Menntamál - 01.08.1959, Síða 82
176
MENNTAMÁL
snarasti þáttur manngildis. Síðar á að gera miklar kröfur
um kunnáttu og fylgja eftir með prófum og viðurkenn-
ingu. Slíkt er mjög nauðsynlegt, því að enginn verður
óþarinn þiskup. En einnig þar ber að taka tillit til mis-
munandi hæfni og getu.
Ég hef hér drepið á mikið verkefni, sem íslenzkir skóla-
menn verða að taka til nákvæmrar og ýtarlegrar íhug-
unar hið allra fyrsta. Það er að sjálfsögðu óforsvaranlegt
með öllu að afnema núverandi próffyrirkomulag eða
draga verulega úr því, án þess að setja eitthvað í staðinn.
Sé það ekki gert, vil ég fyrir alla muni að núverandi próf-
fargan haldist. Kennarar og foreldrar þurfa vissulega á
því aðhaldi og upplýsingu að halda, sem prófkerfið veitir
þrátt fyrir allt, eins og nú er ástatt. Væri til dæmis horfið
að því að láta börnin ekki fá einkunnir með núverandi
sniði, fyrr en við lok þriðja skólaárs, myndi það stórlega
auka ábyrgð skólans á framförum og öllum þroska þeirra.
Skólastjórar yrðu að herða eftirlit sitt og umsjá með
kennslu frá því, sem nú er algengast. Beita yrði reglu-
Iegum prófum af einhverju tagi til að fylgjast með fram-
förum barnsins og samband foreldra við kennara barna
sinna mætti sízt minnka frá því, sem nú er. Þau tengsl
mega vissulega ekki minni vera.
Lesgreinar.
Út frá þessum hugleiðingum um próf og einkunnir er
ekki úr vegi að drepa á annað atriði. Breyttir þjóðlífs-
hættir og viðhorf valda því, að nemendur í barnaskólum
sinna æ minna heimanámi, að minnsta kosti allur þorr-
inn, enda tala kennarar mjög um að hætta alveg að setja
fyrir til heimalestrar og treysta eingöngu á kennslu í tím-
um. Einkum á þetta við um lesgreinar — kjaftafögin eins
og krakkarnir kalla þau. Staðreyndin er sú, að lestur bóka
skipar ekki lengur öndvegi nema þá hjá bókhneigðustu