Vikan - 13.05.1965, Blaðsíða 19

-O Eftir matinn cr nauðsynlegt að þvo
litlu skinnunum í framan.
Fóstrurnar taka virkan þátt á leikjum barn-
anna. 'O'
Kennarar Fóstruskóla Sumargjafar hafa tekið saman nokkur atriði í sambandi við hræðslu
og þrjózku hjá börnum. Foreldrar hafa vafalaust áhuga á þessum ráðleggingum.
HRÆÐSLA
1. Notiö aldrei liræösluna t
þágu hlýöninnar. Hræöiö ekki
börnin til hlýöni viö ykkur:
„Lögreglan tekur þig“, „Ég
sæki þá lækninn, ef þú gerir
þetta“, ,fig læt hann pabba
þinn flengja þig“. Slíkt vekur
ótta hjá börnum gagnvart
mönnum, sem þaö þarf aö
bera fyllsta traust til, auk þess
sem þaö raskar öryggiskennd
þess almennt.
2. Segiö litlu börnunum aldrei
óhugnanlegar sögur eöa ævin-
týr, hversu góöar bókmenntir,
sem þær kunna aö vera. Lát-
iö þau enn síöur sjá óttavekj-
andi kvikmyndir. Þau eru of
ung til aö gera greinarmun á
ímyndun og veruleika, kvik-
mynd og lífinu sjálfu.
3. Reyniö aö dylja liræöslu
ykkar fyrir börnunum. Hræösla
er smitandi. Rósemi getur ver-
iö þaö líka. Þess vegna eru
rólegir og óttalausir foreldrar
og fóstrur bezta fordæmiö.
4. Foröizt allt rifrildi í ná-
vist barna (og reyndar \hvort
sem erj Lítil böfn' eru viö-
kvæm og geta oröiö ofboös-
lega hrædd, þegar foreldrar
eða annaö heimilisfólk rífst.
Slíkar geöshrærin gar geta haft
mjög djúpstœö áhrif á börnin.
5. Foröiö börnunum, ef unnt er,
frá því aö sjá drukkna menn, ekki
sízt, ef þeir eru þeim nákomnir
(t.d. feöur, foreldrar, frændur).
6. Leggið ekki í vana ykkar aö
skrökva aö börnunum eöa svíkja
þau, t.d. aö segja aö þiö œtliö
aö fara eitthvaö skemmtilegt, þeg-
ar fara á til læknis. Segiö ekki,
aö lœknisaögerö, sem veldur sárs-
auka, veröi ekki sár. Segiö heldur:
ÞaÖ veröur fyrst dálítið sárt, en
þaö veröur fljótt búiö. (Ef þaö
er sannleikanum samkvæmt.) EÖa,
aö þá getur þér bráöum batnaö.
7. Stríöiö aldrei barni, meö því
aö hrœöa þaö, og látiö aldrei viö-
gangast aö aörir geri þaö, t. d.
meö því aö gera sig Ijótan í fram-
an, setja á sig grímur, láta sem
maöur ætli aö meiöa þaö o. s. frv.
8. ReyniÖ aldrei aö venja barn
á varkárni meö því aö hræöa þaö,
t. d. á bílum til þess aö gæta sín
í bílaumferö. Sterkar geöshræring-
ar eins og hræösla gera manni
oft ókleift aö taka skynsamlegar
ákvaröanir. Reyniö heldur aö
kenna barninu aö meta hættuna
og beita dómgreind sinni og ró-
legri vfirvegun. Varöandi bílaum-
ferö er nærtækast aö kenna barn-
inu einföldustu umferöarreglur og
skýra barninu frá hættunni, sem
stafar af því aö brjóta þær.
9. SýniÖ barninu samúö og
skilning, þegar þaö er hrætt, en
geriö ekki mikiö veöur af því.
SýniÖ þeim rólaga fram á, hvers
vegna sé ástœöulaust aö vera
hrœddur, og geriö þaö meö þeim
oröum og rökum, sem þau skilja.
10. Hegnið barni aldrei fyrir
hrœöslu, geriö aldrei gys aö þeim.
Þröngviö þeim heldur aldrei til
þess aö gera það, sem þau eru
hrædd viö, eöa snerta þaö, sem
vekur ótta þeirra. Laöiö þau held-
ur smám saman og gefiö þeim
góöan tíma til aö átta sig.
11. Ef barniö veröur ofsahrætt
vegna einliverra atburöa, leyfiö
því ekkti aöeins aö rifja upp at-
buröinn, heldur hvetjiö þaö til
þess strax. Frásögnin kemur í veg
fyrir aö barniö ali meö sér óttann
og auki hann og margfaldi í huga
sinum, eöa bæli hann niöur í
dulvitundina.
