Vikan - 21.12.1999, Blaðsíða 52
\
\
rannsokna
sýna fram á að
sambúðaslit og
hjónaskilnaðir eru al-
gengastir i desember, janúar
og febrúar. Sumarleyfin geta
líka reynst mörgum sambönd-
um erfið. Suo virðist sem fjöldi
fólks boli hreinlega ekki að
eyða löngu fríi í faðmi fjöl-
skyldunnar.
Blessuð jólahátíðin er
framundan. Mark-
aðsfræðingar eru
búnir að færa jólin
fram í nóvember til að tryggja
ennþá betri jólasölu. Foreldr-
arnir vinna langt fram á kvöld
til að eiga fyrir aukaútgjöldum
desembermánaðar og Visa
reikningnum á meðan
börnin horfa á
teiknimyndir sér
til dægrastytt-
ingar. Fjölskyld-
an hittist varla
allan desember-
mánuð nema á
harðahlaupum.
Fjölskyldumeðlimirn
ir setjast síðan saman á
aðfangadagskvöld, ör-
þreyttir og uppgefnir,
klæddir nýjum og falleg-
um fatnaði. Þegar lfður á
kvöldið kemur í ljós að réttu
gjafirnar koma ekki upp úr
pökkunum. Peysan átti að vera
'0
■c
n
O)
«
X
'0
h
D)
k
n
E
öðru-
vísi á lit-
inn, barbí-
dúkkan ekki svona
heldur hinsegin o.s.frv.
Skyldi einhver í fjölskyld-
unni vera hamingjusamur? Því
miður er þetta dæmi blákaldur
raunveruleiki margra íslenskra
fjölskyldna.
Hamingjuríkt samband verð-
ur ekki til af engu. Þeir sem
rækta garðinn sinn vel, upp-
skera í samræmi við það. Allir
vilja vera hamingjusamir, en
spurningin er hins vegar hvaða
leið velur hver og einn til að ná
því takmarki.
Þórhallur Heimisson, prestur
í Hafnarfirði, þekkir vel
vandamál íslenskra hjóna.
Hann hefur haldið fjölda
hjónabandsnámskeiða og
veitt mörgum hjónabands-
ráðgjöf. Hann segist finna
greinilega að þörf fyrir ráð
gjöf eykst fyrst eftir jólahátíð-
ina og að loknum sumarleyfum.
Hverjar eru hans skýringar á
þessurn skilnuðum í kringum
fríin?
„Jólin eru mikill tilfinninga-
tími. Þetta er erfiður tími á svo
margan hátt. Þá á allt að vera í
góðu lagi og allir eiga að vera
svo hamingjusamir. Það sarna
gerist um áramótin. Þau eru
rnikill uppgjörstími og þá fer
tilfinninga-
flæði af
stað.
Stað-
reyndin
I samböndum
sem ekki
standa traustum
fótum getur jóla-
skeyting orðið að
stórmáli. Hvar og
hvenær á að kaupa jólagjaf-
irnar verður líka mikið vanda
mál. Fólk gleymir nefnilega svo
oft að rækta sambandið við
makann en eyðir ómældum
tíma í eitthvað annað. Þegar
kemur að því að verja tímanum
með fjölskyldunni kemur í ljós
hve slæmt ástandið er í raun og
veru. Allt í einu þarf að eyða
tíma með börnunum sem hafa
verið vanrækt. Það er svo margt
sem gerist í kringum jólin og
það skapar spennu hjá þeim
sem lítið hafa gert af því að
sinna sér og sínum. Ég er
hræddur um að margir gleymi
að njóta jólanna. Hraðinn
er svo mikill og
margt sem þarf
\
er sú að
fólk, sem
hefur aldrei
gefið sér tíma til
að sinna hvort öðru þolir
hreinlega ekki þessa miklu
nærveru um jólin. Þá gefst tími
til að tala saman en þá fyrst
verða smáatriðin að stórmálum.
að
gera 1
desember.
Mér fannst bein-
línis sorglegt að ^
heyra það um daginn að það
væri uppselt í öll jólahlaðborð f
desember og á alla ára-
mótafagnaðina. Ég hugsaði
með mér hvar eru öll börnin
sem eiga foreldra á þessum
skemmtunum."
Jólaraunir
Allir þekkja þau vandamál
sem myndast gjarnan þegar
taka á ákvörðun um hvar eigi
að borða yfir hátíðisdagana.
Heldur þú að þetta sé algengt
vandamál?
Já, ég held að þetta sé oft
fyrsta alvarlega deilan á rnilli
nýgiftra hjóna. Svo ég taki sem
dæmi þá vill hann kannski ekki
borða hjá
henni því
tengda-
mamma talar
svo mikið og hún
vill ekki borða heima
já honum því pabbi
hans er drekkur svo mikið.
Oft myndast mikil togstreita á
milli hjóna hvar þau eigi að
borða á aðfangadagskvöld, í
hvaða jólaboð þau eigi að fara
o.s. frv."
Margir þekkja þá erfiðleika
sem koma upp þegar byrjað er
að skapa eigin jólahefðir. Hvað
á fólk að gera sem vill ekki særa
sína nánustu en langar til að
halda jólin á sínu heimili?
„Ef hjón eru santmála um að
vilja halda jólin heima hjá sér
þá eiga þau auðvitað að standa
saman um þá ákvörðun. For-
eldrarnir verða kannski móðg-
aðir fyrstu jólin en eflaust
verður ekki minnst á þetta
næstu jól á eftir. Það eru
margir sem vilja búa til
sínar jólahefðir með
börnunum sínum."
Nú finnst mörgum bara
leiðinlegt í jólaboðum og
ilja heldur nota þessa fáu frí-
daga til að slaka á með maka
sínum og börnum, lesa jólabæk-
urnar og narta í konfekt. Af
skyldurækni mæta þeir í jóla-
boð með stórfjölskyldunni.
Hvað ráðleggur þú þessu fólki
að gera?
„Ég heyri marga tala um
þetta, að efst á óskalistanum sé
að slaka á heima hjá sér yfir jól-
in. Fólki er kannski boðið í
fjögur til fimm jólaboð yfir há-
tíðirnar en hefur þrjá frídaga.
Mér finnst þetta komið í út í al-
gjöra vitleysu, þetta er orðið að
skylduofkeyrslu, rétt eins og
jólahlaðborðin. Ef fólk langar
að njóta jólanna í rólegheitum
heima hjá sér þá á það ekki að
hika við það."
Framhjáhald fer
uaxandi
Nú leita margir til presta þeg-
ar alvarleg vandamál koma upp
í hjónabandinu. Kemur fólk
nógu tímanlega til að leita sér
„Staðreyndin er sú að lólh, sem hefur aldrel gefið sér tíma til að sinna hvort öðru holir
hreinlega ekki hessa miklu nærueru um jólin. Þá gefst tími til að tala saman en há fyrst
verða smáatriðin að stórmálum. I samböndum sem ekki standa traustum fótum getur
jólaskeyting orðið að stórmáli. Hvar og hvenær á að kaupa jólagjafirnar verður líka
mikið vandamál."
52 Vikan