Menntamál - 01.03.1935, Blaðsíða 79
MENN'l'AMÁL
77
byggð á meira en 10 ára lcennarareynslu ininni. Við reynsluna
af þessu vandasama starfi mínu héfir mér orðið það ljóst, að
móðurmálskennslan krefst margháttaðra úrlausnarefna, sem á
engan hátt eru auðleyst eða vandalaus. Og þótt leyst sé
eitt vandaefnið, þá kemur óðar annað til að glíma við.“ Með
þetta fyrir augum er bókin gerð. Hún leitar uppi öll hugsanleg
vandamál, sem mœta kennaranum við byrjunarkennslu og bend-
ir á holl og auðveld ráð, aðeins sé þeim hlýtt. Að þessu leyti
er bókin ómissandi fyrir hvern lestrarkennara, en auk þess er
hún full af ráðleggingum til kennarans og hvatningum til hans
sem kennara yfirieitt.
Sjöholm er einn af brautryðjendum hinnar svo nefndu „hljóð-
lestraraðferðar" og lestrarkennslan, sem um er rœtt í bókinni,
er öll byggð á henni.
Bókin er rituð af fádæma skarpskyggni og nákvæmni á með-
ferð málsins, jafnt einstökum hljóðum, heilum orðum og fagurri
skiljanlegri hugsun. Og þótt þarna sé rætt um sænska tungu, þá
er eins og manni hlýni um hjarta til sins eigin móðurmáls,
islenzkunnar, við að kynnast þeirri snilldaraðferð, sem þarna er
gætt um sænskuna.
Bókin hefst á kafla, þar sem rætt er um að kenna börnunum
fyrst að tala, áður enu þau læra að lesa. Af þessu gætum við
lært mikið. Við erum að berjast við að kenna islenzkum hörn-
um að skrifa t. d. liljóðvillulaust, án þess að hafa fyrst kennt
þeim að tala óbjagað mál. En yrðu ekki færri skrifvillurnar, ef
meiri rækt væri lögð við að losa börnin við talvillurnar?
Næst fjallar bókin um einstök liljóð í málinu og hversu þau
eru borin fram. Þá er kafli um sjálfa lestraræfinguna; er þeim
kafla skipt í þrettán greinir um meðferð lestursins.
Þá er kafli um gamlar og nýjar lestrarkennsluaðferðir.
í síðari hluta bókarinnar er fyrst rætt um það, hve nauðsyn-
Iegt það er, um öll efni, sem barnið á að fjalla um, að byrjað
sé á því fyrst, að tala við barnið um þau efni, sem það á að
lesa um eða að skrifa upp. f þessum kafla eru margar hollar
ráðleggingar um það, hversu vænlegast sé að notfæra hugmynda-
flug barnsins sjálfs til að auðga umræðu- og skriftarefnin i
sambandi við kennsluna. Á þennan hátt heldur áfram að ræða
um málfræðikennsluna, átthagafræðikennslu og yfirleitt hvað
eina, sem ber á góma og tekið er til meðferðar i kennslu í skól-
anum. Hvar sem gripið er niður í bókina, þá lærir lesandinn
•ótal holl ráð og heilbrigða aðferð í kennslunni.
f bókinni eru ógrynni af myndum, sem eru ætlaðar sem fyr-