Vikan - 19.12.1940, Blaðsíða 12

10
VIKAN, nr. 51, 1940
Arið 1901 var prentuð suður í Flórens
á kostnað próf. Willards Fiskes,
skákvinarins og íslandsvinarins,
nýstárleg bók: „Nokkur skákdæmi og tafl-
lok eftir Samúel Loyd og fleiri“. Bókin er
prýðilega úr garði ger, og eru í henni
meira en 300 skákdæmi; af þeim er þriðj-
ungurinn eftir Samúel Loyd. Þetta nafn
mun hafa verið ókunnugt að mestu hér á
landi, áður en þessi bók kom út, en Samúel
Loyd var þá fyrir löngu orðinn frægur um
allan heim fyrir skákþrautir sínar, en í
heimalandi sínu, Bandaríkjunum, var hann
auk þess hverju mannsbarni kunnur fyrir
reikningsþrautir, heilabrot og hvers konar
gestaþrautir, sem hann bjó til og gaf út.
Samúel Loyd fæddist í Philadelphiu 30.
jan. 1841 (1. janúar segir í Nokkur skák-
dæmi og tafllok, en hin dagsetningin er í
bók Loyds, Chess Strategy). Hann tók
Nr. 1 (1857).
SVART
snemma að iðka skák og var mjög bráð-
þroska í þeirri grein. 14 ára gamall samdi
hann fyrsta skákdæmi sitt, og var það þá
þegar birt á prenti. Fyrstu skákdæmi hans
voru viðvaningsleg, en hann tók undra-
skjótum þroska, og þegar hann var 16 ára,
var hann kominn í fremstu röð skákdæma-
höfunda í Ameríku, og af mörgum talinn
snjallastur allra. Á þessum árum samdi
hann ógrynnin öll af skákdæmum. Til
marks um það, hvers álits hann naut þá
þegar, er hér þýdd orðsending, sem prent-
uð var í skákdæmadálki einum, þegar Loyd
var 15 ára: „Eugene B. Cook, Hoboken
(frægur skákdæmahöfundur): Þér hafið
svo mikið orð á yður, að þér getið vel sýnt
veglyndi; vér gerum ráð fyrir, að þér
munuð ekki styggjast, þó að vér birtum
dæmi yðar í lesmáli, en eftirlátum skák-
borðsmyndina hinum unga vini vorum,
Samúel Loyd.
Nr. 2 (1858).
SVART
Nr. 3 (1859).
SVART
HVlTT.
Hvítt mátar í 3. leik.
Nr. 4 (1892).
SVART
HVlTT
Hvítt mátar i 3. leik.
Nr. 5 (1869).
SVART
HVlTT
Hvítt mátar í 2. ieik.
Nr. 6 (1878).
SVART
HVlTT
Hvítt mátar í 2. leik.
HVlTT
Hvítt mátar í 3. leik.
HVlTT
Hvítt mátar í 2. leik.
Loyd, sem er einn efnilegasti skákþrauta-
höfundur, er vér þekkjum til. Hann er ekki
nema unglingur, en það fer ekki hjá því,
að hann nái hinni mestu fullkomnun í
þessu efni, ef hann heldur svo fram stefn-
unni. Hann semur skákþrautir á hverjum
degi, sumar góðar, sumar í meðallagi og
sumar auðvitað lélegar. Ef hann léti sér
nægja eina á mánuði,
mundi hróður hans vaxa
enn meir.“
Frá þessum árum eru
nr. 1—3.
Loyd batt snemma vin-
áttu við Willard Fiske,sem
þá gaf út skáktímarit
(Chess Monthly). — Þar
birti Loyd margar þrautir
sínar. W. Fiske samdi
skemmtilegar smásögur,
þar sem fyrir koma hinar
ótrúlegustu skákþrautir,
en þær lagði Loyd til.
Sumt af þessu var síðar
prentað í „I uppnámi“ og
er íslenzkum skákmönnum
kunnugt þaðan.
Það er ekki tilætlunin
að segja hér æfisögu
Loyds. Hann náði háum
aldri (d. 21. apríl 1911) og
var sístarfandi alla æfi.
Áhugi hans á skákþraut-
um dvínaði þó brátt og
hann fór að sinna öðrum
störfum, öðrum þrautum:
gestaþrautum, heilabrot-
um, reikningsþrautum, og
hafði hann geysimiklar
tekjur af þeirri starfsemi.
Þó tók hann við og við
skorpur og samdi þá skák-
þrautir af sama kappi sem
í næsta mánuði eru hundrað ár liðin frá því að skákþrauta-
snillingurinn Samúel Loyd fæddist. I því tilefni hefir Vikan
beðið Pétur Sigurðsson háskólaritara að segja nokkuð frá
Loyd og þrautum hans.
Samúel Loyd.