Vikan - 15.01.1981, Síða 36
Saga úr daglega lífinu
Gísli var siður en svo sá maður sem
mig hafði dreymt um. Hann var hvorki
sérlega laglegur, hávaxinn eða herða-
breiður og fjölskylda hans var hreint
ekki neitt til að státa af. Gísli var líka
næstelstur fjögurra systkina og virtist
hafa jafnríka þörf fyrir athygli og ég.
Svo að við áttum óneitanlega margt
sameiginlegt. Við unnum bæði mikið,
stunduðum námið af krafti með fullri
vinnu og langaði bæði svo mikið til að
sýna heiminum hvað í okkur bjó.
Við urðum ástfangin. Ég var þó
dálítið treg til að viðurkenna þá stað-
reynd þar sem Gísli var svo langt frá því
að líkjast draumaprinsinum, myndar-
lega, ríka manninum sem ég ætlaði að
nota til að vinna virðingu foreldra
minna. En Gísli sótti fast á og þegar ég
fann hvað hann var miklu betri og
tillitssamari viö mig en nokkrir af þeim
strákum sem ég hafði áður lagt lag mitt
við fór ég að elska hann.
Við opinberuðum og ég fór með hann
heim til foreldra minna. Þar komu allir
afskaplega vingjarnlega fram við hann
en það var líka alveg greinilegt að
engum fannst neitt sérlega til um hann.
Ég var slegin út i þessu eins og öðru af
systkinum mínum. 1 þetta skipti var það
Árni. Hann var farinn að vera með
dóttur þekkts lögfræðings og foreldrar
mínir vonuðust fastlega eftir að það yrði
eitthvað meira úr þvi. Þetta var líka
óvenju lagleg stúlka og Gísli, sem var
bara ósköp venjulegur strákur sem
vann hjá tryggingarfélagi á daginn og
stundaði nám í öldungadeildinni í
frítíma sínum, var greinilega ekki mikils
virði: í augum foreldra minna.
Skop
Mér skilst að hann sé talinn harðstjori
á skrifstofunni.
Heyrðu, kannski er best að þú sért á
undan mér i röðinni. Ég ætla að taka
út það sem þú leggur inn.
Ég vildi ekki verða
ástfangin af Gísla.
Hann var svo langt
frá því að líkjast
draumaprinsinum,
myndarlega, ríka
manninum sem ég
ætlaði að nota til að
vinna virðingu for-
eldra minna.
Sem betur fór tók Gísli sjálfur ekkert
eftir því hvað þau voru afskiptalaus við
okkur. Hann kunni ágætlega við þau og
skildi ekki hvers vegna mér lá svo oft illt
orð til þeirra.
Við Gísli fórum að búa saman og
þegar okkur hafði tekist að ljúka
stúdentsprófi giftum við okkur. Gísli
vildi óður og uppvægur að við eignuð-
umst barn. Ég var þvi mótfallinn, mig
langaði til að ná lengra í starfinu, jafnvel
fá eitthvað annað og betra.
— Er ekki nóg fyrir okkur að ég
hækki í tign, sagði Gisli.
Honum hafði aldrei til fullnustu
skilist hvaðég var metnaðargjörn. Hann
hélt að ég mundi gleyma þvi þegar ég
fengi mann og barn til að hugsa um.
En mér gekk stöðugt betur við sölu-
mennskuna. Mig langaði; ekki neitt til
að gerast launalaus húsmóðir. Ég fékk
enn eina kauphækkun en þegar ég sagði
mömmu frá henni sagði hún bara: Ég
skil ekki hvað þér finnst svona mikil-
vægt við að pranga út þessu drasli.
Svo kom loks að því að markaðurinn
virtist mettaður. Mér gekk stöðugt
tregar að útvega nýja viðskiptavini. Ég
lagði enn harðar að mér og var oft yfir
mig þreytt og taugaspennt. Að visu
hjálpaði Gísli mér við heimilisstörfin. En
hann vann lika mikið og var oft
þreyttur. Heimilishaldið var þess vegna
oft látið mæta afgangi. Ég fór aftur að
nota vín til að geta slappað af frá
eilífðarbrosinu og hressilegu fram-
komunni sem ég varð að sýna viðskipta-
vinunum. Brátt nægði mér ekki rauðvín.
Ég var farin að fá mér viskisjúss þegar
ég kom heim á kvöldin.
Ég fór líka að drekka í laumi, hafði
meira að segja vasapela með mér í
vinnuna sem ég faldi í skrifborðs-
skúffunni. Ég fann mér ótal afsakanir
fyrir því aðfá mér sjúss.
— Nei, þessi verslunareigandi var
blátt áfram dónalegur við þig, sagði ég
kannski við sjálfa mig. — Þér veitir ekki
af því að fá þér einn lítinn til að jafna
þig. Eða: — Þér hefur gengið óvenju vel
að selja í dag. Þú átt sannarlega skilið að
fá þér smáhressingu.
Ég leitaði hvildar og huggunar í
áfenginu. Auðvitað tók Gísli fljótlega
eftir þvi sem var að gerast og þegar hann
byrjaði að álasa mér fyrir það kom
áfengið líka í staðinn fyrir ástina.
Gisli var alveg furðanlega þolin-
móður. Kannski of þolinmóður. Hefði
hann tekið rækilegar í taumana á
þessum fyrstu hjúskaparárum okkar
hefði ég kannski ekki orðið svo háð
áfenginu, ég hefði kannski ekki sokkið
svo djúpt.