12. Reyniö yfirleitt aö búa barn-
iö undir álla þá reynslu, sem bú-
ast má viö aö vekji ótta þess og
öryggisleysi, aö svo miklu leyti,
sem þaö er á váldi ykkar.
RHYTMIK
MeÖ „rhytmik“ stuölar fóstran
aö hreyfiþroska barnanna, reynir
aö örva sjálfstjáningu þeirra og
tilfinningu fyrir tákti, rhytma og
-O í skólanum læra tilvonandi fóstrur ýmsa handavinnu og föndur. Hér eru þær
að búa til stór páskaegg og skreyta þau.
O Það er oft vandi að ná óskiptri athygli barnanna.
Hér heima voru þessi mál þá
á algeru frumstigi, og á vegum
Sumargjafar voru þá rekin tvö
barnaheimili ■— Suðurborg og
Tjarnarborg. Nú eru þau samtals
14, og heita Austurborg, Baróns-
borg, Brákarborg, Drafnarborg,
Grænaborg, Hagaborg, Hliða-
borg, Hamraborg, Laufásborg,
Tjarnarborg, Vesturborg, Holta-
borg, Steinahlíð og Vöggustof-
an að Hliðarenda.
Það gefur að skilja að margar
fóstrur þarf til að sjá um allan
þann fjölda barna, sem er á
þessum heimilum — og á öllum
þ'eim öðrum barnaheimilum og
leikskólum, sem eru víðsvegar
um landið. Fóstrur gegna stóru
hlutverki i uppeldismálum
landsins, því þeirra starf er ekki
aðeins að gæta barnanna, heldur
jafnframt — og kannske aðallega
— að taka virkan þátt í uppeldi
þeirra. Þetta er ábyrgðarmikið
starf og krefst sérstakrar þjálf-
unar á mörgum sviðum, eins
og t. d. uppeldis- og sálarfræði
barna, líkams- og heilsufræði,
meðferð ungbarna, og næringar-
efnafræði, enda eru þessi fög
öll kennd í skólanum, ásamt
öðrum ,,hjálparfögum“, svo sem
átthagafræði, félagsfræði, liljóm-
list, rytmik, raddbeitingu, fram-
sögn, föndri, teikningu, smíðum,
leikfangagerð, barnabókmennt-
um, íslenzku, dönsku og bók-
færzlu.
Fóstrurnar þurfa að sinna og
leiðbeina ótal börnum í starfinu,
sem öll hafa ólika skapgerð,
koma frá mismunandi heimilum,
eru misþroskuð og á mismun-
andi aldri. Til þess þurfa þær
að hafa mjög víðtæka þekkingu
i meðferð þeirra og vita þarfir
þeirra, bæði líkamlegar og sál-
arlegar.
Leikskólar eru nefnilega ekki
til þess eins að koma þar fyrir
börnum til gæzlu liluta úr degi,
til að forða þeim frá umferðinni
eins og margir virðast álíta.
Hlutverk leikskólans er að styðja
og styrkja borgarheimilin í
uppeldisstarfi sinu, gefa börnun-
uin kost á góðum leikskilyrðum,
þraskandi leikjum og viðfangs-
efnum, sjá þeim fyrir leikfélög-
um og kenna þeim að umgangast
þá sanngjarnlega og efla þannig
félagsþroska þeirra og víkka
sjóndeildarhring með ýmsum
hætti. Börnin eru á leikskólunum
ýmist frá 9—12 f. h. eða 1—6
e. h. Telja uppeldisfræðingar
(a. m. k. hins vestræna heims)
börnum hollast og eðlilegast að
njóta handleiðslu góðrar móður
og dvalar á heilsteyptu heimili
meiri liluta dagsins, þar sem
þess er kostur, en leikskólinn
sé hinsvegar þarfur og næstum
nauðsynlegur þroska borgar-
barnanna hluta úr deginum.
Börnin verða ótrúlega þreytt á
lióplifinu, ef þau eru allan dag-
inn. Hinsvegar er það stundum
nauðsynlegt að koma barni fyrir
á stofnun allan daginn.
Dagheimili Sumargjafar eru
einkum ætluð fyrir þau börn,
sem þurfa á gæzlu að halda
allan daginn, aðallega vegna þess
að mæðurnar vinna úti, eða að
foreldrar geta ekki sinnt uppeldi
barnsins sem skyldi af einhverj-
um ástæðum. Þá koma börnin til
lieimilisins klukkan níu að
morgni og eru samfleytt til sex
að kvöldi. Þar fá þau mat og
alla aðhlynningu, og sams konar
leikskilyrði og á leikskólunum.
VIKAN 19. tbl. JQ