Vikan - 21.04.1993, Qupperneq 29

■ Ríkisstarfsmönnum hefur ekki fjölgad og heild-
arlaunagreiðslur til þeirra hafa lækkað verulega
■ Fólk sem hefur lítið handa á milli hefur oft
meiri skilning á nauðsyn sparnaðar en aðrir
áhyggjur af því að um þessar mundir er sú
starfsemi minni en oft áður, ef frá er talin starf-
semi yngsta fólksins, hjá Heimdalli og ungum
sjálfstæðismönnum, en þar er um mjög fjöl-
breytt starf að ræða og sýnir að það er mikið
líf í vaxtarbroddi flokksins.
Hreinskilnislega sagt er ekkert í samstarfi
forystumanna flokksins sem er örðugt og ég á
afar gott með að vinna með báðum þessum
mönnum, Davíð og Þorsteini. Ég hef hins veg-
ar ekki séð ástæðu til að binda trúss mitt við
einn frekar en annan, hvorki nú né áður. Ég tel
að mín staða sé að standa með formanninum,
hver sem hann er, enda er ég í þessum flokki
stefnunnar vegna en ekki vegna þess hverjir
eru formenn hans.“
- Nú ert þú búinn að vera varaformaður
Sjálfstæðisflokksins í tíu ár. Stefnirðu ekki að
því að verða formaður einn góðan veðurdag?
„Árið 1983, fyrir tíu árum, tók ég þátt í for-
mannsslag í flokknum og beið lægri hlut. Ég
hafði metnað til að verða formaður. í dag er ég
mjög sáttur við mína stöðu og hef fundið að
menn geta verið sterkir í flokknum og haft mikil
áhrif án þess að vera formenn."
- Siðferði í stjórnmálum hefur verið nokkuð
rætt að undanförnu, meðal annars vegna á-
stands þeirra mála á Italíu. Hvert er þitt álit á
siðferði íslenskra stjórnmálamanna?
„Ég held að siðferði stjórnmálamanna sé
ekkert öðruvísi en siðferði þjóðarinnar. Ég held
nefnilega að þjóðir fái þá stjórnmálamenn sem
þær eiga skilið enda eru þessir stjórnmála-
menn kjörnir í lýðræðisþjóðfélögum. Siðgæð-
isvitund þjóðarinnar á hverjum tíma ræður
langmestu um það hvernig stjórnmálamenn
haga sér í siðrænum efnum.
Það er ekki hægt að aðgreina siðareglur
stjórnmálamanna frá siðareglum og siðgæðis-
hugmyndum þjóðarinnar. Afsagnir stjórnmála-
manna eru til dæmis mjög sjaldgæfar hér á
landi og reyndar víða í nágrannalöndum okk-
ar. Á Norðurlöndunum hygg ég að Danir skeri
sig úr. Ef danskur stjórnmálamaður fer yfir ein-
hver þau siðferðisleg mörk sem ekki eru liðin
af kjósendum þá segir hann af sér. En sá
stjórnmálamaður er ekki búinn að vera. Þess
eru mörg dæmi í Danmörku að stjómmála-
menn, sem hafa sagt af sér - jafnvel menn
sem hafa verið dæmdir í fangelsi, hafa farið
inn á þing aftur og náð sér á strik. Við getum
nefnt í þessu sambandi Ritt Bjerregárd, Mog-
ens Glistrup og nú síðast Poul Schluter.
í svo fámennu þjóðfélagi sem hér þykir það
stórkostlegt mál ef stjórnmálamenn eru settir út
af sakramentinu þvf að tækifæri þeirra eru svo
fá. Þess vegna er fátítt að stjórnmálamenn eða
embættismenn hér á landi segi af sér.
Albert Guðmundsson sagði reyndar af sér
sem ráðherra á sínum tíma vegna þess að
samstarfsmenn hans töldu það ekki samrým-
ast að hann sæti sem ráðherra eftir að Ijóst
varð að hann hafði lent í rannsókn út af skatta-
málum og í Ijós kom að framtal var ekki rétt.
En hvernig leit þjóðin á það að hann varð að
segja af sér? Niðurstaðan varð sú að hann
vann stóran sigur í kosningum örfáum vikum
síðar. Ef Sjálfstæðisflokkurinn hefði leyft hon-
um að sitja sem ráðherra og hann hefði tekið
þann kost efast ég um að flokkurinn hefði -
eftir á að hyggja - skaðast stórkostlega á því.
Þetta segir mér að stjórnmálamenn á íslandi
eru settir undir sama mæliker og almenningur
hvað varðar siðareglur og siðgæðishugmyndir.
Dæmigerð mál hjá ráðherrum, sem almenn-
ingur hefur áhuga á í þessu efni, eru risna,
dagpeningar og ferðamál, bílar og þess háttar.
Þær breytingar sem hafa orðið núna síðustu
árin á reglum um fríðindi eru táknrænar um að
siðgæðishugmyndir þjóðarinnar eru að breyt-
ast. Og siðareglur í stjórnmálum breytast i takt
við þær. Það hefur orðið gjörbreyting á fríðind-
um stjórnmálamanna. Fyrir fáum árum gátu
ráðherrar keypt tollfrjálsa bila. Við höfum verið
að klípa af dagpeningunum og bílaafnotin eru
nú talin til skattskyldra hlunninda. Risnukostn-
aður hefur farið heldur lækkandi. Allt er þetta
vegna þess að hugmyndir íslendinga almennt
eru að breytast í þessum efnum.“
SIGRÍÐUR DÚNA ER
EKKI Í FLOKKNUM
- Menn hafa verið að gera því skóna að
Sigríður Dúna, kona þín, sé gengin í Sjálf-
stæðisflokkinn. Erþaö rétt?
„Nei. Sigrfður Dúna er reyndar af miklum
sjálfstæðisættum en er ekki gengin i Sjálf-
stæðisflokkinn. En eins og menn hafa kannski
tekið eftir þá höfum við ekki hikaö við mæta
saman á fundi og samkomur hjá Sjálfstæðis-
flokknum og sömuleiðis mætti ég með henni á
tíu ára afmæli Kvennalistans. Þú verður að
spyrja hana að því hvað hún hyggst gera í
pólitík. Hún hefur verið þekkt fyrir kvenfrelsis-
hugmyndir og ég sé ekki betur en áherslur
hennar séu nokkuð aðrar en þær sem nú eru
rikjandi í Kvennalistanum. Munurinn felst fyrst
og fremst ( þvi að hún leggur meiri áherslu á
kvenfrelsi en jafnrétti. Að þvf leytinu finnst mér
að hún eigi mjög góða samleið með Sjálfstæð-
isflokknum. Ef til þess kæmi að hún gengi ein-
hvern tima í Sjálfstæðisflokkinn myndi ég auð-
vitað fagna þvi - en það er algjörlega hennar
mál.“ □
8.TBL. 1993 VIKAN 29