemig hver kyn-
slóð eftir aðra álítur sig vera
fyrstu kynslóðina, sem uppgötvar
hina merkilegu staðreynd, eða
þessa perpetum mobile: ástina.
Og hve fjarstæðukennt þeim
finnst það, þegar það kemst að
raun um, að við, gamla fólkið,
með okkar skorpna skinn, dauf
augu og af sér gengin vöxt, við
þekktum ástina líka. Finnst þér
þetta ekki skrýtið, meisjie?
Jeff yppti öxlum, en svaraði
ekki.
Vegurinn lá nú meðfram kof-
um eyjarskeggja og lyktin af
brennandi viði, af allskonar mat,
af húsdýrum og blómum, um-
lukti þau. Bambuskofarnir stóðu
á háum staurum og lítill stigi
lá upp að dyrunum; þeir voru
eins og krypplingar á stultum.
Tunglið og stjörnurnar spegluð-
ust í litlu pollunum á milli hús-
anna. Hópur af grimmdarlegum,
geltandi, skinhoruðum hundum,
þaut fram á götuna og elti bíl-
inn, þar til hann beygði inn í
kínverska hverfið.
Flestar búðirnar þar,kedeh og
toko, voru enn opnar og íbúar
hverfisins voru á ferli í skini
olíuljósanna. Klæðskerar, tágvef-
arar, trésmiðir og yfirleitt allir
iðnaðarmenn kusu að vinna á
nóttinni. Letingjarnir sváfu eða
reyktu á mottum á miðju stræt-
inu, til þess að njóta sem bezt
svala næturinnar. Ökumaðurinn
varð að þeyta hornið án afláts
til þess að komast áfram. Þau
óku burt og héldu áfram eftir
gömlu trjágöngunum, fram með
mjóum læk. Hér voru engin hús,
hér var svalara og dimmara og
loftið þrungið ilmi af grasi og
burkna.
— Kyssti hann þig? spurði van
Halden allt í einu. Þessi óvænta
árás vakti Jeff upp af draumum
hennar.
— Heyrðu nú, pabbi...
— Já, datt mér ekki í hug.
Virkið er vinsælasti kossastaður-
inn í Sebang. Þar átti ég fyrsta
laumulega stefnumótið við Ther-
esu. Það var undarlegt, að ganga
upp stíginn einu sinni enn, fram
hjá gömlu fallbyssunum. Það eru
svipir á hverju horni þessarar
borgar. Þú sérð þá ekki meisje,
en ég sé þá! Brenti, sobat, stanz-
aðu!
Bíllinn nam staðar og fyrir
framan þau var hvítt, lítið ein-
býlishús.
— Það hlýtur að vera hér,
sem við bjuggum fyrst eftir brúð-
kaupið, Theresa og ég, sagði
Halden — Já þetta er sami stað-
urinn, en húsið er nýtt. Haltu
áfram, vinur, djalan.
— Ég hélt, að þið hefðuð bú-
ið í Tanatua, sagði Jeff kurteis-
lega, en bölvaði skugga Theresu
með sjálfri sér.
— Nei, það var ekki fyrr en
seinna. Nú er bezt við förum til
Oranjé Place. Mig langar að sýna
þér, hvar ég hitti hana fyrst.
—- Vissir þú, ag Anders er
fæddur í Tanatua? Hann sagði
mér það fyrst í kvöld. Hann tal-
ar svo sjaldan um sjálfan sig.
Hann er að sumu leyti ófram-
færinn. Hann átti heima hjá for-
eldrum sínum í Tanatua, þang-
að til hann var fimm ára.
— Einmitt, svaraði van Hald-
en þreytulega.
— Hann er þrítugur nú, svo
þú hlýtur að hafa séð hann í
Tanatua, þegar hann var lítill.
Hann sagði mér, að pabbi hans
hefði átt kaffiplantekru í Tana-
tua. Kannske að þú hafir þekkt
hann?
— Getur vel verið. Nú skulum
við koma út og ganga svolítið
um. Það var hér, sem ég sá Ther-
esu í fyrsta sinn. Komdu, við
skulum ganga yfir blettinn. Það
skiptir sér enginn af því. Sko,
þetta hefur ekki breytzt. Ég kom
til þess að kynna mig fyrir nýja
sendiherranum — ég var send-
ur hingað í viðskiptaerindum, og
svitinn bogaði af mér í nýju,
hvítu fötunum. Theresa tók á
móti mér á svölunum og bað mig
að bíða, faðir hennar væri rétt
að koma. Svo spjallaði hún við
mig þangað til hann kom. Hann
var vanur að sitja á svölunum,
klæddur aðeins í stuttbuxur, en
hann vildi ekki gefa þessum unga
manni slæmt fordæmi og fór
þessvegna í einkennisbúninginn.
