Vikan - 17.05.1999, Qupperneq 12

Texti: Jóhanna Harðardóttir
Myndir: Baldur Bragason og fleiri
Fegrunaraðgerðir með leysigeislum:
Undanfarið hefur komið fram mikil gagnrýni á fegrunaraðgerðir unnar með
leysigeislum. í Bretlandi hefur verið varað mjög sterklega við þessum aðgerðum
og fólki bent á að láta ekki aðra en þrautþjálfaða og reynda iækna framkvæma
þær vegna fjölda dæma um mistök sem orðið hafa við þær. Hér á landi hafa verið
framkvæmdar allmargar aðgerðir af þessu tagi síðastliðin ár og fullrar aðgátar
þörf því sjúklingarnir eru misjafnlega vel undir aðgerðirnar búnir.
Nokkur dæmi
Nýlega var sýndur í Bret-
landi sjónvarpsþáttur sem
tók á þessum málum. Þar
birtust m.a. viðtöl og myndir
af nokkrum konum sem orð-
ið höfðu fórnarlömb mis-
taka.
Dæmi A; Kona A fór til
læknis sem gerði prufu á
innanverðum handlegg
áður en ráðist var í aðgerð
á andliti. Konan brann illa
á handlegg og hálfu ári eft-
ir aðgerðina er enn ljótt ör
þar.
Dæmi B: Kona fór í leysi-
geislameðferð til háreyð-
ingar á húð efri vararinnar
á læknastöð í London. Að-
stoðarmaður læknisins
framkvæmdi aðgerðina.
Þessi kona fann sterka
brunalykt og fann sára
stingi á hörundinu við að-
gerðina. Þegar heim kom
bólgnuðu varir hennar,
blöðrur mynduðust á efri
vörinni og síðan hreistur.
Vikum saman var konan
heima vegna bólgu- og
sáramyndunar eftir að-
gerðina. Nú hálfu ári síðar
er húðin á efri vörinni hár-
laus en hrjúf og mjög dökk
vegna bruna. Konan hefur
áhyggjur af að þessar lita-
breytingar verði til fram-
tíðar.
Dæmi C: Kona fór á aðra
læknastöð í London í
hrukkueyðingaraðgerð á
andlliti. Aðstoðarlæknir
framkvæmdi aðgerðina.
Þessi kona fann einnig
brunalykt og sá blossa fyr-
ir augum sér lengi eftir að-
gerðina. Húð konunnar
brann mjög illa og hún
var frá vinnu nærri því í
hálft ár vegna bólgu og
annarra húðvandamála
sem komu í kjölfar að-
gerðarinnar. Þessi kona er
nú einkennalaus en rjóð í
andliti rúmu ári eftir að-
gerðina.
Það er afar misjafnt hversu
vel fólk þolir aðgerðir af
þessu tagi. Sumir taka þeim
vel og eru einkennalausir
eftir 2-3 vikur, en aðrir bera
þess aldrei bætur ef húð
þeirra brennur. Sérfræðingar
í Bretlandi berjast nú fyrir
að engir fái að nota þessa
tækni nema læknar sem hafi
verið í þjálfun í a.m.k. tvö ár
og þeir benda á að leysi-
geislatækin séu stórhættuleg
vopn í höndum óreyndra.
12 Víkan