Vikan - 29.09.1983, Blaðsíða 14

Á árunum 1970—1978 var viö völd í Bólivíu
herforingjastjórn sem var tiltölulega traust í
sessi. „Allir sögöu: Þetta er góð stjórn —
meðan hún sat. En þegar hún fór frá
ljós að fjármálin voru í hrikalegu tormi,
stjórnendur höföu tekið lán á lán öfan og
landið var stórskuldugt. ^m þaö fékk fólkið í
landinu ekkert að i
Skuldirnar frá stjórnartíma þessarar
stjórnar eru ennfá herðum okkar.”
Börðust með steint
„Eftir að þessi stjórri torlraJkomu erUOir
tímar. Verst var það á árunum 1978—1980:''
Þetta var mikil barátta um völdin og allt log-
andi í verkföllum. Fólk hafði vanist því
hafa það þægilegt meðan skuldirnar hlóöpist
upp og var ekki tilbúiö aö leggja mikið á sjg til
að borga upp skuldirnar. ’
En fólk varð leitt á valdabaráttunni dg
því ófrelsi sem henni fylgdiV útgöngubanni,
skriðdrekum á götunum, eilífu óöryggi, vöru-
skorti sem stundum hrelldi fólk í kjölfar verk-
falla en leiddi til himinhás vöruverðs á milli.
„Fólkið fór út á göturnar til að berjast við
herinn. Það hafði engin vopn heldur bara
steina. Allir voru hræddir. Ef það voru verk-'
föll þá glumdu hótanirnar: Ef þið farið ekki
að vinna sækjum við ykkur inn á heimilin! ”
Afmælum aflýst
Það er kannski dæmigert fyrir ástandiö að
alltaf hefur eitthvað komið upp seinustu
þrjú árin, um það leyti sem Juan Carlos hefur
ætlað að halda upp á afmæliö sitt, 5.
nóvember.
„1980 var bylting í fullum gangi og ekkert
hægt aö komast, fara í búðir eða í önnur hús,
herinn var alls staöar og það var hættuástand
á götunum.
1981 var í gildi útgöngubann eftir kl. 9 á
kvöldin og svona langvarandi útgöngubann
drepur niður allt félagslíf. Það var bannaö að
hafa ljós í gluggum og vonlaust að gera
nokkuð sér til skemmtunar.
í nóvember síðastliðnum bar afmælið upp á
þá daga er nýi forsetinn, Hernan Siles Zvazo,
tók við völdum og þegar hann kom í fyrsta
skipti fram í sjónvarpi tæmdust göturnar
gjörsamlega og allt félagslíf féll niður. Það
konist-ekkert annað að en að horfa á nýja for-
íann tala í sjónvarp í fyrsta sinn. ”
Bólivía auðugt land
?egar ég kém.heim'sé ég fram á -
i í nám, nú eru skólarnir miklu frjálsari
þeir hafa verið og óvissuástandið sem
verið hefur er liðið hjá. Að vísu hefur nýja
stjórnin ekki verið við völd nema 8 mánuði og
kannski of snemmt að spá, en mér finnst hún
lofa góðu.
Ríka fólkið í landinu er hrætt við þessa nýju
stjórn því að hún byggir á sósíalisma, að allir
eigi jafnan rétt á vinnu og að allir eigi að bera
jafnt úr býtum fyrir hana. Ameríkanarnir
tiafa misst þau ítök sem þeir höfðu í landinu
en menn óttast ekki að Rússarnir komi í
rra stað. Það er hugmyndafræðin sem
skelfir ríka fólkið. Með meiri jöfnuði óttast
sumir um sitt. Auðvitað vill fólk hafa þaö eins
gott og mögulegt er, en skuldir landsins eru
það miklar að allir verða eitthvað jið leggja á
sig.
?að eni ekki allir búnir að átta sig á því^ð
veímegunin á árunum 1970—1978 og friðurii
á vinnumarkaðnum stóðst ekki beldur var
fyrir lánsfé eingöngu.”
Hefur margtþreyst í þjóðfélaginu?(
„Stærstu námurnar sem voru í einKaeig
eru nú komnari ríkiseign, en minni náijiur
kaagn.
fauðugt land, miklar nár
að Ir að segja það sem eftí
því að Spánýerjar fluttu gífurlegt magn
Spánar fyrst eftir að þeir komust í þess
námur. Tinnámurnar eru meðal fimm mest
í heiminum og svo eigum við olíu, góða na
griparækt og ávaytarækt.”
eru áfram í ein
Bólivía er i
gull, silfur,
Kókaín og slörigusúpa
Hvað með kókaíniö?
