Vikan - 06.11.1980, Blaðsíða 47

Undarleg atvik — Ævar R. Kvaran
KÍNVERSK
VISKA
ElTT at'- bersýnilegustu einkennunt
harðstjóra 20. aldar er árátta þeirra að
breyta sannreyndum sögunnar til
samræmingar við kenningar harð-
stjórnarinnar. Þannig leiddu hinar
fáránlegu kenningar nasista um yfir-
burði svokallaðra aria til stórkostlegra
sögufalsana til stuðnings þessari
vitleysu, jafnframt nauðsyninni á þvi að
hafa eitthvert sögulegt hlutverk með
útrýmingu gyðinga og ráni á öllum eign-
um þeirra. En eins og kunnugt er hættu
nasistarnir ekki fyrr en þeir voru búnir
að útrýma sjálfum sér og miklum hluta
þýsku þjóðarinnar.
Sú stórþjóð sem i dag gnæfir yfir allar
aðrar þjóðir að hernaðarmætti á megin-
landi Evrópu er litlu skárri en nasistamir
hvað sögufalsanir snertir. Þar rikir
nefnilega einnig harðstjórn af þvi tagi
sem ekki þolir frjálsa hugsun annarra en
valdastéttarinnar.
Fyrir allnokkrum árum hófu sænskir
fornleifafræðingar rannsóknir á þætti
norrænna manna í stofnun rússneska
rikisins. Þetta fór ógurlega i taugarnar á
kommúniskum sagnfræðingum þvi það
samræmist ekki þjóðernisstolti
kommúnisks stórveldis að frumbyggjar
landsins hafi hlotið menningarlegt og
stjórnarfarslegt uppeldi hjá Norður-
landamönnum.
Já, hvað skyldu hafa verið gerðar
margar breytingar á sögulegum
sannreyndum i rússnesku alfræða
bókinni á dögum Stalíns, mannsins sem
árum saman var sagður guðdómlegur
snillingur á bókstaflega öllum sviðum en
hafði raunar verið morðóður harðstjóri,
að sögn samstarfsmanna hans og eftir-
manna. Enn varð þvi að breyta stað-
reyndum rússnesku alfræðabókarinnar.
Og reyndar verður að breyta henni i
hvert skipti sem einhver verulegur
valdamaður fellur i ónáð! Veslings
ritstjóri alfræðabókarinnar rússnesku!
Hvilíkt starf!
Það er því erfitt að verjast brosi jiegar
fréttir taka nú óðum að berast frá öðru
kommúnísku stórveldi um að þar þurfi
nú heldur betur að breyta sagnfræðinni.
rétt einu sinni. Árum saman er búið að
kenna börnum Kína að syngja hinum
mikla Maó lof og dýrð i viðkvæmustu
sálmum. þar sem þau þakka honum
meðal annars fyrir rafmagnið. Rauða
kverið hans varð að vera I hvers manns
hendi dag og nótt og risamyndir af
foringjanum sem allt gat og gerði
skreyttu svo að segja hvert hús að innan
og utan. Maó og kona hans og fleiri
stóðu fyrir hinni frægu „menningar
byltingu" sem umturnaði allri stjórn og
öllu skipulagi á timabili. Þessi bylting
beindist meðal margs annars að þvi að
afklæða þjóðina fortíðinni. þ.e. eyði
leggja þau menningarverðmæti sem eiga
sér lengri aldur en hinn alvaldi kinverski
Maó-kommúnismi. Það var engu líkara
en að til stæði aðgera þennan stofnanda
hins kommúníska Kina að höfundi
kínverskrar menningar!
En nú er þetta allt búið. Maó er
dauður og kona hans biður eftir ströng-
um dómi hinna nýju herra. Stórkosl-
legar áætlanir virðast vera uppi um að
þurrka minningu jressa mikla foringja út
aftur. þrátt fyrir þau kraftaverk sem
hann vann (þvi neitar enginn sanngjarn
maðurl. Virðist honum nú kennt um
flest það sem aflaga fer I Kína. en það er
margt. Sic Transit gloria mundi, sögðu
Rómverjar og sannast hér sem áður að
fallvalt er veraldargengi. Og nú geri ég
ráð fyrir að veslings ristjóri kínversku
alfræðabókarinnar lái nóg að gera á
næstunni. Hvilikt starf!
