Æskan - 01.05.1974, Page 52

FRA UNGLINGAREGLUNNI
I
Ræða flutt í Borgarbíói á Akureyri á samkomu unglinga
I tilefni af 90 ára afmæli Góðtemplarareglunnar á íslandi
[ janúar 1974.
Kæru börn og fullorðnir!
Eigum við ekki að segja, að þetta sé hugleiðing um stöðu
okkar allra. Hvernig við getum unnið saman. Hvernig við
getum hugsað saman. Hvernig við getum breytt heiminum,
breytt honum í fegurri og betri heim.
Gæzlumaður barnastúku hafði verið að segja krökkunum
[ stúkunni frá skaðsemi reykinga. Hann hafði látið þau
hafa stórt, rautt blað frá Krabbameinsfélaginu. Hann hafði
Kkt sýnt þeim kvikmynd frá sama félagsskap. Þessi kvik-
mynd var þannig, að það var hægt að sýna hana á hvaða
vegg sem vera skal. Það eina, sem þurfti að gera, var að
styðja á einn hnapp. Gæzlumaðurjnn tók vélina heim með
sér. Hann þurfti ekki að skila kvikmyndinni fyrr en eftir
nokkra daga. Strákunum hans fannst gaman að sjá kvik-
myndina aftur og aftur. Það var tilbreyting að hpfa kvik-
myndavél með tali og tónum inni ( stofu.
Þegar máltlð var ( miðjum kliðum einn daginn, hætti sá
yngri, sem var fimm ára, skyndilega að tyggja kjötið.
— Er eitthvað að þér, Nonni minn? sagði mamman.
— Nei, nei, hann var bara að hugsa.
— Heyrðu, sagði hann eftir stutta stund. Af hverju reyk-
ir þú, mamma?
— Ég veit það ekki, Nonni minn. Ætli mér þyki það
ekki gott eins og þér þykir sælgæti gott.
— En maðurinn i kvikmyndinni segir, að sigarettur séu
hættulegar, sagði Nonni. Og nú kom sá eidri hinum yngri
til hjálpar.
— Já, hann segir, að menn geti dáið, ef þeir reykja of
mikið.
— Sagði hann það, sagði mamman.
— Já, hann sagði það, sagði sá eldri.
— Þú mátt ekki deyja frá okkur, sagði sá yngri, og það
var ekki laust við að tár kæmu ( augun.
Pabbinn labbaði inn i stofu að lesa biöðin. Þessi pródik-
un var miklu áhrifameiri en þótt hann eða einhverjir aðrir
hefðu sagt eitthvað svipað við mömmuna. — Það er á
þennan hátt, sem þið getið skapað betri heim. Nú er ég
ekki með þessu dæmi að segja, að þið, hinir ungu, hafið
alltaf á réttu að standa, síður en svo. Hver man ekki eftir
meðal ykkar að hafa neitað að sendast fyrir mömmuna
sína, ellegar reitt pabba sinn til reiði með þvi að óhlýðnast
honum eða gleymt að læra undir skólann?
Það er lika fjarri mér að álykta, að barnastúka ein sér
geti unnið kraftaverk né að fólagi í henni eigi að hreykja
sér yfir aðra, segjandi eitthvað á þessa leið: Ég er betri en
hann Pétur. Hann er ekki i stúku eins og ég. Dramb er
falli næst. Hins vegar verður þvi ekki á móti mælt, að i
barnastúku eiga unglingar að temja sér siðprýði og hrekk-
leysi í framkomu og þar læra börn að koma fram, lesa
upp, fara með leikrit, skemmta sér á heilbrigðan hátt.
Ég vil enda þessi orð til ykkar, ungu félagar, með þeirri
ósk, að þið verðið áfram bindindisfólk og stuðlið á þann
hátt að heilbrigðara og réttlátara þjóðfélagi.
Það er enginn vafi að bindindishreyfingin lék mjög þýð-
ingarmikið hlutverk I sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar hór
fyrr á öldinni, miklu þýðingarmeira heldur en almennt hef-
ur verið álitið og viðurkennt. Það voru Fjölnismenn, sem
stofnuðu fyrsta bindindisfólagið, og það var einn af skel-
eggustu baráttumönnum templara, Björn Jónsson, sem var
ráðherra, þegar bindindishreyfingin vann sinn mesta sigur.
Fátt er eins sorglegt eins og að sjá ungt og glæsilegt fólk
rænulaust af áfengis- og annarri eiturneyzlu.
Nú er svo komið i okkar þjóðfélagi, að margir óttast,
að ekki verði hægt að minnast 11 hundruð ára íslandsbyggð-
ar á þessu ári vegna þess að þá muni allt ganga úr skorðum
vegna ofdrykkju og skrílsláta. Það er þvi ekki lítið hlutverk,
sem ykkar biður, unga bindindisfólk. Ykkar hlutverk á að
vera að bera fána bindindishreyfingarinnar fram til sigurs.
, Þá mun enginn kviða þjóðhátiðarhaldi á islandi. Lifi frjálst
island. Lifi bindindishreyfingin á fslandi.
Hilmar Jónsson
stórgæzlumaður.