Æskan - 01.10.1967, Blaðsíða 13

FRÁ DÝRARÍKINU
Skrýtlur.
„Pabbi, ertu enn])á að
stækka ?“
„Nei, barnið niitt. Hvers
vegna spyrðu?“
„Af þvi að hvirfillinn á þér
er byrjaður að koma upp úr
bárinu.“
★
Faðirinn: Hvað þýðir þetta,
Snorri litli? Ég finn tvo vindla
i vasa þfnum!
Snorri: Ég ætlaði að geyma
þá, þangað til ég væri orðinn
stór.
★
A: Hvernig i ósköpunum farið
þér að því að éta og lesa i
einu?
B: Það tekst ágætlcga, ég les
með öðru auganu og ét Jneð
hinu.
★
Frænka: Gættu þín fyrir alla
muni, Emma litla, ])egar ])ú
ferð að læra á skautum. Ég
datt einu sinni svo illa á ísn-
um, að ég lá i hálfan jnánuð
á eflir.
Emma: Nei, er það satt? Og
þú hefur ])á náttúrlega frosið
föst við svellið.
★
Kalli: „Geturðu sagt mér,
Palli, hvaða dýr það er, sem
hefur tvö augu, en getur ekki
séð, tvö eyru, en getur ekkert
heyrt, og fjóra fætur, en getur
s-amt stokkið eins liátt og
kirkjuturninn?"
Páll: „Nei, það get ég ekki.“
Kalli: „Það er dauður kött-
ur 1“
Páll: „Bölvuð vitleysa —
dauður köttur getur alls ekki
stokkið.“
Kalli: „Nú, en það getur
kirkjuturninn ekki heldur."
★
"í'slenzki fálkinn, valurinn, er frægastur allra íslenzkra fugla, enda er liann liinn virðu-
legasti fugl. Fyrr á öldum barst frægð lians til hinna fjarlægustu landa, og svo
mikil gersemi voru þeir, að almennings áliti, að það var vart ótiginna manna færi að
eiga þá. Voru þeir tamdir til veiða.
Fullorðinn íslenzkur fálki er mógrár á lit að ofan og aftanverðu, með mismunandi
breiðum, Ijósgráum eða nærri hvítum ])verrákum; á hálsinum er hann mjög ljós,
nærri livítur, með mismunandi þéttum, dökkum (svörtum) dröfnum. Út frá munn-
vikunum eru dökkar rákir, oftast þó fremur óskýrar. Döltk rák fyrir ofan augun. í
hnakkanum er hann dökkgrár með Ijóslcitum langstrikum, þó getur þetta verið
öfugt, grunnliturinn hvitur, með dölikum rákum. Er það aðallega á mjög ljósum fugl-
um. Flugfjaðrirnar cru dökkmóleitar með ljósum þverrákum á innfönunum. Að neðan-
verðu er liann livitur eða mjög ljósmóleitur með droplaga langrákum ofan frá kverk
eða bringu og niður úr; á síðunum er liann meira eða minna þverrákóttur. íslenzki
fálkinn er allbreytilegur á lit, sumir eru alldökkir á grunnlit, en aðrir ljósir eða nærri
hvítir; virðist þessi tvískinnungur í litarfarinu vera svona frá fæðingu.
Nefið er gulgrátt á ljósleitum fátkum, en blálcitara og dökkt i oddinn á dökkum af-
brigðum. Vaxhúðin fyrir ofan nefið er gul og fæturnir söinuleiðis.
íslenzki fálkinn er staðfugl liér á landi. Fuglinn velur sér varpstaði á svipuðum
slóðum og lirafninn, og lireiðurgerð þeirra er svo lik, að aðgæzlu þarf til þess
að þekkja hreiðrin í sundur. Fálkinn fer að verpa um og eftir mánaðamótin mai og
apríl í venjulegu árferði. Eggin eru oftast 2, en geta verið 3, stundum aðeins eitt. Þau
eru rauðmóleit á lit, litið eitt meiri á lengd en breidd og þvi nær linöttótt, eins og rán-
fuglaegg eru oft. Útungunartiminn er um það bil 4 vikur. Fálkafrúin annast að mestu
sjálf um eggin sin, enda þótt það komi fyrir við og við, að bóndi liennar setjist á
þau endrum og eins. En bann er lítt lineigður til þess starfa. Hans verk er að lialda
vörð um varpstaðinn og atliuga, ef eitthvað viðsjárvert ber við i nágrenninu. Situr hann
þá oft á nibbum og klettasnösum, þar sem gott er útsýni bæði til lireiðursins og i aðrar
áttir. Oft er hann á svifflugi uppi yfir varpstaðnum og „hnitar liringi marga“ hátt i
lofti, er hann svipast um. Kemur honum fátt á óvart, því að hann sér vel.
Fálkinn dregur oftast frekar rausnarlega vistarbjörg að búinu. Oftast eru hreiðrin í
nánd við fuglabjörg, æðarvörp eða aðrar góðar matarholur. Hann drepur eingöngu fugla
sér til viðurværis, til dæmis rjúpur, svartfugl, máfa, endur og ýmsa vaðfugla.
? HVER ÞEKKIR FUGLANA ?
373