Vikan


Vikan - 08.10.1970, Blaðsíða 14

Vikan - 08.10.1970, Blaðsíða 14
„Látum Farúk lifa, hann verSur hvort sem er siðferðilega dauðadæmdur af sögunni,“ sagði Nasser þegar konunginum var steypt af stóli. Sú varð raunin, Farúk fékk orð fyrir að vera aumasti þjóðhöfðingi allra tíma, - jafnvel þjófóttur. Það er ófögur mynd sem dregin er upp í hinni nýút- komnu ævisögu hans .. Árið 1952 fæddist loksins hinn margþráði sonur, Faruk fékk það á heilann að hann ætti sjálfur að stjórna herjun- en þjóðin gladdist ekki. um í stríðinu við ísraelsmenn, árið 1948. Það varð honum að falli. FARUK-SÍÐAJ 23. júlí árið 1952 sátu nokkrir liðsforingj- ar í Kairo og ráðguðust um það hvað gera ætti við Faruk, hinn fallna konung Egypta. Konungurinn hafði ekki opinberlega afsalað sér völdum, en hann var í stofufangelsi í höllinni Ras el-Tin í Alexandriu. Byltingarráðið hafði náð völdunum í sín- ar hendur á mjög einfaldan hátt, með að- stoð nokkur þúsund hermanna og eiginlega alveg án blóðsúthellinga. Það voru aðeins tveir, sem létu lífið og sjö særðust. En þá var sú spurning efst á baugi, hvað gera átti við Faruk. Þeir róttæku meðal bylt- ingarmanna vildu láta dæma hann til dauða, meðal annars fyrir spillinguna, sem fylgdi í kjölfar stríðsins við ísrael árið 1948. Mohammed Naguib, hinn opinberi foringi uppreisnarmanna, var hlutlaus. Sá sem í raun og veru bjargaði Faruk frá dauða, var þáverandi yfirforingi í hernum Gamai Ab- del Nasser. Honum fannst framtíð Faruks skipta svo litlu máli. — Við skulum „bjarga" lífi Faruks og senda hann í útlegð. Hann verður, hvort sem er, siðferðilega dauðadæmdur af sögunni, skrifaði Nasser í bréfi til Naguibs. Nasser, sem síðan árið 1956 hefur verið forseti Egyptalands, hafði á réttu að standa. Faruk, fyrrverandi konungur Egypta, sá sjálfur fyrir því að um alla framtíð verður hann dæmi upp á lélegasta þjóðhöfðingja allra tíma, hlægileg persóna, en aumkunar- verður í öllum sínum níðingshætti. Myndin af Faruk er síður en svo jákvæð í ævisögu Hughs McLeave. „Barnakóngurinn" Faruk hafði verið ótrú- lega (og skiljanlega) vinsæll á æskuárunum. Hann var tákn frelsisins fyrir hina fátæku þjóð. Þessi goðsögn lifði ótrúlega lengi, því að fram á fjórða áratug aldarinnar voru aðeins fáar hræður, sem vissu raunverulega um innræti Faruks. Hann stal sverði sjahsins. Einn af verstu eiginleikum Faruks var hve þjófgefinn hann var. Þegar þýzkar eignir í Egyptalandi voru gerðar upptækar í byrjun síðari heimsstyrj- aldarinnar, klæjaði Faruk í fingurna. Hús- eignir Þjóðverja voru innsiglaðar, en Faruk lét það ekki á sig fá, hann braut innsiglin að næturlagi og fór með nokkra af dyggustu þjónum sínum, til að ræna og rupla öllu verðmætu. Hinir stolnu munir komu svo fram í dagsins ljós í Abdin- og Kubbah höll- unum, en enginn þorði að ákæra konung- inn fyrir þjófnað, þótt allir vissu hvaðan þetta kom. Þjófgefni Faruks ágerðist með árunum. Fólk, sem átti von á honum í heimsókn, faldi allt sem verðmætt var, áður en hann kom. Frægast að endemum var þegar hann stal heilu testelli (úr gömlu silfri) frá Shevikiar prinsessu. Hann og þjónar hans stungu því öllu inn á sig! Einu sinni borðaði emirinn af Jemen hjá honum. Faruk varð yfir sig hrifinn af sverði höfðingjans og fékk hann til að leggja það frá sér meðan á máltíðinni stóð, það væri þægilegra. Sverðið hvarf og fannst aldrei síðar.... Einn af stuldum Faruks varð milliríkja- mál. Það skeði þegar faðir núverandi frans- keisara, Riza Shah, lézt í Suður-Afríku árið 1944. Lík Riza Shah var smurt og sent heim til Teheran með flugvél, sem hafði viðkomu í Kairo. Þegar kistan kom til Theran, sá hinn ungi keisari að embættissverð föður hans var horfið, ásamt belti og slíðrum, alsettum eðal- steinum. Muhammed Riza Pahlavi, sem þá var kvæntur Fawsiu systur Faruks, var alveg óð- ur af bræði og skipaði svo fyrir að þessir dýrgripir yrðu að finnast, hvað sem það kost- aði. Rannsókn leiddi fljótlega í ljós að dýr- gripirnir höfðu orðið eftir í Kairo, nánar til- tekið í Abdinhöllinni. Þeim hafði verið kom- ið þangað, það var jafnvel til kvittun fyrir þeim hjá hallarstjóranum. Muhammed Riza Pahlavi missti nú alger- lega þolinmæðina með mági sínum. Hann hótaði að yfirlýsa hann þjóf fyrir öllum heiminum, líkræningja. . . . Keisarinn hótaði líka að loka sendiráði írans í Kairo, ef þess- um hlutum yrði ekki skilað. Faruk sór og sárt við lagði, kallaði Allah spámann til vitnis um það að hann væri sak- laus. Málið féll niður, en eftir byltinguna, árið 1952, kom hið sanna í ljós. Þá fundust þessir dýrgripir og voru sendir til íranskeis- rara, með afsökunarbeiðni frá stjórn Egypta- lands. Hefndin er sæt. Faruk og sjahinn sættust ekki og egypzki konungurinn beið tækifæris til að ná sér niðri á mági sínum. Það tækifæri kom, þeg- ar systir hans, keisaradrottningin, fékk ma- laríu og Faruk bauð systur sinni að koma til Kairo, til að jafna sig eftir sjúkdómsleguna. Sjahinn hafði ekkert á móti því að drottn- ingin færi til æskustöðvanna. Konungurinn hafði ákveðið það fyrirfram að drottningin færi ekki aftur til Teheran, heldur yrði um kyrrt í Kairo og fengi skiln- 14 VIKAN «• tbi.

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.