Æskan - 01.11.1980, Page 11

vitringanna
Jólasaga eftir O’Henry
E
™ inn dollar áttatíu og sjö cent. Það var allt og sumt. —
Smáaurar nurlaðir saman með erfiðismunum — með því
að prútta við kaupmanninn, grænmetissalann og
slátrarann þangað til kinnarnar voru orðnar eldrauðar af
blygðun yfir hinni þöglu ásökun um ágirnd og nísku. —
Della taldi peningana þrívegis. — Einn dollar áttatíu og
sjö. Og jólin voru á morgun.
Það var bersýnilega ekki um annaó að velja en að
fleygja sér endilangri á sófaræfilinn og skæla. Þess-
vegna gerði Della það. Og af því má rökleiða þá kenn-
ingu, að lífiö sé kjökur, grátur og bros, en gráturinn þó
fyrirferðarmestur.
Meðan húsfreyjan færðist hægt af fyrsta stiginu á
annað, skulum við renna augunum yfir þetta heimili. íbúð
leigð með húsgögnum fyrir átta dollara á viku. Hún var
ekki beinlínis þannig að henni yrði ekki með orðum lýst,
eins og sagt hafði verið í auglýsingunni til þess að lokka
húsgagnaleysingjana.
i ársalnum niðri var póstkassi, sem ekki var hægt að
stinga bréfi í, og rafmagnsbjalla, sem engin mannleg
vera gat náð hljóði úr. Auk þess var þarna nafnspjald og
á það prentað nafnió ,,James Dillingham Young."
Nafnið Dillingham hafði státað á spjaldinu á fyrra vel-
gengnisskeiði þegar eigandi þess vann fyrir 30 dollurum
á viku. En núna eftir að tekjurnar höfðu gengið saman og
orðið 20 dollarar virtust bókstafirnir í ..Dillingham" hafa
máðst, alveg eins og þeir væru að hugsa um að hnipra
sig saman í hógvært og yfirlætislaust D. En ávallt þegar
James Dillingham Young kom heim í íbúðina sína þarna
uppfrá, var hann kallaður Jim og faðmaður með ákefð af
frú James Dillingham Young , sem þegar hefur verið kynnt
lesandanum sem Della. Og það er allt harla gott.
Dellagrét útog strauk andlitið með farðadúskinum. Nú
stóð hún í glugganum og horfði eins og í leiðslu á gráan
kött, sem æfði jafnvægislistir á grárri girðingu í gráu
húsþorti. Á morgun voru jólin og hún átti ekki nema 1,87
til að kaupa gjöf handa Jim. Mánuðum saman hafði hún
sparað hvert hugsanlegt cent og þarna var árangurinn.
Tuttugu dollarar á viku sjá skammt. Útgjöldin voru meiri
en hún hafði áætlað. Þau voru það alltaf. Aðeins 1,87 til
að kaupa gjöf handa Jim fyrir! Jim hennar. Hve marga
ánægjustund hafði hún ekki átt við að útmála fyrir sér allt
það fallega, sem hún ætlaði aó kaupa handa Jim. Eitt-
hvað glæsilegt úrvalsfínt, eitthvað sem nálgaðist að vera
verðugt þess að Jim ætti það.
Langspegill hékk milli glugganna í stofunni. Kannske
þérhafióséð slíkanspegil íáttadollara íbúð?Mjög grönn
nú varð hún að ganga um öll sjúkraskýlin í eftirlitsferö,
áður en hún gat sjálf gengið til náða. Með lítinn olíu-
lampa í hendinni gekk hún eftir myrkum göngunum til
þess að lagfæra púðana og færa sjúklingunum vatns-
sopa og kannski þurfti „konan með lampann", eins og
allir voru farnir að kalla hana, líka að segja hughreyst-
andi orð til deyjandi sjúklinganna. Svona gekk það nótt
aftir nótt, viku eftir viku og mánuð eftir mánuð. Þegar
hún hafði verið í Skutari til maí 1855, og hafði á þeim
tíma hjúkrað 41.000 sjúklingum, ákvað hún að færa
sjúkraskýlin á sjálfan Krím-skagann, þar sem styrjöldin
var háð. En hún var aðeins nýkomin þangað er hún fékk
„Krím-hitasóttina“ og var hún þá undireins flutt aftur til
Skutari, þar sem hún dvaldist alveg þar til áhlaupið á
Sebastopol 8. september 1855 batt enda á stríðið.
9