Theresa var í hvítri blússu og
hvítu, síðu pilsi, með svart belti
með litlum, glitrandi rínarstein-
um ...
Jeff var allt annarsstaðar með
hugann og endurminningar föð-
ur hennar fóru inn um annað
eyrað og út um hitt. Þetta var
allt svo gamaldags og óskýrt,
eins og gömlu myndirnar í fjöl-
skyldualbúminu heima í Haag.
Hún varð óþolinmóð; það var að-
eins hálftími síðan hún skildi við
Anders, en henni fannst það ei-
lífð. Ég get ekki sleppt honum,
hugsaði hún.
— Pabbi, ég má ekki missa
hann, heyrði hún sjálfa sig segja.
Van Halden snöggþagnaði. -— Ég
get ekki látið hann sigla sinn
sjó. Ég hef aldrei gefizt upp við
neitt, og ég kann ekki að gefast
upp. Viltu hjálpa mér, pabbi?
Þú hefur gefið mér þessa nótt,
en það er ekki nóg. Þú veizt svo
margt — veiztu ekki um ein-
hverja leið? hélt hún örvænting-
arfull áfram.
Faðir hennar hristi höfuðið.
— Nei, ég kann engin ráð,
sagði hann eftir stutta stund.
— Þú getur rekið hann. Þá
yrði hann að hætta við Lombok
og fara heim til Evrópu.
— Hvers konar fordæða ert
þú, Josephine? Viltu eyðileggja
framtíð manns, til þess eins að
þú getir fengið hann? Ég skal
segja þér nokkuð: Ef ég ræki
hann í dag, hefði hann ráðið sig
í aðra plantekru á morgun. Þú
þekkir ekki plantekrumenn. Ég
þekki þá.
— En pabbi...
■—■ Komdu, meisje, við skulum
koma aftur upp í bílinn. — Nið-
ur að skipinu, sagði hann við
ökumanninn.
— Já, ég þekki Anderson og
hans manngerð, hélt Mynheer
van Halden áfram, þegar bíllinn
lagði af stað. —■ Ég þekkti föð-
ur hans í Tanatua. Hann var
bezti vinur minn. Að útliti var
hann nákvæmlega eins og And-
ers ungi er nú. Mér brá illilega,
þegar ég sá Anders fyrst. Manstu
eftir því? Hann kom inn í borð-
salinn á Tjaldane. Þú veizt, að
hjarta mitt hefur verið dálítið
óstöðugt upp á síðkastið — það
er ekkert hættulegt, held ég,
bara taugarnar, en ég tók við-
bragð, þegar borðstofudymar
opnuðust og inn kom Anders
Anderson — ég meina Anderson
frá Tanatua.
Jeff þreif um axlir föður síns.
— Pabbi, af hverju sagðirðu mér
ekki frá því? hrópaði hún upp.
— Þú og þín leyndarmál, sagði
hún ásakandi. — Hvers vegna
sagðirðu Andy ekki frá því? Það
hefði glatt hann svo mikið.
Pabbi hans dó, þegar hann var
smástrákur. Það hefði verið svo
gaman fyrir hann að vita, að þú
varst vinur föður hans.
— Ég er ekki viss um það.
Sjáðu til meisje, pabbi hans var
bezti vinur minn — og kokkál-
aði mig. Já, hann var elskhugi
Theresu og ætlaði að taka hana
frá mér. Hann var kvæntur sjálf-
ur, og átti lítinn dreng, en hélt
við konuna mína og hefði yfir-
gefið fjölskyldu sína, hefði hann
ekki dáið í tæka tíð. Konan hans
vissi aldrei neitt um þetta. Ég
geri ráð fyrir, að hún hafi gert
mann sinn af hetju í huga litla
drengsins. Segðu mér nú sjálf —
hvað hefði ég nú 'átt að segja
Anders?
— Ó, var allt sem Jeff gat
Framhald á bls. 41.
VIKAN 19. tbl. Jg