Menntamál - 01.08.1959, Page 90

184 MENNTAMÁL
jafnt fyrir því þótt ekkert hafi fundizt að við sjón-
próf.
Heyrnardeyfa er miklu fátíðari en sjóngallar í þeim
mæli, að hún hái nemendum við nám.
Heilaskemmd getur valdið misalvarlegri lömun á vöðv-
um, skynfæragöllum og málgöllum, andlegum vanþroska
og afbrigðilegri skapgerð. Skemmdin getur stafað af
áföllum, sem heilinn verður fyrir í fósturlífi, í fæðingu
vegna fæðingaráverka og eftir fæðingu vegna sjúkdóma
eða slysa. Heilaskemmd með greinilegum líkamlegum ein-
kennum leynir sér vitanlega ekki, en á síðari árum hefur
athygli beinzt að vægari heilaskemmd og afbrigðilegri
þroskun heilans, sem sýnt þykir, að muni vera algengari
en áður var ætlað. Væg heilaskemmd virðist stundum
hafa þau ein áhrif, að menn nái ekki til hlítar stjórn á
hreyfingum, takist ekki að samhæfa vöðvastarf til fulls,
en af því leiðir stirðbusalegar og klunnalegar hreyfingar
og klaufaskap í athöfnum. 1 öðrum tilfellum er talið, að
skemmdin geti haft áhrif á greind, skapgerð og geðheilsu,
þótt engin líkamleg einkenni finnist við rannsókn.
Loks er að minnast á vaxtarferil líkamans, sem ekki
verður nákvæmlega eins hjá neinum tveimur einstakling-
um, og getur stundum munað mjög miklu. Yfirleitt líður
þeim börnum bezt að öðru jöfnu, sem vaxa tiltölulega
jafnt og ekki mjög hratt. Snögg vaxtarstökk og mjög
ákafur vöxtur hefur jafnan í för með sér ýmislega rösk-
un og getur gengið nærri unglingum. Mjög hraður vöxtur
á kynþroskaskeiði virðist allt að því þurrausa þá að orku,
svo að þeir eiga lítið afgangs til andlegra eða líkamlegra
starfa, og alkunna er, að unglingar á þessu reki veita
sjúkdómum, t. d. berklum, minna viðnám en fyrir og eftir.
Til þessa taka skólar ekkert tillit, því að námsálag stór-
eykst einmitt um 13 ára aldur, og hefir hin nýja fræðslu-
löggjöf hér síður en svo haft heillavænleg áhrif að því
leyti.