Vikan - 13.05.1965, Blaðsíða 48

EinkaumboS á íslandi fyrir
Simms Motor Units
(International) Ltd., London
BIÖRN&HALLDQR HF
SfÐUMÚLA'9
SÍMAR 36030.36930
önnumst allar viðgerSir og stillingar
á SIMMS olíuvcrkum og eldsneytislokum
fyrir dieselválar.
Höfum fyrirliggjandi varahluti í
oliuverk og eldsneytisloka.
Leggjum óherzlu á oS veita eigcndum
SIMMS oliuverka fljóta og góSa þjónustu.
©
TVÖFALTl
EINANGRUNAR
20ár£s revnsla héríendis
SIM111400 EGGERT KRISTJANSSON &CO HF
LAUGAVEGI 59. slmi 23349
Vandinn að fóstra
fóstrur
Framhald af bls. 21.
ætlaðar eru börnum á aldrinum
2—7 ára og stúlkurnar eru þjálf-
aðar í að velja góðar bækur,
sem hæfa hverju þroskastigi
fyrir sig. Þá höfum við einnig
heilmikið úrval af barnabókum
frá Norðurlöndum og öðrum
þjóðum, en þær þurfa að sjálf-
sögðu að þýða þær og æfa sig
í því að snúa þeim yfir á ein-
falda, fallega íslenzku. Við get-
um t. d. ekki alltat lesið sömu
bækur fyrir 2 ára börn og 5 ára
börn. Sögur fyrir tveggja ára
börn þurfa að vera mjög stuttar
og einfaldar, og ekki sízt þegar
lesið er upp fyrir hóp barna,
t. d. eins og sagan „Stubbur",
sem margir þekkja, eða „Græni
hatturinn", en það er aftur á
móti heldur ómerkileg lesning
fyrir 4—5 ára börn og þaðan
af eldri. Þá koma bækur eins og
t. d. „Palli var einn i lieimin-
um“, „Lata stelpan" o. s. frv.
Sumar bækur virðast henta
þeim öllum á þesum aldri, eins
og t. d. „Kötturinn, sem livarf,“
sem er kvæði eftir NínuTryggva-
dóttur með myndum eftir hana.
Börnin virðast aldrei fá leiða
á þessu. Myndirnar eru líka
einstaklega skemmtilegar. Börn-
in læra firnin öll af kvæðum,
og við höfum safnað samau
ýmsum skemmtilegum kvæðum
í skólanum og auk þess höfum
við sem undirstöðu gömul og
góð kvæði úr Vísnabókinni og
Ljóðabók barnanna.
Fóstrurnar fá einnig þjálfun
í að semja sögur fyrir börnin og
að myndskreyta þær. Börnin
hafa mikla unun af að sjá ein-
hverjar myndir með sögum, því
að það örvar hugmyndaflugið
og gerir söguna raunverulegri.
Slíkar myndir þurfa að vera
eins einfaldar og liægt er, og
það er oft furðulegt hvað börn-
unum þykir vænt einmitt um
þær myndir, sem við fullorðna
fólkið álítum ómerkilegastar.
Svipað er að segja um leik-
föng. Dýr og vönduð leikföng
eru alls ekki alltaf æskilegust.
Ómerkileg og ljót tuskubrúða
getur hæglega orðið uppáhald
barnsins, sérstaklega ef hún er
mjúk viðkomu og vel fallin til
að þrýsta að sér og faðma.
Það er mjög þroskandi fyrir
börnin að hlusta á góða sögu.
Þau venjast þá á að beita at-
hyglinni, hlusta og sitja kyrr um
stund. Það eykur lika málskiln-
ing þeirra og orðaforða, auk
þess sem þau læra ýmislegt um
hversdagslífið og framandi
þjóðir.“
„Getið þér sagt mér eitthvað
um barnasálfræði i stuttu máli
. .. .hvernig því námi er liáttað
í skólanum?“
„Barnasálfræðin fjallar um
almennan likamlegan og andleg-
an þroska barna. Höfuðáhersla
hjá okkur er lögð á fyrstu 7
árin, en við förum þó einnig yf-
ir barnaskólaaldurinn og gelgju-
skeiðið. Mikil óhersla er lögð á
tilfinningalíf barna, t.d. hræðslu,
reiði, þrjózku, nauðsyn á móður-
legri umhyggju og skilning á
háttalagi barna.
Bækur, sem við lesum er
„Barn á virkum degi“, eftir Áse
Grud Skard, sem er lögð til
grundvallar. Síðan eru lesnir
kaflar úr ýmsum bókum, t. d.