„Það þarf nú ekki að trúa öllu þýí sem sagt
er um Bólivíu og kókaínið. Gróðinn af kókaín-
ræktuninni kemur aðeins fáum til góða, sem
græða mikið á henni, en fyrir fólkið í landinu
þýðir kókaínræktunin ekki betri lífskjör. Bóli-
víubúar gera sér grein fyrirað það er slæmt
til afspurnar aö vera með kókaínframleiðslu.
Annars er málið það aö 'kókaínframleið-
endur í Bandaríkjunum kæra sig ekkert um
samkeppni. Því er nefnilega sjaldan hampað
að það er mikil kókaínræktun innan Banda-
ríkjanna. Og eftir að Ameríkanar misstu þau
ítök sem þeir höfðu í Bólivíu, til dæmis á árun-
um 1970—1978, vilja þeir enn frekar losna við
kókaínræktunina í Bólivíu.
Kókaínkóngarnir eru frægir menn í Bólivíu
og einn þeirra hefur boðist til að hætta alveg í
þessu ef Bandaríkjamenn fást til að sjá til
þess aö Bólivíumönnum veröi gefnar upp all-
ar skuldir þeirra hvar sem er í heiminum.
Fyrir almenning í Bólivíu skiptir miklu
meira máli aö nýta þær auðlindir sem eru í
landinu en að láta örfáa menn verða ríka og
fræga út af kókaínframleiðslu.
antaij-.erAíka nýtt á annan hátt í
Bólivní en til kókaínframleiðslu. Alkunna er
að indíánarnir tyggja blöð hennar til aö deyfa
sig fyrir álagi og hungri. „Indíánarnir í nám-
unum vinna í vosbúð og algjöru myrkri og
fyrir þá er einfaldast aö tyggja coca-blöðin,
það er erfitt að eiga við nesti í námunum. Þeir
skyrpa blöðunum út úr sér þegar þeir eru
búnir að tyggja þau. Plantan er líka notuð við
höfuðverk, útvortis og í seyði við magaverk.
Ýmsir fleiri siðir eru hliöstæðir. Menn
borða slöngusúpu til að verða sterkir og í
sama tilgangi drekka þeir nautsblóö meðan
það er enn heitt. Og það er ekki vegna þess að
menn haldi að þeir vérði sterkir af því, þeir
veröaþað!”
Skíðalenc
Jólivíu
Hvernig er að koma til íslands frá Bólivíu?
„Ég vissi lítið um ísland þegar ég kom,
aðeins hvar það var og aö það var kalt. Það
var í rauninni prýðilegt aö bíða með að fara í
háskólann í búfræði eins og ég ætlaði mér. Nú
&hef ég tækifæri til að kynnast ólíkum þjóöum
ogblíkum siðum.
; hafði áhuga á að fara til Danmerkur en
bbi vildi þaö ekki. Hann sagði aö þar væri
llt of mikið um klám og eiturlyf svo að ég
kom hingaö í staðinn.
Ég hef lítið séð af landinu enn og mér finnst
ekkert sérlega kalt en mér er sagt að ég eigi
eftir að kynnast vetrinum hér.”
Þess má geta að nú fer sumarið í hönd í
Bólivíu því aö hún er á suðurhveli jarðar.
„Það getur orðið ansi kalt í La Paz, farið
niður í 2 stiga hita. Borgin er á hásléttu í 3600
metra hæð yfir sjávarmáli þannig að þar er
fljótt aö kólna þótt við séum nálægt miðbaug.
Það er ekki nema 1 og 1/2 tíma ferð í norð-
vestur í ágætis skíðalönd, en ef maður vill
komast í hita er best að fara álíka langa leið í
norðaustur.”
70% af indíánaættum
„Það er ekkert mál að venjast loftslaginu
hér, en hins vegar finnst mörgum sem koma
til La Paz erfitt að venjast þunna loftinu og
verða strax þreyttir og máttfarnir.
Ferðamennirnir sem koma til Bólivíu eru
allt ööruvísi en þeir sem fara til dæmis til
Brasilíu. Þeir eru ekki að leita að sólarströnd-
um og skemmtunum heldur kemur fólk til að
sjá eitthvað nýtt, kynnast landi, þjóð og fomri
menningu.
Afmæli aflýst vegna byltingar
14 Vikan 39- tbl.