Vikan - 03.04.1980, Page 14

Landið helga
Pegar líður að páskum hvarflar
hugurinn fremur en endranær
til ísraels, atburðirnir sem þar
gerðust, þjáning Jesú, dauði
hans á krossinum og upprisa
verða nærtækari. í anda hverfa'
kristnir menn til Jerúsalem og
allra þeirra staða sem orðnir eru
að helgistöðum: Loftsalurinn,
Antoníusarkastalinn, Via Dolor-
osa, Golgata og hin tóma gröf.
Ég hef farið í margar ferðir
til Israels með ferðahópa og
gengið með þeim þjáningarbraut
Krists, leiðina sem hann gekk
fyrir rúmum 1950 árum. Því
miður eiga ekki allir þess kost að
takast á hendur dýrt ferðalag til
að feta í fótspor Jesú og því ætla
ég, lesendur góðir, að leiða
ykkur í anda um hinar helgu
slóðir.
Jerúsalem er mikilvæg borg
fyrir þrenn trúarbrögð.
Múhameðstrúarmenn, gyð-
ingar og kristnir menn kalla
hana borgina helgu. í augum
múhameðstrúarmanna gengur
hún næst Mekka að heilagleika
þar sem þeir trúa því að
Múhameð hafi horfið til himna
á hvíta hestinum sínum frá
Moríafjalli. Gyðingum er hún
heilög vegna þess að Salómon
konungur reisti musteri sitt á
Moríafjalli um árið 1000 f. Kr.
Og á Moríafjalli fórnaði
Abraham lambinu forðum í stað
ísaks sonar síns. Allir kristnir
menn, sem koma til Jerúsalem,
gefa sér góðan tíma til að ganga
um hið forna musterissvæði, þvi
einmitt þar stóð musterið sem
Heródes lét reisa og stóð enn á
dögum Jesú. Þar eyddi hann
þremur dögum samfleytt, 12 ára
gamall, í samræður við vitra
menn og síðan hratt hann þar
um borðum víxlaranna og sagði:
„Hús mitt á að vera bænahús en
þið hafið gjört það að ræningja-
bæli.”
Nú á tímum eru páskar
haldnir hátíðlegir á þrjá mis-
munandi vegu í ísrael.
Páskahald Samverja
Samverjar eru lítið þjóðar-
Séra Frank M Halldórsson:
PÁSKAR
brot, lítiö trúarsamfélag sem var
til þegar á tímum Gamla
testamentisins. Þeir telja
Jerúsalem ekki helga borg en
safnast saman á Garisimfjalli
fyrir norðan borgina til 10 daga
páskahalds. Þeir flytja með sér
upp á fjallið allt sem á þarf að
halda til hátíðarinnar. Æðsti
presturinn stjórnar athöfninni
og prestarnir aðstoða hann.
Þegar fyrsta hluta helgisiðanna
er lokið stígur æðsti presturinn
upp á stein og les 12. kafla 2.
Mósebókar, þar sem segir frá
slátrun fyrsta páskalambsins í
Egyptalandi: — Lambið skal
vera gallalaust, hrútlamb eða
hafurkið. Fjöldi fórnardýra er
breytilegur og fer eftir því hve
margar fjölskyldur taka þátt í
páskamáltíðinni. Það á að vera
nóg af kjöti handa öllum. Á
meðan karlmennirnir slátra
lömbunum á altarinu, sem er úr
ótilhöggnu grjóti, upphefur
fólkið lofgjörð til Guðs. Það
klappar saman höndum og
syngur gleðisöngva til að
minnast þess að Guð deyddi
Við Via Dolorosa er afar fjölbreyttur
varningur á boðstólum.
frumburðina í Egyptalandi. Það
er mjög mikilvægt fyrir alla
viðstadda að fá svolítið af’
blóðinu til að rjóða á enni sér og
á dyrastafi heimila sinna. Nú á
tímum eru það aðeins Samverjar
sem slátra páskalambinu eftir
gömlu forskriftunum. Páskahald
þeirra á sér aldagamla hefð og
þeir hafa að flestu leyti varðveitt
siði Gamla testamentisins.
Páskahald hjá
gyðingum
Á sama hátt og Samverjar
fara í pílagrímsför til Garisim-
fjalls fer fjöldi gyðinga á
hverjum páskum upp til
Jerúsalem. Þar safnast þeir
saman til að tilbiðja Guð við
Grátmúrinn en hann er það eina
sem eftir stendur af musterinu
sem Heródes lét reisa. Með þvi
að safnast þarna saman á
páskunum vilja þeir sýna
samband sitt við musterið og
staðinn sem það stóð á. Þá
gleðjast þeir einnig eins og
Samverjar yfir því að Guð lét þá
hverfa úr þrælkuninni hjá
Egyptum. Auk þess biðja þeir
þess að þeir gyðingar sem í dag
eiga í erfiðleikum víðsvegar í
heiminum megi verða frelsaðir
frá neyð og þjáningu. Allir
sameinast í bæninni um að fá að
vera í Jerúsalem á næsta ári.
Páskahátíðin er fyrst og
fremst heimilishátíð og er
áminning til allra gyðinga um að
þeir séu Guðs útvalda þjóð.
Segja má að páskamáltíðin sé
hápunktur ársins hjá þeim. Við
máltíðina er notað sérstakt fat
og maturinn á að minna á vissa
þætti í sögu þjóðarinnar. Lambs-
fótur til minningar um páska-
lambið sem slátrað var. Egg sem
með óendanlegu ummáli sínu
minnir á eilífðina. Kryddjurtir
minna á bitur örlög gyðinga í
Egyptalandi og ávaxtamauk í
skál á að líkjast steypuefninu
sem gyðingar notuðu við
byggingu hinna miklu mann-
virkja fyrir Faraó. Þá er og á
borðum saltvatn til að minna á
tárin sem gyðingar felldu þegar
þeir þræluðu í Egyptalandi.
14 Vikan 14. tbl.