Heima er bezt - 01.10.1976, Síða 35
þarf næstum kraftaverk til að koma þessu fólki aftur í jafn-
vægi, andlega og líkamlega, og stórfelldar breytingar á um-
hverfi þess og lífsvenjum. Ég tel, að Guðrún eigi sáralitla
möguleika á bættum lífsskilyrðum, meðan hún er bundin
Teiti, kannski batnar eitthvað fyrir henni, ef hún losnaði
við hann til fulls, þó hún þyrfti þá að berjast fyrir þessum
tveimur krökkum, sem enn eru heima. En það dylst engum,
að hún er mjög illa farin á öllum sviðum.
— Já, það eiga margir bágt, andvarpaði Sigríður, — og
það er slæmt að hugsa til þess að geta ekki gert neitt fyrir
þá, sem verr eru staddir en við. En sá fjöldi er svo mikill
og til stórra átaka getur ekki komið af hendi einstaklinga,
þó viljinn sé fyrir hendi. Verst er þó, að mikið af þessum
bágindum stafar af orsökum, sem hlutaðeigendur sjálfir
gætu ráðið við að verulegu leyti, ef hugsun þeirra og fram-
kvæmd væri eðlileg, og þeir aðgættu, hvað vanhugsaðar
athafnir þeirra geta haft víðtæk áhrif á líf annarra. Ég þekki
Guðrúnu og hennar fólk sáralítið, en samt get ég ekki að
því gert, að ég hugsa oft um Möggu.
Þau sneru við og gengu hægt til baka og þurftu nú ekki
að bíða lengi eftir Birni og Sigrúnu.
Þetta varð óþurrkasumar, og heyskapurinn mjög erfiður.
Heyin urðu í minna lagi, en grasið hafði sprottið úr sér og
fengið lélega verkun, svo þau urðu létt og ólystug til gjaf-
ar. Þórarni veittist sumarið erfitt til verka. Samvinnan við
Björn var góð að vanda, en tíðarfarið var þreytandi. Oft
rofaði til svo hægt var að snúa heyinu, en svo var komin
hellirigning eftir nokkra stund, og heyið skemmdist enn
meira. Samt óttaðist hann ekki heyleysi á komandi vetri,
því hann átti góðar fyrningar, en hann hét því, að áður en
heyskapur hæfist næst, skyldu súgþurrkunartæki verða
komin í hlöðuna á Teigi, svo öflun heyjanna yrði ekki eins
háð veðri og vindum. Hann gerði sér ljóst, að svo illt, sem
það var að heyin hrektust hjá honum, þá voru þó erfið-
leikarnir meiri hjá þeim bændum, er höfðu stór sauðfjár-
eða kúabú. Hrossin voru ekki eins vandfóðruð, og þau
björguðu sér þó betur í útbeit. Það var útlit fyrir að bændur
þyrftu mikinn fóðurbæti handa búpeningi sínum á kom-
andi vetri, en við þau kaup myndi hann alveg sleppa, enda
tekjur hans ekki miðaðar við slíkt.
En Þórarinn var ekki þrælbundinn yfir töðunni á túninu.
Þrátt fyrir óþurrkana voru gæftir góðar og afli sæmilegur.
Verð á saltfiski var hækkandi, og Þórarinn sótti sjóinn
hverja stund, sem hann sá sér mögulegt að nota til þess.
Saltfiskstakkurinn í kjallaranum undir viðbyggingunni á
Mýri var orðinn allstór um haustið, og tekjurnar urðu meiri
en hann hafði gert sér vonir um. Hann lagði mjög hart að
sér og var þreyttur, þegar leið að hausti, en hann hló, þegar
Sigríður var að segja honum að fara sér hægar og ætla sér
af, láta ekki peningagræðgina gera út af við sig. Hann sagði
þá venjulega, að veturinn gæfi nægar hvíldarstundir, og þá
hyrfi öll þreyta frá sumrinu, sem alls ekki væri umtalsverð,
hvað sig snerti. Svo væri þess að gæta, að nú væri fjöl-
skyldan að stækka og þá þyrfti strax meira til heimilisins,
og það kostaði aukna vinnu. Svo sagðist hann ekki vera svo
bjartsýnn, að sér dytti ekki í hug, að þau gætu orðið fyrir
skakkaföllum í buskapnum, og þá sakaði ekki að vera svo-
litið undir það búinn.
