Vikan - 17.10.2000, Qupperneq 26
Texti: Steingerður Ste i narsdó11 i r
Forlögin spinna oft
furðulegan vef og
oft eru það þeir sem
síst eiga það skilið
sem hljóta ill örlög.
Wanda Emelina
Norewicz var af
pólskum uppruna
og kom til Banda-
ríkjanna í leit að
betra lífi. Hún mátti
hins vegar bíða
lengi eftir því að líf
hennar tæki já-
kvæðari stefnu og
það var ekki fyrr en
hún var orðin þrjátíu
og fjögurra ára að
hún fann hið lang-
þráða frelsi. Þá átti
Wanda ekki langt
eftir ólifað.
Wanda fæddist í Lodz
í Póllandi 14. febr-
úar árið 1946. Síð-
ari heimstyrjöldinni
var nýlokið og allan uppvöxt
sinn varð Wanda vitni af þeirri
eyðileggingu og tortlmingu sem
stríðið hafði valdið í heimalandi
hennar. Wanda var af miðstétt-
arfólki komin og hún tók kenn-
arapróf og vann fyrir sér sem
barnakennari. Árið 1975 hélt
hún til Bandaríkjanna til að
heimsækja móðursystursína og
heillaðist af landinu. Gnægt-
irnarogmöguleikarnirsem hún
sá hvarvetna blasa við fundust
henni stórkostlegir. Wanda
ákvað þvf að ílengjast í Banda-
ríkjunum og sótti um stöðu
ráðskonu hjá fimmtíu og átta
ára fasteignasala Robert Lewis
Touchstone. Lew, eins og hann
varalltaf kallaðurvarforríkurog
hafði gott auga fyrir kvenlegri
fegurð. Wanda var dökk yfirlit-
um, grannvaxin og mjög lagleg,
því leiðekki á löngu þartil ráðs-
konan unga var farin að gera
fleira en að sinna heimilistörf-
um.
Wanda hafði einungis venju-
lega vegabréfsáritun ferða-
manns til Bandaríkjanna og
landvistarleyfi hennar var því
fljótt útrunnið. Lew vildi ekki sjá
að baki ráðskonunni ungu en
þar sem hann var sjálfur enn
giftur, þótt þau hjónin væru
skilin að borði og sæng, fékk
hann son sinn til að giftast
Wöndu. Skilnaður Lew gekk þó
í gegn stuttu síðar og Wanda
og sonurinn skildu eftir nokkurn
tíma. Lewvirtist þóekkert liggja
á að giftast konunni sem hann
bjó með. Hann krafðist þess að
hún skrifaði undir kaupmála
sem kvað á um að hún ætti enga
kröfu á nokkrar eignir úr búi
hans kæmi til skilnaðar þeirra
í milli. Wanda vildi ekki ganga
að slíkum afarkostum og sneri
aftur til Póllands. En enginn
veit hvaðátt hefur, fyrren misst
hefur og Lew elti hana fljótlega.
Ekkert varð úr sáttum á milli
þeirra í þessari heimsókn en ári
síðar kom hann aftur og þá
ákváðu þau að gifta sig.
Nískur eiginmaður
Hjónabandið virtist farsælt í
fyrstu en brátt tók að síga á
ógæfuhliðina. Lew virðist hafa
búistviðað kona hansværi und-
irgefin og gamaldags kona frá
gamla heiminum en í stað þess
komst hann fljótt að því að hún
var bæði nútímaleg, ákveðin og
vel menntuð stúlka sem ekki lét
segja sér fyrir verkum. Wanda
kvartaði undan því í bréfum til
vina og vandamanna að eigin-
maður hennar væri nískur.
Hann hafði gefið henni stórgjaf-
ir bæði bíl og skartgripi en ef
hún hlýddi ekki skipunum hans
tók hann gjafirnar af henni aft-
ur. Wanda var þreytt á þessari
framkomu og fannst hún bæði
ruddaleg og barnaleg. Hún
hafði búist við því að þau gætu
búið saman sem jafningjar og
að hún myndi njóta ákveðins
fjárhaglegs sjálfstæðis. Þeim
hafði greinilega báðum skjátl-
ast illilega í mati sínu á per-
sónuleika hins. Wanda gafst því
upp á sambúðinni og flutti út
árið 1980.
Hún var ekki ágjörn eða
ósanngjörn á nokkurn hátt við
hinn vellauðuga eiginmann
sinn. Það eina sem hún fórfram
á var að Lew greiddi fyrir hana
skólagjöld í háskóla meðan hún
lyki námi og 600 dollara fram-
færslueyri á mánuði meðan á
námi stæði. Þetta voru ekki
háar upphæðir ef tekið var til-
lit til hversu ríkur Lew var.
Wanda hefði í raun réttri getað
heimtað mun hærri fjárhæðir og
fengið þær. Til gamans má geta
þess að skólagjöld Wöndu
numu 71.000 dollurum en hús-
ið sem þau Lew höfðu búið í
saman var metið á 100.000
dollara og auk þess átti hann
nokkur önnur hús sem voru
metin mun hærra. Hann var á
sama tíma og skilnaðurinn var
að ganga í gegn að selja eitt
þessara húsa og útlit var fyrir að
hann myndi græða yfir milljón
dollara á sölunni. Hann átti
einnig byggingarfyrirtæki í full-
um rekstri sem var vel búið
tækjum, íbúðir í Washington og
nokkra rándýra bíla.
Margur verður af aurum api
og svo virðist að Lew hafi ekki
getað hugsað sér að sjá að baki
einni krónu af sínum mikla
auði. Þótt kröfur Wöndu næmu
ekki hærri upphæðum en svo að
menn í svipaðri stöðu teldu
þetta lítið meira en skotsilfur til
einnar helgar var hann ákveðinn
I því að greiða sem minnst.
Samkomulag náðist loks um að
26
Vikan