Heima er bezt - 01.08.1963, Qupperneq 34
og fyrirgefið eftir það sem á undan er gengið! Mikið
erkifífl get ég verið.“
Þannig voru hugsanir hans er hann reið niður dal-
inn.
Skammt frá Borg mætti hann kirkjufólki á heimleið,
þar á meðal fólkinu frá Heiði. Erlendi brá er hann sá
að Agnar kom ofan úr dal. Hann grunaði hvert hann
hefði farið. Hann reið í veg fyrir Agnar, stöðvaði hann
og sagði hvasst:
„Hvaðan ber þig að, Agnar?“
„Komdu sæll Erlendur og gleðilega hátíð,“ sagði
Agnar þreytulega. „Ég kem frá Heiði.“
„Hvaða erindi áttir þú þangað? Ég hélt að þú hefðir
skilið svo við Jórunni í haust, að þú myndir ekki dirf-
ast að láta sjá þig á Heiði framar. Ég vona að þú hafir
fengið þær viðtökur þar, sem þú áttir skilið.“
Afrnar leit beint framan í Erlend o" sagði með rauna-
legri rödd:
„Jórunn sagði mér, að vonirnar sínar hefðu dáið í
haust. Mínar dóu rétt áðan.“
Síðan vék hann hestinum til hliðar og reið hægt leið-
ar sinnar. Það var engin reisn eða glæsibragur yfir ferð
hans nú. Það var eins og hann hefði elzt um mörg ár
þessa síðustu klukkutíma.
Erlendur horfði á eftir honum.
„Já, eins og þér sáið, munuð þér uppskera,11 sagði
hann við sjálfan sig og hélt áfram heimleiðis.
Þegar fólkið á Heiði kom heim frá kirkjunni, kom
Jórunn út og heilsaði glaðlega. Hún brosti — en hvers
konar bros var það? Var það bros þess, sem hefur
unnið mikinn sigur — eða var það bros þess, sem hefur
fært mikla fóm? Ef til vill hvort tveggja.
VI. UPPGJÖRIÐ.
Þegar Agnar kom heim í herbergi sitt, var orðið álið-
ið dags. Hann settist við borðið, studdi olnbogunum á
það og lét höfuðið hvíla í lófum sínum. í sál hans var
brimrót sársauka og sjálfsásökunar. Minningamar stigu
fram í huga hans ein eftir aðra, umvafðar sólskini lið-
inna daga og angandi af ilmi blóma, sem nú voru dáin
og lifnuðu aldrei meir. Nei, þau myndu aldrei anga
framar fyrir hann, yndislegustu blómin sem orðið höfðu
á leið hans, blóm ástar, sakleysis og fegurðar Jórunnar
á Heiði. En gegnum allt sem rifjaðist upp í huga hans
þrengdi sér mynd hennar eins og hún var nú í dag, —
já, þar sem hún stóð á dyrahellunni á Heiði í brúðar-
kjólnum sínum. „Þannig hefur hún verið á að sjá í
haust, daginn sem ég átti að giftast henni,“ hugsaði
hann. „Guð minn góður! Allt þetta hef ég misst fyrir
minn eigin ræfilshátt. Nú er hún mér töpuð fyrir fullt
og allt.“
Hann mundi greinilega hvert orð, sem hún hafði sagt.
„Hana myrtir þú á brúðkaupsdaginn okkar, sem átti
að verða.“
„Þegar einhver hefur misst þetta — hvað er þá eftir?“
„Lífið er eins og ferðalag í grárri hráslagakaldri
þoku, þar sem maður eygir ekkert takmark, engan
hvíldarstað. Já, þannig er það, Agnar, að vera dauður,
þó að lifandi eigi að heita.“
„Það eru mistök hjá Guði að skapa menn eins og þig,
Agnar, — menn sem hægt er að kaupa frá loforðum
sínum og skyldum.“
En hvað þetta var allt satt og rétt. Líf hans hafði ver-
ið ríkt af'mistökum. Jórunn var ekki eina stúlkan, sem
hann hafði farið illa með. Þær voru orðnar noklcuð
margar, sem áttu um sárt að binda af hans völdum.
Hann hafði aldrei hugsað út í það fyrr, heldur gengið
sína beinu braut án tillits til annarra, — já, leikið sér að
fegurstu blómunum, sem hann hafði fundið, þangað til
ilmur þeirra og yndi svöluðu honum ekki meir. Þá
kastaði hann þeim frá sér án þess að hugsa um von-
brigðin og tárin, sem hann skildi eftir í sporum sínum.
En nú, þegar sársaukinn hitti hann sjálfan, þá skildi
hann hvað hann hafði gert, — sá líf sitt alveg í nýju
ljósi. „Já, hvílík skelfileg mistök,“ hugsaði hann. Én
hvað var það er gerði það að verkum að hann hafði
valdið svo miklum sárindum á leið sinni? Var hanti
raunverulega illmenni, er einskis mat annarra tilfinn-
ingar? Hann varð að finna rætur meinsins — kryfja líf
sitt til mergjar, til að fá það fram hvar veilan lægi. Án
þess gæti hann aldrei breytt um stefnu. Þetta var bara
allt svo skelfilega erfitt.
Agnar reis á fætur og gekk um gólf. Hann gat ekki
verið kyrr, sárindin innra með honum gáfu honum eng-
an frið. „Bara að pabbi hefði lifað lengur! Þá hefði allt
verið öðruvísi nú,“ hugsaði hann.
Minningin um föður hans var óljós og þokukennd.
Einhvers staðar innst inni í afkimum hjartans geymdi
Agnar mynd af stórum, dökkhærðum manni, sem hafði
haldið á honum og gælt við hann, en þessi minning var
eins og að horfa á hlut í órafjarlægð. Hann var aðeins
fimm ára, þegar faðir hans dó. Þar af leiðandi þekkti
hann föður sinn aðeins af afspum. Móðir hans hafði
svo oft sagt við hann: „Þú verður lifandi eftirmynd föð-
ur þíns, drengur minn,“ og hreyknin í rómnum leyndi
sér ekki.
Þegar hann vitkaðist meir, skildi hann að móðir hans
hafði elskað og dáð föður hans, og þegar hann hvarf
henni sjónum, vafðist öll hennar ást og umhyggja um
drenginn, sem var hfandi eftirmynd mannsins, sem hún
hafði unnað svo heitt, — drenginn, sem var hið eina,
sem hún átti.
Foreldrar Agnars höfðu verið dável fjáð, er faðir
hans dó, og með dugnaði og hagsýni hafði móðir hans
komizt áfram og verið fær um að veita honum mennt-
un, falleg föt og flest, sem hugur hans girntist.
„Þú berð af hvar sem þú ert, sonur minn, og verður
að vera klæddur eins og glæsileik þínum hæfir,“ hafði
hún oft sagt. (Framhald.)
294 Heima er bezt