Heima er bezt - 01.01.1963, Blaðsíða 24
Verið að bora i Krisuvík. Krafturinn á sjóðheitu vatninu er
gifurlegur.
ísland, þá getur komið til álita, hvort hin hvítu kol ís-
lands, hitalindir og vatnsorka, eru ekki æðri dökkmn
kolum úr dimmum námum, og svo er ótalinn sá kostur-
inn, sem undursamlegastur er. Allar námur eyðast að
lokum, hversu miklar auðsuppsprettur sem þær hafa
verið, en verðmæti íslands, vatnsorkan og hitalindirnar,
eyðast ekki, þótt af þeim sé tekið. f sambandi við þessi
eilífu og óþrotlegu verðmæti íslands, dettur mér í hug
það sem Steingrímur Thorsteinsson skáld segir um kossa
ungmeyjunnar. Hann segir svo í stefinu Hvað munar:
Hvað munar mar um dropa?
Hvað munar sól um geisla?
Hvað munar grund um grasstrá,
og grænan skóg um laufblað?
Og sumar sjálft um blómknapp,
á sælum gróðrar tíma?
Hvað munar þig þá meyja,
þó miðla gerir kossum?
Því fjáðri mundu finnast,
þess fleiri sem þú gefur.
Vatnsorkan og hitalindirnar eyðast ekki, þótt af þeim
sé tekið. Úrkoman, regnið og snjórinn kemur að ofan
og er óþrotlegt, ef náttúrulögmálin haldast óbreytt, —
en regndroparnir og snjókomin, sem falla á íslandi, eru
uppsprettan, sem við nefnum vatnsorku og hitalindir.
2. HEILSUBRUNNAR. - RAUÐAMELS-
ÖLKELDA.
Þegar ég var lítill drengur heima á Snorrastöðum,
líklega 7—9 ára gamall, gisti þar einu sinni góðvinur
pabba og mömmu, sem Kristján hét Jörundsson. Hann
átti heima að Þverá í Eyjahreppi. Hann var hreppstjóri
og mikilsmetinn bóndi. Hann var frændi mömmu og
mikill vinur pabba. Ég hlakkaði alltaf til, þegar hann
kom. Þegar hann gisti í þetta sinn, var kvöldið í litlu
baðstofunni hátíðlegra en venjulega og margt spjallað.
Ég og bræður mínir tveir á líkum aldri, hlustuðum
þegjandi á tal fullorðna fólksins, því að það þóttu ekki
siðprúð börn, sem gripu inn í samtal fullorðna fólksins.
Ekki man ég neitt sem talað var þetta kvöld, nema sögu
þá, er hér verður sögð:
Kristján sagðist hafa komið fyrir mörgum árum gang-
andi innan af Skógarströnd. Er þarna yfir lágan fjall-
garð að fara og liggur leiðin um Flatir og Sátudal. Veð-
ur var bjart, en allhart frost og rifahjarn. Kristján var
kappgjarn og ákafur í ferðalögum og mun hafa farið
allhratt yfir. Hann tók því mjög að þyrsta, en hvergi
var vatnsdreitil að fá, en ferðamönnum var jafnan illa
við að svala þorsta sínum með því að éta snjó. Þegar
Kristján átti eftir um það bil klukkutíma gang heim að
Þverá, lá leið hans framhjá hinni frægu Rauðamels-
ölkeldu, sem sagt verður frá í þessum þætti. Vatnið í
keldunni, sem stundum er kallað öl vegna kolsýru, sem í
því er, er bragðgott og svalandi. Kristján hugsar nú gott
til þess að fá þarna hressandi, heilnæman svaladrykk.
Þá var ekkert hús yfir Rauðamelsölkeldu, en uppsprett-
an kom fram undan mýrarþúfu, og var mjög lítil um
sig. Þegar Kristján kom í þetta sinn að ölkeldunni, hafði
hemað yfir uppsprettuna. Kristján brýtur þessa ör-
þunnu skán með stafnum sínum og hnefanum, fleygir
sér á grúfu við uppsprettuna og ætlaði að súpa ölið,
eins og þegar hestur eða aðrar skepnur drekka úr polH
eða rennandi vatni, þar sem hann hafði ekkert ílát til
að sökkva ofan í uppsprettuna. En í sama bili og hann
teygði andlitið ofan að uppsprettunni kom yfir hann
svo mikill svimi, að honum tókst aðeins með hörku-
brögðum að velta sér frá opinu og rankaði aftur við
sér, er hann rak andlitið ofan í frostkalt hjarnið. Lá
hann þama um stund, eins og milli svefns og vöku, en
smátt og smátt bráði af honum og hann rölti heim á
leið. En engan fékk hann svaladrykkinn.
Þetta fannst mér merkileg saga og henni hef ég ekki
getað gleymt.
Nú líða nokkur ár. Arið 1907 rennur upp, og þá berst
sú fregn um landið, að konungur Danmerkur og ís-
lands, Friðrik VIII ætH að heimsækja ísland.
Jafnan, þegar von er á þjóðhöfðingja í heimsókn, er
reynt að undirbúa móttökurnar sem bezt og þá ekki
sízt, þegar gesturinn er sjálfur konungur landsins. Þá
var Hannes Hafstein ráðherra, einn allra glæsilegasti
íslendingur síðari alda. Ekki veit ég hver hefur átt uppá-
stunguna, en móttökunefndin ákvað að gæða konungi
á íslenzku ölkelduvatni og til þess valið ölið úr Rauða-
20 Heima er bezt