Menntamál - 01.08.1960, Blaðsíða 52

146
MENNTAMÁL
ans, sem og sú krafa, að nemendur hans mega ekki fara
yfir hinn viðráðanlega fjölda 250 til 300.
Skipan skólans er í samræmi við hinn þríþætta tilgang
hans, sem er: vísindalegt uppeldi, starfsþjálfun og sköpun
menningarverðmæta í og með samskiptum nemenda og
kennara.
Hinn vísindalegi skóli.
Að stunda vísindi er að leita sannleikans vegna sann-
leikans sjálfs. Val námsefnisins ákvarðast af starfi því,
sem nemandinn á síðar að takast á hendur. Fyrir kennar-
ann hlýtur uppeldisfræðin að vera mikilvægust. Illu heilli
hefur hún þó lengi verið vanrækt í háskólunum, og þess
vegna er hún enn á tilraunastigi fremur en að vera full-
rannsökuð vísindagrein.
Löngu áður en háskólunum varð ljós hinn mikli óplægði
akur í uppeldis- og menntamálum, sem og varðveizla og
miðlun menningarinnar, höfðu allir aðrir mikilvægir þætt-
ir tilverunnar verið rannsakaðir og menn fræddir um þá.
Uppeldisfræðin er á margan hátt sérlega erfið vísinda-
grein. Hún hlýtur að fela í sér og höfða til allra sviða mann-
legrar þekkingar að svo miklu leyti, sem sú þekking hefur
gildi fyrir uppeldið. Þetta er miklu víðfeðmara en svo, að
nokkur einstaklingur geti tileinkað sér það allt. Þar að
auki er markmið uppeldisfræðinnar •— vegna algengra upp-
eldislegra sanninda — sífelldum breytingum undirorpið.
Til þess að skilja þetta verður maður að vera fær um að
skírskota til sögunnar og hafa hagnýta þekkingu á tak-
teinum.
Sú staðreynd veldur og sérstökum erfiðleikum, að upp-
eldisfræðin er ekki eingöngu fræðileg, heldur hefur hún
einnig sínar raunhæfu hliðar.
Mörg vandamál eru auðsæ, ef kennaraefni hefur áður
haft einhverja kennarareynslu. Þess vegna er nauðsynlegt
fyrir kennaraefnið að hlusta oft á raunverulega kennslu