Heima er bezt - 01.10.1976, Síða 31
RÖGNVALDUR S. MÖLLER
FORTÍÐIN GLEYMIST
8. HLUTI
Um leið og landfestar hafa
verið leystar, er skipið laust við bönd landsins, það lætur
að stjórn mannsins og er reiðubúið að taka þátt í baráttu
hans við storma og æstar öldur. Maður getur talað við
skipið, og einhvern veginn svarar það manni, beinlínis eða
óbeinlínis, með hreyfingum sínum og viðbrögðum. í mínum
augum er skipið lifandi, og svo sannarlega verður það með
söknuði, að ég kveð gamla bátinn minn, og skammast mín
ekkert fyrir að viðurkenna það, síður en svo.
— Vonandi, að sá nýi reynist þér jafnvel, og verði far-
sæll, eins og sá gamli, mælti Þórarinn og reis á fætur.
— Ekki óttast ég, að þú linist mjög við sjósóknina, en allir
verða víst að lúta lögmáli lífsins.
— Þú átt við það, að ég sé farinn að eldast? Auðvitað
er ég ekkert unglamb lengur. En um það þýðir ekki að fást,
heldur halda áfram sitt strik eins og hægt er. Það verður
hver og einn að vinna meðan kraftar leyfa. Þegar ég hætti
sjósókn, og fer í land fyrir fullt og allt, verð ég fljótlega
gamalmenni, því vinna, sem áhugi er fyrir, heldur mönnum
ungum. En sestu niður aftur. Mér hefur alltaf mislíkað, að
þú skyldir hætta við sjómennskuna, einmitt þegar þú varst
rétt að hefja skipstjórnarferil þinn, sem allar líkur bentu til
að yrði glæsilegur, þó þú byrjaðir ekki á stórum báti.
Fjandans uppátæki þetta hjá þér! Nú, ég var fyrir löngu
búinn að ætla mér að hafa samband við þig, og hefði gert
það innan fárra vikna, ef þig hefði ekki borið hér að garði
svona fyrirvaralaust. Þegar ég ákvað að byggja þennan bát
gerði ég það ekki alveg umhugsunarlaust. Ég hugsaði sem
svo, að þó ég entist ekki nema fáein ár ennþá á sjónum, þá
stæði báturinn alltaf fyrir sínu, og ungir menn kæmu í stað
þeirra gömlu. Ég var ákveðinn í að ná mér í ungan mann,
sem ég gæti treyst, og gera hann að félaga mínum, ef hann
vildi. Vitanlega hafði ég þig þá fyrst og fremst í huga. Svo
datt þessi skollans dintur í þig, að æða upp í sveit. En samt
sem áður vil ég láta þig heyra tilboðið, sem ég ætlaði að
gera þér. Það tilboð stendur enn, og ég vona að þú hugsir
þig tvisvar um, áður en þú hafnar því. Ég bíð þér að ganga
inn í smíðasamninginn á nýja bátnum og sel þér fjórða
hlutann. Annan fjórða hlutann nafnfæri ég yfir á þig, svo
þannig verður þú eigandi að hálfu á móti mér. Þér stendur
þannig til boða að verða meðeigandi minn með góðum kjör-
um, að mér finnst. En vitanlega er ég engu síður að hugsa
um minn hag en þinn. Mér er það ljóst, að sjómennska mín
getur orðið stutt úr þessu, og þá er mikilvægt fyrir mig að
hafa mann, sem ég get treyst, þó ég færi að gaufa eitthvað
í landi. Ég ætlast ekki til, að þú svarir þessu tilboði mínu
nú á stundinni, en hugleiddu það vandlega, og láttu mig
svo vita.
— Og freistarinn fór með hann upp á hátt fjall og sýndi
honum öll ríki veraldar og þeirra dýrð, sagði Þórarinn, og
brosti dauft. — Ég hugsa, að ég þurfi ekki svo ýkjalangan
umhugsunarfrest Eg á fáum meira gott upp að unna en
einmitt þér. En sjáðu nú til. Þegar ég hætti á sjónum, gerði
ég það af eigin hvötum. Sigríður krafðist einskis af mér,
svo sjálfur tók ég þessa ákvörðun, sem ég hef aldrei iðrast.
Ég stofnaði heimili uppi í sveit, lagði það, sem ég átti til í
að búa þar vel um mig, og ég get með góðri samvisku sagt,
að með hverjum deginum sem líður, kunni ég betur við
mig. Nú gæti ég ekki hætt þessu lífi. Ég hef fundið ham-
ingjuna í faðmi sveitarinnar, — og sveitakonunnar, og
þaðan vík ég ekki, síst vegna meiri peningavonar, því af
peningum hef ég alveg nóg, þó nokkuð sé erfitt að afla
þeirra, en það er það líka á sjónum. Ég hef höndlað ham-
ingjuna, og ég tel henni best borgið í sveitinni. Ég hefði
tekið tilboði þínu, án umhugsunar, fyrir nokkrum árum, en
þrátt fyrir það, að þú ert sá maður, sem ég met hvað mest,
þá afþakka ég það nú. Boð þitt er alveg sérstætt og höfð-
inglegt, og ég þakka traustið, sem þú berð til mín. En nú
er líf mitt komið í fastar skorður, ég hef fundið sjálfan mig
og nú vil ég ekki breyta til. Að hafa nóga peninga er ekki
mesta hamingjan í lífinu, eins og þú veist sjálfur. Þér finnst
ef til vill, að ég sé gamaldags glópur að haga mér svona, en
það verður að hafa það. Ég skil ekki, að þú verðir í neinum
vandræðum með að finna þér félaga, þú ert það kunnur
maður. En ég endurtek þakklæti mitt til þín fyrir allt, bæði
fyrr og síðar.
— Þú ert glópur, rómantískur glópur, þverhausinn þinn!
hreytti Einar út úr sér, en glettni skein úr augum hans.
— Að vilja heldur vera merakóngur í Nesfirði en afla-
kóngur á Suðurnesjum! Hlægilegt! Ég ætla samt að koma
norður í sumar og vera hjá þér í nokkra daga, og þá skal
þér verða sagt til syndanna. Kannski skil ég þig betur en ég
hef látið skína í, að minnsta kosti eftir að hafa séð konuna
þína. Ég hlakka til að sjá, hvernig þú hefur búið um þig,
og í hvernig umhverfi þú hefur valið þér samastað. Mér
veitir ekki af að taka mér smáhvíld, ég æddi reyndar einu
sinni með kerlinguna suður á Spán, en skrattinn hafi það,
ég læt ekki hafa mig í svoddan nokkuð aftur. Eg þekki
ekkert til í Nesfirði, ég var alinn upp austar, og manni er
nær að kynnast landinu sínu betur, áður en farið er að
Heima er bezt 355