Það er satt að segja furðulegt að sjá
hvernig öfgastefnur eins og
kommúnisminn geta gert greinda menn
að fiflum og viðundri I auguni siðmennt
aðra manna.
Að hugsa sér lil dæmis að hefja stríð
gegn skoðunum manns sem var uppi
fyrir 2500 árum, Konfúsíusi. Ekkerl
sýnir betur varanleg áhrif þessa andlega
mikilmennis en það að harðstjórn í
föðurlandi hans á 20. öld skuli telja sig
neyðast til þess að reyna að útrýma
skoðunum hans, 2500 árum eftir að
hann lét þær I ljós. Þannig auglýsa
óvinir Konfúsíusar verk hans að nýju.
svo allir taka að rifja þau upp! Það er
uppskeran af hatramlegum áróðri gegn
þessu mikilmenni.
Vesturlönd standa i þakkarskuld við
kinverska menningu og það er einmitt
sérstaklega fyrir atbeina þessa afþurða
mikla, kínverska vitmanns, sem hjá okk-
ur gengur undir nafninu Konfúsius.
Nú, þegar kenningum þessa vitra
meistara hefur verið stungið undir stól i
ættlandi hans og bóka hans bíður bálið.
langar mig til að gera hann að umlals
efni þessarargreinar.
Þessi frægasti maður kínverskrar sögu.
sem fæddist 551 ári fyrir Krists burð. var i
senn kennimaður, heimspekingur og
stjórnmálalegur hugsuður og hafa hug
myndir hans haft djúptæk áhrif á
siðmenningu allrar Austur-Asíu. Þegar
þess er gætt hve sannspár hann var i
kenningum sínum og hve vel þær
reyndust er erfitt að gera sér grein fyrir
því að hann var í rauninni vonsvikinn
maður. þótt hann yrði að visu aldrei
bitur. Hann var samt maður sem aldrei
náði að sjá heitustu óskir sinar rætast.
Raunveruleg saga ævi hans og starfs
hefur næstum glatast í þeini þjóðsagna
auði sem skapast hefur um nafn hans.
En svo er nákvæmum fræðimönnum
fyrir að þakka að tekist hefur að greina
sannleikann um manninn frá dýrðar
sögunum sem sköpuðust um vitringinn
að honum látnum.
Þó er litið vitað með vissu urn ævi
hans. Þannig vita menn ekki með vissu
um forfeður hans, en talið er sennilegt
að hann hafi verið kominn af fátækri
aðalsætt. Ættarnafn hans var K’ung. en
Konfúsius er latneska myndin af
nafninu K’ung Fu-tzu. sem þýðir
„meistari K'ung”.
í æsku var hann fátækur og vann unt
skeið fyrir sér með því að annast bók
hald. Hann var að miklu leyti sjálf
menntaður maður en svo iðinn við nám
sitt að hann virðist hafa orðið lærðasti
maðursinnar tíðar.
En nú var lærdómur ekki aðal
áhugamál hans. Hann var — eins og
hinn frægi samtíðarmaður hans á
lndlandi, Buddha — mjög örvinglaður
vegna þeirrar eymdar sem hann sá alls
staðar blasa viðsér.
Kína var um þær mundir aðeins
sameinað ríki að nafninu til. Konungur
var leppur og hinum ýmsu lénslöndum
var í rauninni skipt milli voldugra léns-
hcrra sem gerðu það sem þeim sýndist.
Höfðingjarnir léku sér að ófriði sem eins
konar dægrastyttingu og mergsugu
þegnana með sköltum og vinnuskyldu
og kúguðu þá að vild. Þegar illa áraði
var hungurvofan á gægjum og þá var
hungursneyð almenn.
Konfúsíus helgaði líf sitt þvi göfuga
starfi að reyna að létta þjáningar
meðbræðra sinna. Hann taldi að lausnin
á þessu vandamáli fengist ekki nema
með algjörum grundvallarbreytingum á
fyrirkomulagi stjórnar ríkisins.
fyrirkomulagi stjórnar ríkisins. Stjórnar-
stefnan ætti ekki að miða að þvi að
uppfylla skemmtanafýsn valdamann-
anna heldur hamingjuþegnanna. Til þess
að vinna að þessu takmarki lagði hann
til að skattabyrðin væri létt, dregið úr
hörðustu refsingum og forðast skyldi
tilgangslausar styrjaldir (sem oft voru
45. tbl. Vikan 55