Vikan - 21.04.1993, Blaðsíða 19

„Hér hringja menn ekki
beint í ráðherrann eins og
heima. Það er ákveðin tækni
sem beita þarf við Englend-
inga. Það þýðir ekkert að
sleþpa löngum, hátíölegum
kurteisisformála þó að maður
sé kannski að fara í úsend-
ingu heima eftir nokkrar mín-
útur og liggi lífið á að fá eitt ör-
lítið smáatriði á hreint áður.
Án hans kemst maður ekkert
með Englendingana. Skrifræði
er mjög mikið og einnig virðing
fyrir yfirvaldinu. Ég hef oft
þann háttinn á að byrja tals-
vert ofar í tröþpunni en enskir
kollegar mínir myndu gera.
Þeir eru svo vanir að þræða
sig alltaf eftir sömu settlegu
leiðinni. Þetta hefst á endan-
um en tekur oft ótrúlega miklu
lengri tíma en heima. Auðvit-
að kemur maður sér uþþ sín-
um samböndum með tíman-
um. Stundum hringi ég líka í
kollega á öðrum fjölmiðlum
eða tala við hina útlendu
fréttaritarana, allt eftir því hvað
ég er með.
Talsvert er um að hringt sé
í mig með Sþurningar um ís-
lensk málefni og ég reyni að
svara eftir föngum eða vísa
rétta boðleið. Við og við er ég
beðin að koma fram í útvarpi
og sjónvarpi til að skýra ís-
lensk sjónarmið, bæði í frétt-
um og umræðuþáttum.“
- Ertu að aitan daginn alla
daga eða áttu frí heilu dagana
og liggur í leti?
„Fréttamennskan er í eðli
sínu skorpuvinna þar sem á-
lagið er mismikið eftir atburð-
um. Ég hef að ýmsu að
hyggja utan þessa starfs og
sjaldgæfar ládeyður f frétta-
mennskunni má nýta til að
ganga í veröug verkefni sem
hafa orðið að sitja á hakanum
fyrir stórfréttum. Svo koma
líka vinnutarnir á borð við
darraðardansinn í kringum fall
Thatcher og þingkosningarnar
síðastliðið vor. Þá svaf ég
varla sólarhringum saman, var
í útsendingum frá sjö á
morgnana fram á miðjar næt-
ur. Alagið stigmagnaðist allan
kosningamánuðinn og sjálfa
kosninganóttina var ég í lát-
lausum útsendingum í útvarþi
og sjónvarpi frá ýmsum stöð-
um í borginni, meðal annars
frá London School of
Economics þar sem haldin var
mikil kosningavaka.
Síðasta útsendingin þá nótt
var, ef ég man rétt, klukkan
þrjú í sjónvarpinu. Um fjögur-
leytið var ég komin djúpt inn í
höfuðstöðvar Verkamanna-
flokksins, inn í herbergi með
Kinnock-hjónunum. Þau voru
nýkomin með þyrlu frá kjör-
dæmi Kinnocks í Wales og
rétt að byrja að melta ósigur-
inn með nánustu samstarfs-
mönnum. Þarna átti enginn
blaðamaður að vera og ösku-
reiður öryggisvörður vísaði
mér á endanum á dyr. Þá var
ég hins vegar búin að vera f
húsinu í hátt í tvo tíma - horfa
á fullorðna menn gráta eins
og börn út um alla ganga - og
safna efni og stemmningslýs-
ingum sem nýttust vel næstu
dagana. Sumir breskir kolleg-
ar hefðu glaðir selt sál sína til
að komast yfir þetta efni.
Verkamannaflokkurinn hafði
verið svo sigurviss fram á
síðustu stundu að það var
hræðilegt áfall að tapa fjóröu
kosningunum í röð. í húsinu
var saman komið fólkið sem
hafði unnið mest allra og átti
margt sfna framtíð undir sigri
flokksins. Nákvæmlega á
þessari stundu var það aö
renna upp fyrir Neil Kinnock
að hann var búinn að vera
sem leiðtogi. Þetta var því af-
skaplega dramatísk nótt og
einhvern veginn ennþá á-
hugaverðara að vera f návígi
við þá sem töþuðu en sigur-
vegarana.
