Vikan - 24.12.1981, Blaðsíða 2

Margt smátt
Fáeinir punktar
um jólamatinn
Kannski er þetta í fyrsta sinn
sem þú býrð til jólamatinn —
eða kannski manstu ekki alveg
hvernig þú fórst að siðast.
Hvernig verður kalkúninn eða
svínasteikin stökk og góð? Og
rauðkálið? Hvernig á nú aftur
að búa það til? Eða þá sósan,
sem var ekki alveg nógu góð
síðast o.s.frv. Eftirfarandi eru
nokkrir einfaldir punktar um
pað, hvernig jólamaturinn
heppnast eins og best verður á
kosið.
Kalkúna- gæsa- andasteik
Gott fuglakjöt er dýrt, svo það
er um að gera matreiða það eftir
öllum kúnstarinnar reglum.
Aðferðin er, að mestu leyti, sú
sama fyrir allt fuglakjöt. Það er
aðeins steikingartíminn sem er
mismunandi.
GÆS á að vega minnst 4 1/2 kg
(þá er hún safarík) og nægir það
magn fyrir 7-8 manns.
KALKÚN sem er 5 kg nægir
fyrir 10 manns.
ÖND þarf að vega minnst 3 kg
eigi hún að vera safarík, en þá er
hún líka kjötmikil og bragðgóð
og nægir fyrir 5 manns. Til eru
margar uppskriftir að fyllingum
í fugla og er það smekksatriði
hvað fyrir valinu verður, þ.e.a.s.
ef nota á fyllingu. Fuglinn er
kryddaður að innan og utan
með salti og pipar, fyllingunni
komið inn í og saumað fyrir.
Ofninn hitaður upp í 275
gráður. Látið fuglinn brúnast i
10 mínútur á báðum hliðum.
Lækkið hitann niður í 160
gráður og hellið 4-5 dl af vatni í
skúffuna, þegar hinu lága hita-
stigi er náð, annars gufar vatnið
strax upp. Steikið áfram og er þá
reiknað með tæpum klukkutíma
á kíló.
Svínasteik
Stökk svínasteik er ávallt vinsæl
en það er oft erfitt að fá hana til
Willy Breinholst
LEIGJANDINN f KÚLUNNI
Eg ætla að
kalla mömmu
mömmu!
Ég hef tekið mikla ákvörðun. Ég
ætla ekki lengur að kalla konuna, sem ég
leigi hjá, konuna sem ég leigi hjá. Ég
ætla að kalla hana MÖMMU. Ég hef
hugleitt þetta lengi. Fyrst var ég á
báðum áttum með hvort ég ætti að kalla
hana MÖMMU eða kannski
PABBA en það hlýtur að vera rétt að
kalla hana mömmu því hún ER mamma
mín. Við því verður ekki pillað héðan af.
Pabba ætla ég að kalla pabba af því að
hann er pabbi minn en ég þekki hann
ekki ennþá á sama hátt og ég þekki
mömmu. Kannski skiljið þið mig ekki
alveg og kannski skil ég mig ekki alveg
sjálfur. Ég er svo lítill ennþá og það er
svona í upphafi leigutímabilsins, meðan
manni finnst maður ekkert almennilega
eiga heima hérna ennþá. En eitt veit ég
að minnsta kosti:
MAMMA erMAMMA.
að verða stökka. Þessi aðferð er
þó mjög góð og heppnast alltaf,
ef eftir henni er farið: Leggið
steikina með pöruna niður í ofn-
fast fat og hellið sjóðandi vatni í,
mátulega, þannig að paran sé
sjálf í vatni. Látið í ofninn við
260 gráða hita og vatnið á að
sjóða áfram í nokkrar mínútur.
Snúið steikinni við og saltið.
Leggið hana á ofnristina með
pöruna upp og látið inn í ofninn.
