Menntamál - 01.12.1956, Page 76

202
MENNTAMÁL
JÓN KRlSTGElRSSONjkennari:
Leiðrétt missögn um ólæsa nýliða í US. o. fl.
„Marka má . . . hve fjöldi hinna ólæsu og óskriíandi er orðinn geig-
vænlegur (í Bandaríkjunum), að írá marz 1954 lil september 1955,
cða á 18 mánuðum, hafa verið innritaðir 17118 nýliðar (eða lieil her-
deild), sem hvorki kunnu að lesa né skrifa, og varð að gefa út sér-
stakt stafrofskver til þess að unnt væri að kenna þessum mönnum und-
irstöðuatriði í lestri og skrift.“
Orð þessi eru á blaðsíðu 83 í síðasta hefti Menntamála, tekin úr
grein þýzka blaðsins Die Zeit. Af þeim má meðal annars ráða, að
fjöldi ólæsra og óskrifandi lari hraðvaxandi fyrir vestan. Er hópur
þessi ekkert smásmíði. Að vísu eru fbúar USA 160 milljónir, eða 1000
sinnum fleiri en við. En mjög fáir aldursílokkar koma árlega til inn-
ritunar, og aðeins er um piltana að ræða, sem jró eru ekki nema helm-
ingur árgangsins. Auk Jress er fjöldi pilta, sem alls ekki kemur til
skráningar, af ýmsum ástæðum. Astandið er Jtví ekki gott, eftir jiessu
að dæma. Yfirgnæfandi meirihluti Jressara manna eiga að baki sér
langvarandi skólavist, yfirleitt frá 8—12 ár. Eru það harla lítil meðniæli
með skólum vestur þar, að Jjeir skuli brautskrá allan þennan fjölda
án þess að nemendur jtekki stalina. Stafrófskver eru ekki ætluð öðrum
en jreim, sem er á slíku kunnáttustigi. Allt kemur þetta ankanna-
lega fyrir sjónir, og vekur grun um, að vægast sagt, sé frásögn óná-
kvæm. Enda var tekið fram, að greinin sé lauslega þýdd.
Ég Jjóttist vita, að í jtessu efni og fleiri atriðum í sömu grein, væri
málum brenglað. Fyrir {jví leitaði ég upplýsinga um [jað til Jjess að
taka af allan vafa. Bárust mér fljótt rækileg svör og upplýsingar frá
beztu heimildum, sem um er að ræða í Jjessu sambandi. Það cr frá
heilbrigðis- og menntamálaráðuneyti Bandaríkjanna í Washington-
borg. Heitir sá Mr. Samuel Brownell, er fyrir svfjrum varð. Veitir hann
forstöðn þeirri grein Jressa ráðuneytis, er fer með menntamál. Á máli
Jjeirra vestan manna liefur hann titilinn US Commissioner of
Education. Það kemur í ljós, að mjiig er hallað réttu máli í hinu Jjýzka
riti. Þykir mér Jjví rétt, að biðja Menntamál að birta leiðréttingu.
F'cr hér á eftir útdráttur úr greinargerð lierra Brownells, í nákvæmri
Jjýðingu:
„Þegar menn koma til skráningar í herþjónustu, eru Jjeir látnir
ganga undir hæfnispróf. Þeir, sem leysa þessi próf laklega, eru settir á
námsskeið. Þau sækja þeir í 2—4 vikur hver, en enginn lcngur. Þessi
námsskeið voru í fyrstu stofnuð við herinn snemma á árinu 1954 og