Menntamál - 01.03.1953, Blaðsíða 13
MENNTAMAL
7
ungis ytri siðfágun, kurteisi og góða mannasiði, heldur
hefur hann og áhrif á skapgerðina, sem myndast innan
frá, á siðferðisvilja barnsins, til góðs eða ills.
Þar sem starf kennarans er svo mikilvægt, gerir það
miklar kröfur til kunnáttu hans og hæfileika, en þó eink-
um til mannkosta hans, háttvísi og lagni. Ég ætla hér ekki
að reyna að draga upp mynd af kennara og uppalanda eins
og hann ætti að vera. Við skulum láta okkur nægja þá
hugsjón, sem hver okkar ber í brjósti um góðan kennara,
þótt óljós kunni að vera, en líta frekar á kennarastarfið
eins og það kemur okkur fyrir sjónir í veruleikanum.
Starfið hefur frá sjónarmiði þess, sem vinnur það, bæði
kosti og ókosti, sem önnur störf hafa ekki. Kennsla og
uppeldisstarf í skólum eru ávalt tengd persónulegum mök-
um kennarans við nemendurna, það er síbreytilegt og óend-
anlega fjölbreytt, því að engir tveir nemendur eru eins að
gáfnafari, skapferli og innræti, og engir tveir nemendur
koma með sama reynslusjóð í skólann. Þeim hæfa því ekki
sömu uppeldisaðferðir. Af þessu má ráða, að uppeldisstarf-
ið krefst þess, að kennarinn sé lipur, skilningsríkur og
skapstilltur. Hin nánu og tíðu persónulegu mök kennar-
ans við hinn sundurleita og síbreytilega nemendahóp hans
reyna vissulega meira á taugastyrk hans og skapstjórn
en vel flest önnur störf. Það reynir bæði á líkamlega og
andlega hreysti og þolgæði að kenna 5—6 stundir á dag
börnum og unglingum, sem oft er erfitt að hafa sæmilegan
aga á. Foreldrar, sem eiga þótt ekki sé nema 3—4 börn
á ýmsu reki, munu vel geta sett sig í þeirra spor. Þennan
vanda er aldrei hægt að nema á burt, en ýmiss konar ytri
aðstæður auka á hann og torvelda kennaranum starfið.
Ég nefni hér einungis sem dæmi: vont skólahúsnæði og
ónóg og léleg kennslutæki.Engu þýðingarminni er afstaða
almennings til kennarans og framkoma við hann. Stund-
um er kennarinn hálfgerður utanveltubesefi, eins konar
útlendingur, sem aldrei er tekinn til fulls inn í það sam-