En hafi Þórarinn verið þreyttur eftir sumarið, þá hvarf
honum öll þreyta, þegar lítill glókollur kom í heiminn í
októbermánuði. Sigríður hafði ekki tekið annað í mál en
eiga barnið heima, læknirinn hafði sagt, að hún væri vel
byggð og fæðingin gæti þess vegna gengið vel, svo henni
fannst ekki nema vitleysa að fara að þvælast í sjúkrahús,
þar sem umönnun væri ekkert betri en móðir hennar myndi
veita henni. Reyndar kom á daginn, að fæðingin gekk frek-
ar seint, svo Þórarni þótti nóg um og varð harla órólegur,
en Sigríður hló að honum og spaugaði við hann, og sagði,
að þarna yrði náttúran að hafa sinn gang, og þetta yrði ekki
hespað af með offorsi. Þórarinn sat allan tímann kófsveitt-
ur við rúmstokkinn og hélt í hendina á henni. Loks var
þessi þraut yfirstað.n, og titrandi af taugaspennu og fögn-
uði tók hann við syni sínum, sveipuðum í stórt handklæði,
úr höndum ljósmóðurinnar og bar hann fram í stofu, meðan
Sigríði var gert til góða. Björn hafði verið við útiverk um
daginn, en orðið tafsamt, því sífellt hafði hann verið að
koma inn til þess að vita hvernig liði. Nú sat hann í eld-
húsinu, en kom inn í stofuna, þegar hann heyrði í barninu.
Framhald í næsta blaði.
SKÍÐAMENN
V~y eturinn nÁlgast. Skíðamennirnir hugsa gott
' til glóðarinnar, fara að hyggja að búnaði sín-
um og fá sér annan nýrri og betri, ef sá gamli
skyldi vera orðinn úr sér genginn eða ekki
fylgja tískunni. Margir hugsa vafalaust að skíðaíþróttin
sé eitt af börnum aldar vorrar, og það er hún að nokkru
leyti, enda þótt rætur hennar liggi langt aftur í djúp
aldanna. Nokkrar staðreyndir úr sögu hennar fara hér
á eftir:
Á Rödöy (Rauðsey) í Noregi fannst 1927 hellurista
af skíðagöngu, sem talin er 5.000 ára gömul og sýnir
skíðamennina furðulíka því sem er enn í dag.
Keppni í skíðagöngu var fyrst háð á Þelamörk í Nor-
egi 1855, og þar var einnig fyrsta brunkeppnin 1870..
Það er raunar fvrst á seinni helming 19. a’darinnar, sem
skíðakeppnin tekur að verða vinsæl íþrótt. Holmen-
kollen leikarnir norsku hófust 1883, og hafa verið haldn-
ir síðan. Fyrsta svigbrautin með átta hliðum var far-
in 1905. Fyrsta skíðalyftan var gerð og tekið á henni
einkalevfi 1908, gerði það þýskur gestgjafi Robert
Winterhalden í Schwarzwald, var hún knúin vatns-
afli. Fyrsta rafmagnslyftan var gerð í Triburg 1910.
Hún bar 32 manns og lyfti þeim 85 metra eftir 550 m.
langri línu á 5 mínútum.
Félag til iðkunar skíðaíþrótta var fyrst stofnað 1813
í Osló, en fyrsti eiginlegi skíðaklúbburinn var Skauta-
og skíðaklúbbur Kristjánssands í Noregi stofnaður
1875. 1 Mið-Evrópu var fyrsti skíðaklúbburinn stofn-
aður í þorpinu Todtnau í Schwarzwald 1892. Upphafs-
maður að skíðastökki var Norðmaðurinn Nordheim
1840, en fyrsta heimsmetið í þeirri list var sett 1879,
það var 23 metrar, og stökk það Norðmaðurinn
Hammsveit. Nú stökkva menn um 170 metra á skíðum,
má það fremur kallast flug en stökk. Fyrsta stökkbraut-
in, sem gerði kleift að stökkva 100 metra eða meira, var
gerð í Planica í Júgóslavíu. Og fyrstur til að komast
100 metrana í stökki var austurríkismaðurinn Sepp
Bradl 1936. Hann stökk 101,5 m.
Heitna er bezt 359