Menntamál - 01.09.1945, Qupperneq 20
130
MENNTAMÁL
„Þið hafið sérstöðu þarna í Vestmannaeyjum að því,
er samgöngur snertir?"
„Já, samgöngur hafa ætíð verið miklum annmörkum
háðar þar. Þó hefur keyrt um þverbak í því efni á stríðs-
árunum, og virðist eiga nokkuð langt í land, að úr rætist
verulega, þótt við að vísu væntum mikilla bóta á þessu í
framtíðinni. Samgönguerfiðleikarnir hafa sín alvarlegu
áhrif á mörgum sviðum, líka í uppeldis- og skólamálum.
Við eigum mjög erfitt með að fullnægja sanngjörnum
og heilbrigðum óskum nemenda um skólaferðalög til kynn-
ingar, menntunar og þroska, eins og slík ferðalög geta
verið. Á það jafnt við börn og unglinga. Þá hygg ég
líka, að hinar slæmu samgöngur, sem við eigum við að
búa, eigi sinn þátt í því, að nú er miklu færra mannval,
sem sækir um kennarastöður hjá okkur, en áður var.
Þetta er skiljanlegt, þar sem því meir ber á göllunum
hér, sem samgöngur víða annars staðar hafa farið ört
batnandi.“
„Þetta er slæmt,“ segi ég. „En gott væri þó, ef þetta
væri mesta vandamálið á sviði uppeldis- og skólamála.“
„Mesta vandamálið, sem fyrir kennarastéttinni liggur,“
segir Halldór, „er að vinna upp og bæta fyrir þau illu
áhrif, sem gegnsýrt hafa bernskuna og æskuna á stríðs-
árunum. Tel ég það sameiginlegt verkefni barnaskóla og
framhaldsskóla."
„Hefur þú eitthvað sérstakt í huga með þessu?“
„Ég á ekki sérstaklega við hin svonefndu „ástands-
mál“, þ. e. hin beinu áhrif, sem íslenzkar stúlkur og
jafnvel börn urðu fyrir við of náin kynni af setuliðinu,
sem hér dvaldi. Það er sérstakt mál, enda mikið um það
rætt og ritað af misjöfnum skilningi og ennþá misjafn-
ari árangri á undanförnum árum. Nei, ég á við hin miklu
víðtækari áhrif, sem óeðlilega hraðvaxandi peningavelta
stríðsáranna hefur haft á hugsunararhátt almennings,
og þá alveg sérstaklega æskunnar, sem ætíð er næmust