Lækkið hitann niður í 150
gráður. Steikið áfram í u.þ.b.
klukkutíma á kíló. Látið steikina
bíða í minnst 5 mínútur áður en
hún er skorin.
Sósan
Oft getur verið þó nokkuð erfitt
að fá sósuna góða vegna þess
hve hún er fitumikil. Þó eru
ýmis ráð til og þar má nefna að
sósa af fuglakjöti verður sterkari
og bragðbetri sé innmaturinn
soðinn með. Og sumir bæta
sinnepi, rifsberjasultu og rjóma
út í sósuna. Örlítið vín bætir
ekki síður.
Rauðkálið
Auðvitað eru margir sem nota
dósakál en ekki er þvi að neita
að gaman er að útbúa sitt eigið
rauðkál og ilmurinn er góður í
eldhúsinu á meðan á suðunni
stendur og minnir óneitanlega á
að jólin eru í nánd. Það er
enginn vandi að sjóða rauðkál
en aðferðin er á þessa leið: Kálið
skorið niður þannig að hvíti
stokkurinn í miðjunni er
fjarlægður en uppskriftin er
svona: 1 1/2 kg rauðkál, 50 g
smjör, 1 1/2 dl edik, 2 dl saft,
helst rifsberjasaft, 1-2 súr epli,
dálítill sykur, salt. Þessi
uppskrift passar fyrir 8 manns,
en það má auðveldlega geyma
rauðkálið í vel lokuðu glasi ef
afgangur verður. Öllu er
blandað saman í potti og látið
malla við litinn hita í um það bil
1 klst. Snúið þvi af og til í
pottinum. Það má gjarnan sjóða
rauðkálið mörgum dögum fyrir
jól.
Að brúna kartöflur
er kannski ekki mikill vandi en
til að fá kartöflurnar íallega
brúnar á öllum hliðum þarf eftir-
farandi: litlar kartöflur henta
best, sykurinn, 75 g, er brúnaður
og 75 g af smjöri síðan blandað
í. Smjörið þarf að bráðna vel
saman við sykurinn, en gætið
þess að hitinn verði ekki of
mikill. Þá er kartöflunum velt
upp úr sykurblöndunni.
Soðin epli og
rifsbeijahlaup
Græn epli henta best því að þau
eru dálítið súr. Eplin eru afhýdd
og skorin í tvennt, kjarninn fjar-
lægður. Eplin látin í kalt vatn
með sítrónusafa í. Síðan eru þau
soðin í 3-4 dl af vatni og 125 g
sykri, ásamt 1/2 vanillustöng, í
7-8 mínútur. Raðað á fat og
skreytt með rifsberjahlaupi.
Rjómaterta fyrir
lata, önnum
kafna eða
klaufska sæl-
kera
Kaupið tilbúna svampbotna I bakaríinu
(eða jafnvel innflutta, þeir eru líka
ágætir). Kaupið lika nokkrar makrónu-
kökur í bakaríinu (athugið, þær heita
víst makrónukökur og eiga ekkert skylt
við makkarónur). Myljið kökurnar yfir
annan botninn þannig að þær þeki hann
vel og ef vill. vætið i herlegheitunum
með dálitlu sætu sérríi eða bragðgóðum
líkjör sem kann að vera við höndina.
Þeytið 1/2 I af rjóma og blandið 1 tsk. af
vanillusykri saman við dágóðan slatta
sem síðan er skellt yfir makrónurnar og
3-4 msk. af jarðarberjasultu eða
einhverri annarri góðri sultu er slett ofan
á rjómann. Þá er hinn botninn látinn
yfir og þetta látið standa svona í nokkrar
klukkustundir í ísskápnum. Þá er
afganginum af rjómanum dúndrað ofan
á og rifið súkkulaði þar yfir. Þar má líka
setja hnetur, möndlur, ávexti og margt
fleira. Einfalt, gómsætt og fitandi.
Umm!
2 Vikan 52. tbl.