Menntamál - 01.12.1956, Blaðsíða 30

156
MENNTAMÁL
neitt sérstaklega undir þau. Hef ég einnig mjög líka sögu
að segja af minni eigin reynslu frá Húsavík.
í lok þessa þáttar máls míns væri ef til vill ekki úr vegi
að draga aftur saman nokkur megineinkenni þessarar
starfsaðferðar:
1. Grundvallarsjónarmiðið er, að hvert barn sé sjálf-
stæður einstaklingur, með sínu sérstæða eðli og eiginleik-
um. Af þeim ástæðum beri að þroska persónuleika hvers
nemanda sem allra mest í samræmi við eigið upplag, hæfni
og hraða.
2. Með frjálsu vali verkefna og sjálfstæðu persónulegu
starfi, undir handleiðslu góðra kennara, tendrast áhugi,
sem knýr til dáða og djarfra átaka í náminu. I samvinnu
hvert við annað, — í flokkavinnu, — læra börnin hina
mjög svo nauðsynlegu, en erfiðu list samstarfsins. Þau
læra að skilja furðu fljótt, að það er í þágu þeirra sjálfra
að góð regla sé á öllu í bekknum, að enginn trufli starfs-
friðinn, og ná því fljótt, við allar eðlilegar aðstæður, fág-
aðri framkomu.
3. Með því að vinna þannig sjálfstætt, samkvæmt eigin
hæfni og hraða, og koma síðan fram á sjálfstæðan og
ábyrgan hátt, þegar erindi eru flutt, þroskast skyldutil-
finning þeirra mjög og persónuleiki þeirra yfirleitt. Gagn-
rýni bekkjarins, sem oft er mikil, eftir að erindin hafa
verð flutt, á líka sinn þátt í því að glæða skyldu- og ábyrgð-
artilfinningu þeirra. Mistakist einhverjum, vilja þeir
ógjarna brenna sig á því aftur og hugsa sem svo: Þetta
skal ekki koma fyrir oftar. í næsta skipti skal ég gera
betur.
Allir kennarar sjá strax, hvílíkur reginmunur er á þessu
lífræna, persónulega starfi og hinu einræðislega, ófrjóa
lexíuskólastagli. Börnin finna líka fljótt muninn og kjósa
einróma hið frjálsa starf. Hér hafa þegar birzt rök sumra.
Ég kem hér með ummæli eins að lokum: „Þegar maður
fær að velja verkefnið sjálfur, fær maður miklu meiri