Menntamál - 01.03.1935, Blaðsíða 25

MENNTAMÁL
23
eiga og veríSa að vera aJmennir skólar, til þess aÖ veita al-
hliða þroska öllum góðum og gagnlegum hæfileikum, sem i
börnunum búa. Þeirra stakk má á engan hátt þrengja með
því að sníða hann eftir þörfum þeirra fáu, sem kost eiga þess
að ganga menntaveginn.
Afleiðingin af því, ef minnkað yrði menntaskólanámið í
barnaskólunum (sbr. útlent tungumálanám áður en barnið er
stautfært í móðurmálinu), yrði vitanlega sú, að menntaskól-
arnir gætu ekki óbreyttir tekið við nemöndum beint úr barna-
skólunum. Það myndi kosta annaðhvort breytt inntökuskilyrði
eða undirbúningsnám auk barnafræðslunnar. Ef um beint sam-
band barnaskóla og menntaskóla ætti að vera að ræða, teldi
eg heppilegra, að menntaskólarnir þokuðu sér niður á við til
barnaskólanna en að barnaskólarnir stritist við að teygja sig
upp til menntaskólanna.
Þá er annar örðugleiki í þessum efnum, en hann er sá, að
oft ræður efnahagur og aðstæður meira en gáfur og liæfileik-
ar um það, hverjir til mennta eru settir. Eins og nú er ástatt,
geta skólarnir eldci ráðið þessu nema að hálfu leyti. Þeir geta
útilokað lélega nemendur með því að fella þá frá prófi og tak-
markað þannig aðstreymi þeirra, sem frekar sækja skólann
af efnalegum ástæðum en áhuga. Hinsvegar geta skólarnir ekki
leitað uppi þá nemendur, sem ekki koma sér á framfæri vegna
efnaskorts, enda þótt gáfur og hæfileikar séu fyrir hendi.
Af þessu leiðir, að skólarnir fyllast miðlungsmönnum, sem
efni hafa á að sækja þá, en margt mannsefnið lendir á rangri
hillu eða fer forgörðum. En hvernig mætti úr þessu bæta?
Eg vil benda á tvö ráð. Annað ér það, að barnaskólarnir bendi
á þá nemendur, sem virðast hafa tvímœlalausa hœfileika til náms
og lœrdóms. Hitt er, að slíkum nemendum vœri séð fyrir svo
ríflegum námsstyrk, að þeir þyrftu ekki að lieltast úr lestinni
sökum féleysis.
En hvernig eiga svo menntaskólarnir að velja úr þeim bópi,
sem um inntöku sækir? Inntökupróf, slík sem verið hafa, virð-
ast mér óhjákvæmileg. Nemandi verður að sýna það, að hann