„Hagnýt sálarfræði“ eftir Símon
Jóh. Ágústsson, „Erfið börn“
eftir Dr. Matthías Jónasson o. fl.
Sigurjón Björnsson sálfræðing-
ur hefur kennt um taugaveikluð
börn og lesa nemendur kafla úr
bók hans „Úr hugarheimi".
Fjölritaða bók um starfshætti á
barnaheimilum eftir mig lesa
nemendur og danska bók „Börne-
havebörn“.
Annars hef ég gjarnan þann
hátt á að fá sálfræðinga og aðra
sérfræðinga til að halda fyrir-
lestra um tiltekið efni, t. d. hefur
dr. Matthias Jónasson talað um
vandamál unglinga, Örn Helga-
son sálfr. um störf Barnavernd-
arnefndar, Jónas Pálsson sálfr.
um störf sálfræðideildaskóla,
Kristinn Björnsson sálfr. um
likamslýti og álirif þeirra á
sálarþroska, Brandur Jónsson
skólastjóri um mállaus börn og
heyrnarlaus, Ragnliildur Ingi-
bergsdóttir læknir og Björn
Gestsson kennari um vangefin
börn o. s. frv.
Þá heimsækja nemendur ævin-
lega ýmsar stofnanir auk venju-
legra barnaheimila, eins og t. d.
Kópavogshælið, Lyngás, Málleys-
ingjaskólann, Höfðaskóla og hef-
ur það verið í tengslum við of-
angreinda fyrirlestra. Álít ég
að slíkar heimsóknir á uppeldis
stofnanir séu mjög lærdómsrík-
ar, enda er þetta einn liðurinn
í þeirri stefnuskrá minni að gera
námið sem mest lifandi. Bók-
námið er auðvitað mjög mikil-
vægt og treystir • grundvöll
kennslunnar, en lifandi reynsla
skapar áhuga og skýrir og skerp-
ir þekkinguna.“
„Hér sé ég að þið hafið teikn-
ingu og föndur á námsskránni.
Er það til þess að fóstrur geti
teiknað myndir fyrir börnin til
skýringar á sögunum. .. . ?“
„Ekki myndi ég segja, að
það væri markmið kennslunnar,
þótt það gæti verið skemmtilegt.
Aðalatriðið er að gefa nemend-
um tækifæri til að kynnast marg-
víslegum tækjuin og efnum, fara
með það og örva þá til að full-
nægja með þvi eðlilegri sköp-
unarþrá. Með þvi móti ættu þær
að eiga betra með að skilja þörf
barnanna til sköpunar og við-
leitni þeirra til þess i teikningu,
leirmótun og livers konar föndri.
Þær eiga að leyfa börnum að
teikna, inála, móta leir og
föndra, eins og hugur þeirra
girnist. Þær eiga ekki að kenna
þeim beinlínis, heldur örva þau
og hvetja til starfa með þvi að
gleðjast með þeim yfir liverjum
áfanga og sýna áhuga á verkum
þeirra. Þannig byggja þær upp
sjálfstraust þeirra og vekja sköp-
unargleði þeirra. Á þessum unga
aldri sér vaxandi þroski og
þjálfunin um liitt. Raunveruleg
kennsla á alls ekki við, fyrr en
síðar: Teikning og leirmótun eru
mjög róandi fyrir börn og það
vcitir þeim ótrúlega mikla gleði
að móta og skapa. Ef ég mætti
gcfa ungum mæðrum ráð myndi
ég vilja segja: Gefið börnum
mikinn pappir, liti og leir og
leyfið þeim að njóta þess að
teikna, mála og hnoða i rikum
mæli og þið munið eiga rólegri
og hamingjusamari börn en
ella.
Það hefur komið i Ijós, að
börn, sem eitthvað hafa teikn-
að eru mjög vel undir það búin
að læra að skrifa þegar þau hefja
skyldunám í barnaskóla. Kenn-
arar cru yfirleitt sammála um að
börn, sem verið liafa á góðum
leikskólum séu að öðru jöfnu
betur undir það búin en hin
eldri, sem ekki liafa verið á
slíkum skóla. Hugur þeirra og
hönd eru betur þroskað, þau
hlusta betur, eiga betra með að
vera kyrr og hafa náð meiri
félagslegum þroska. Þessi al-
menni þroski er meira virði en
að barnið þekki stafina eða
kunni að lesa og skrifa þegar
það er orðið skólaskylt. Slík
börn eru meira sjálfbjarga og
eru duglegri að klæða sig úr og
i, reima skó sína, renna upp
VIKAN 19. tbl.