Vikan - 13.11.1969, Blaðsíða 43

En skemmtilegustu myndina úr
þessu samkvæmi hefur þó mál-
arinn Erik Werenskiold dregið
upp. Eg get ekki stillt mig um
að birta hana hér.
Erik Werenskiold skrifar:
„í veizlunni voru milli þrjá-
tíu og fjörutíu manns. Eg var
svo heppinn að sitja þar sem ég
bæði sá vel og heyrði það sem
gerðist í þessari sögulegu veizlu.
Ég hafði frú Augustu Sinding
til borðs. Ibsen, sem sóttist eftir
ungum stúlkum, hafði fengið
Kittie Kjelland. Hún var reynd-
ar hvorki ung né falleg, heldur
þekktur listmálari og harðsvíruð
kvenréttindakona. Ibsen var ber-
sýnilega óánægður. Þegar líða
tók á borðhaldið, reis Georg
Brandes úr sæti sínu og sagði:
— Sá sem kemur á elleftu
stundu er jafn góður og sá sem
kemur á sjöundu stundu eða ní-
undu. Þó er munur á þessu. Við
hér á Norðurlöndum komum á
sjöundu stundu, við höfum skil-
ið Ibsen fyrr en aðrir... .
Þá byrjaði Ibsen að hrista sitt
gráa höfuð. Brandes varð hverft
við og tók að útskýra og færa
sönnur á, að við hefðum þó skil-
ið hann fyrr en aðrir, en því
meir sem hann útskýrði, því
meir hristi Ibsen höfuðið. Og
þegar allir risu á fætur til að
skála fyrir Ibsen, þá stóð hann
aðeins til hálfs upp frá stólnum
og sagði:
— Ég hef margt við þessa
ræðu að athuga, en ég mun ekki
gera það hér....
Stemningin var sannarlega
þvinguð. Þá stóð Thommessen
ritstjóri upp og þakkaði Ibsen
af hálfu leikara fyrir öll þau
stórkostlegu hlutverk, sem hann
hefði samið handa þeim.
— É’g hef ekki samið hlutverk
fyrir leikara eða leikkonur,
hreytti Ibsen þá út úr sér. — Eg
hef skrifað til að lýsa mannleg-
um örlögum, en ekki til að semja
hlutverk.
Nokkru síðar hóf Kittie Kjel-
land samræður við borðherra
sinn, Ibsen. Hún áleit að flestar
dáðir í Noregi hefðu verið drýgð-
ar að vestlendingum:
•—■ Því að þér eruð jú líka
vestlendingur, herra Ibsen, sagði
hún.
— Ég er norskur, sagði Ibsen.
Þér eruð ekkert drukkinn herra minn.
Þær eru tviburar.
-— En ég skil mætavel, að frök-
enin hlýtur að vera frá Stavang-
er.
Svo var farið að ræða um
Heddu Gabler. Kittie Kjelland
gat ekki með nokkru móti þolað
frú Elvsted.
— Svona konur, sem fórna sér
fyrir karlmennina, sagði hún.
—- É'g skrifa til að lýsa mann-
eskjum, svaraði Ibsen. — Og mér
stendur gjörsamlega á sama um
hvað ofstækisfullum kvenrétt-
indakerlingum líkar eða líkar
ekki.
Nú var mælirinn fullur, enda
borðhaldinu að ljúka. En þá kom
Ibsen til konu minnar, sem hann
þekkti frá Múnchen, leiddi hana
og systur hennar fram og aftur
um gólfið og ljómaði af ánægju.
Síðar um kvöldið sagði Thom-
messen ritstjóri við Ibsen, að
George Brandes ætlaði að sækja
um prófessorsstöðu við Hafnar-
háskóla.
— Jæja, sagði Ibsen. — Ég
vona bara að hann fjalli ekki um
norskar bókmenntir. Hann hefur
nefnilega ekki hundsvit á þeim.
Sá orðrómur gekk, að Thom-
messen hefði sagt Brandes þetta
síðar um kvöldið, er þeir sátu
saman við borð. En sennilega er
það aðeins gróusaga. Hitt er
víst, að strax daginn eftir hélt
Brandes rakleitt til Kaupmanna-
hafnar, og hefur veizlan vafa-
laust átt sinn þátt í hinni skjótu
för hans.“
Þannig farast Erik Werenski-
old orð og lýsing hans er vissu-
lega kostuleg og leiftrar af
kímni. Hins vegar skyldi enginn
ætla, að hegðun Ibsen í veizlum
hafði lýst innsta eðli hans. Sann-
leikurinn er sá, að Ibsen leið
illa í veizlum, hanín fann ,til
þvingunar og kunni ekki við sig.
Auk þess fannst honum þær
stela of miklu af hinum dýrmæta
tíma hans. Þeir sem eingöngu
kynntust honum í veizlum og op-
inberum samkvæmum, fengu því
alranga mynd af honum. En
þessari hlið Ibsen hefur einmitt
verið haldið mjög á lofti. Því
eldri sem Ibsen varð, því betur
skildi hann, að hann hafði annað
og þarfara við tímann að gera
en sitja við veizluborð og bók-
menntalegt blaður. Tíminn var
naumur og enn átti hann margt
ógert.
Þess vegna krafðist hann nú
sem fyrr algers næðis á heimili
sínu, en stöðugt reyndist erfiðara
að sjá honum fyrir því.
Hann var umsetinn af forvitnu
fólki. Dag nokkurn kom bakari
til hans og bað hann að yrkja
fyrir sig afmælisvísur, Ibsen titr-
aði af reiði. En guð minn góður
hvað við hin, sem urðum vitni
að þessu, hlógum dátt. Ég má til
með að rifja upp aðra sögu, sem
við höfðum líka gaman af:
Dag nokkurn kom Ameríkani,
hringdi dyrabjöllunni og spurði
hvort hann gæti fengið að sjá
Ibsen og skrifstofu hans. Frú Ib-
Afgreiðum næstu daga
NUDSON
sokka og sokkabuxur, bæði 20 og 30 den.
Pantanir óskast endurnýjaðar
DavíO S. Jónsson 8 Co. hf.
Sími 24-333
_________________________________/

\
Uaritíiarkarlir
INNI
OTI
BfLSKÚRS
SVALA
HURÐIR
ShtH/- & 'Utikufli? H □. VILHJÁLMSHDN
RÁNARGÖTU 12 SÍMI 19669