Úr höfuðstöðvum Verka-
mannaflokksins hljóp ég svo
heim eins og fætur toguðu í
dynjandi rigningu og rétt náði
beinni útsendingu í morgun-
fréttunum klukkan sjö, örlítið
andstutt. Ég var í látlausum
útsendingum allan daginn á
báðum rásum útvarps og í
sjónvarpinu um kvöldið. Þeg-
ar klukkan var farin að ganga
ellefu bauð vinkona mín, sem
býr á efri hæðinni hérna í
húsinu, mér upp til sín til að
eiga stund milli stríöa yfir
heitri tómatsúpu. Ég er rétt
sest með súpudiskinn og
byrjuð að slaka á fyrir framan
sjónvarpiö þegar húsið leikur
á reiðiskjálfi svo að blóðrauð
súþan slettist út um allt. Við
héldum að kominn væri jarð-
skjálfti, sem hefur reyndar
aldrei gerst f London mér vit-
anlega, eða að sþrungið hefði
gaskútur niðri hjá mér. Á
næstu mínútum kom í Ijós að
IRA hafði þá sprengt gríðar-
lega öfluga sprengju í City,
hérna rétt fyrir norðan ána.
Þetta kvöld var þar allt fullt af
fólkið að halda uþp á kosn-
ingasigur fhaldsmanna. Þrír
dóu, hundruð slösuðust illa,
þar á meðal mörg lítil börn
sem misstu sjónina, og heilu
skýjakljúfarnir voru rjúkandi
rústir.
Húsið mitt sakaði ekki þrátt
fyrir skjálftann en fréttinni varö
að koma bæði í sjónvarþ
klukkan ellefu og útvarp á
miðnætti svo það litla sem eft-
ir var af súpunni fékk að
standa óhreyft. Segja þurfti
fréttir af sprengingunni og eft-
irleik kosninganna meira og
minna á klukkutíma fresti
næstu daga. Svona tarnir
koma stundum og þá bara
vinn ég.“
HLEYPUR MILLI
STÖÐVA
- Er ekki erfitt og tímafrekt að
vinna og fara milli staða í jafn-
stórri borg og London, og ekki
ertu á bíl?
„Vegalengdirnar eru miklar
en mér finnst ekki borga sig að
vera á ferð um miðborgina í bíl
sem hvergi er hægt að leggja í
allt of þröngu þúsund ára
gömlu gatnakerfi. Reyndar er
önnur hver lestarstöð oft lokuð
um háannatímann vegna
sprengjuhótana en mér finnst
samt hentugast að nota lestirn-
ar og hlaupa afganginn. Ég bý
nokkuð miðsvæðis og göngu-
leiðin meðfram árbakkanum í
átt að þinghúsinu er ein sú allra
skemmtilegasta í Lundúnaborg.
Ég nenni ekki að vera í reglu-
legri líkamsrækt og því er
ágætt og oft líka fljótlegast að
vera bara á góðum skóm og
hlauþa eða ganga hratt."
Hildur Helga segir að í
London sé margt erlendra
fréttaritara. í Foreign Press
Association eru sjö hundruð fé-
lagar en þá eru ótaldir banda-
rískir blaöamenn f London,
sem hafa eigin samtök. FPA
efnir til funda með ráðherrum
og öðrum framámönnum (
bresku þjóðlífi og auk þess eru
erlendu fréttamennirnir oft boð-
aðir á almenna blaðamanna-
fundi. Ennfremur fá þeir frétta-
tilkynningar sem sendar eru út
um hin margvíslegustu mál.
FRH. Á BLS. 56
Þaö fer greinilega vel á meó þeim Hildi Helgu, þá blaöamanni Morgunblaösins, og Ólafi Jó-
hannessyni utanrikisráöherra þar sem þau koma aó Downingstræti 10. Myndina tók Emilía
Björg Björnsdóttir, Ijósmyndari Morgunblaösins, en þær stöllur voru sendar til London áriö
1982 til þess aö fylgjast meö opinberri heimsókn Vigdísar Finnbogadóttur forseta. Fremstur
á myndinni gengur Carrington lávaröur. Nokkru aftar má sjá Hörö Helgason sendiherra. Aft-
astur gengur Siguröur Bjarnason, þáverandi sendiherra í London, og ræöir vió ónafngreindan
ungan Breta.
8. TBL. 1993 VIKAN l 9