Ég held að Gisli hafi skammast sín
fyrir að viðurkenna að konan hans var á
góðri leið með að verða drykkju-
sjúklingur. Hann fann jafnvel sjálfur
ótal afsakanir fyrir drykkju minni.
Hann skellti allri skuldinni á vinnu
mína og gerði allt sem hann gat til að fá
mig til að hætta. Hans lausn á
vandamálinu var barn. Ef ég eignaðist
barn mundi ég neyðast til að gefa
vinnuna upp á bátinn eða að minnsta
kosti að fá mér eitthvað léttara að gera.
Þá þyrfti ég ekki að leita styrks i
áfenginu. Loks tókst honum að vinna
mig á sitt band eða að minnsta kosti hélt
hann það. Sannleikurinn var hins vegar
sá að vinnuveitandi minn var farinn að
taka eftir áfengislyktinni af mér og
varaði mig við því að svona gæti þetta
ekki gengið. Ég vissi að ég gat ekki
lengur staðið mig í sölumennskunni án
áfengisins svo að ég ákvað að hætta og
láta að vilja Gisla.
Skömmu seinna varð ég ófrisk. Ég
hélt mér alveg frá sterkum drykkjum á
meðgöngutímanum þar sem ég hafði
lesið að slíkt væri fóstrinu hættulegt. Ég
hélt meira að segja rauðvínsdrykkjunni
nokkurn veginn í skefjum. En eftir að
Lísa fæddist leið ekki á löngu þar til ég
var farin að drekka aftur, jafnvel meira
en áður.
Mér leiddist að vera heima. Á meðan
ég vann úti var ég þó ekki algjört núll í
augum annarra. Nú fannst mér ég litil-
sigldari en nokkru sinni fyrr og þorstinn
jókst stöðugt.
Ég drakk orðið hvað sem var. Oft var
ég mætt fyrir utan ríkið á morgnana um
leið og þeir opnuðu. Og þarna stóðr ég
með barnavagninn innan um tötralega
róna og skjálfandi betri borgara sem
voru að bíða eftir afréttaranum sínum.
Samt reyndi ég að telja mér trú um að
ástandið væri ekki svo hættulegt. Ég gat
hætt þegar ég vildi. Það stóð bara svo
Ég leitaði hvíldar og
huggunar í áfengi.
Þegar Gísli tók að
álasa mér fyrir það
kom það líka í staðinn
fyrir ástina.
Stundum finnst mér
eins og ég hafi lent á
botninum í djúpum
brunni þar sem ég lifi
í einangrun, hædd og
smáð. Samt er sjálfs-
fyrirlitningin einna
sárust....
illa á i dag. Áfengissjúklingur finnur
ætíð afsakanir fyrir drykkju sinni og þar
var ég heldur engin undantekning.
Ég hætti að hirða um Lísu og allt
sprakk I loft upp heima. Gísli kom að
mér sofandi þegar hann kom heim úr
vinnunni en Lísa lá og grenjaði í renn-
blautri bleyjunni. Hann talaði alvarlega
við mig en ég neitaði enn að horfast í
augu við veruleikann. Ég hafði bara
fengið svo mikinn höfuðverk þennan
dag. Þetta skyldi ekki koma fyrir aftur.
— Þú verður að leita hjálpar, sagði
Gísli. — Sérðu ekki hvernig þú litur út?
Þú ert hætt að hirða um útlit þitt og
hendur þínar titra. Þú verður að fara í
afvötnun.
— Þú segir þetta bara af því að þú vilt
losna við mig, sagði ég og fór að gráta.
— Þú ert auðvitað búinn að finna þér
einhverja aðra.
Ég var sjúklega afbrýðisöm. Útliti
mínu hafði stórhrakað siðan ég hætti að
hirða mig almennilega. Auðvitað var
Gísli búinn að ná sér í einhverja nýja og
beið bara eftir að losna við mig! En hann
skyldi aldrei fá mig út af heimilinu, að
minnsta kosti ekki af fúsum vilja.
Auðvitað gafst Gísli upp. Hann flutti
að heiman með Lísu og sótti um skilnað.
Nú eru tvö ár siðan hann fór.
Stundum finnst mér eins og ég hafi lent
á botninum I djúpum brunni þar sem. ég
lifi I einangrun, hædd og smáð. Samt er
það sjálfsfyrirlitningin sem er einna
sárust. Mig dreymdi svo stóra drauma
en endaði sem fyrirlitleg utangarðs-
manneskja.
Ég veit eiginlega ekki hvernig ég hef
dregið fram lifið í þessi tvö ár. Ég held
engri vinnu til lengdar. Ég hef reynt að
hætta að drekka en aldrei komist lengra
en að halda mér þurri i viku. Oft hefur
mér legið við sjálfsmorði. Ég veit að eina
von mín er að leita til samtaka eins og
AA eða SÁÁ, en innst inni veigra ég
mér við því. Ég er svo hrædd um að ég
sé of djúpt sokkin og allt sæki í sama
farið á ný. Ég þori ekki einu sinni að
heimsækja dóttur mína. Ég vil ekki að
hún sjái hvernig ég er. Samt er hún það
eina sem heldur lífslöngun minni við.
Hennar vegna verð ég að leita hjálpar —
hvernig sem það svo fer. m
36 Vikan 3. tbl.