Skírnir - 01.08.1918, Blaðsíða 60

260
Gunnar á Hliðarenda
[Skirnir
meira en þá, er Grunnar leggur gegnum hann atgeirnum
góða, vegur hann upp á honum og kastar honum á höf-
uðið í leirgötu við Eangá.
Sigurður Guðmimdsson.
Eftirmáli.
Kafia úr ritgerS þessari rm Gunnar á Hlíðaietida flutti eg á
Stúdentafólagsfundi og öðru sinni fyrir alþyðufrœðslu Stúdenta-
fólagsins. Líkaði ýmsum illa, sumum stórilla. Það kom mór ekki
á óvart. Ritsmíðar þessarar bíða því að líkindum óblíðar viðtökur,
og skiftir það litlu. tíitt þykir mór lakara, að eg sœri, ef til vill,
með henni suma, er eg vildi sízt særa. En þeir eru fæstir meðal
þeirra, er mest hafa stóryrðin um goðgá mína. Eu í ritsmíð þess-
ari gat eg ekki farið eftir öðru en því, er mór virtist mála sannast
eða líklegast. Það hefi eg gert eins samvizkusamlega og mór var
unt Og það voua eg, að menn sjái, ef þeir lesa pistil minn sam-
vizkusamlega — en á slíku vill eiuatt verða misbrestur. Ritgerð
mín hefði og átt lítið erindi í »Skfrni«, ef hún hefði ekki gert
. annað en endurtaka almanuadóma. Þessi orð mín má ekki skilja
svo, sem eg þykist'sjálfur hafa gert miklar uppgötvanir. Eg hefi
— eins og lesendur sjá — langsamlega víðast stuðst við rannsóknir
eriendra vísinda- og montamanna, að svo niiklu leyti sem eg hefi
skilið skoðanir þeirra og skýringar og mór hafa viizt þær fara
sanni eða líkindum næst.
Tvent var það einkum, er hneykslum olli: að eg talaði ekki
virðulega um Gunnar á Hiíðarenda og leyfði mér að rengja forn-
sögur vorar.
Það er satt, að óg dáist ekki eins að Gunnari og þorri manna.
Hann er ekki gaiialaus, og hví á ekki að kannast við slíkt 1 Vór
getum ur.t honum fyrir því. Vór ættum að geta sameinað það
að sjá bresti bræðra vorra og þykja vænt um þá. »Til er að
eins ein tegund hugprýði í heimi,« segir frakkneskur afbragðshöf-
undur (Romain Rolland), »að sjá veröldina sem hún er og unua
henni«.
Hjá því verður alls ekki komist að rengja fornsögur vorar.
Ættaitölum þeirra ber t. d. ósjaldan ekki saman. Voru þó ættar-
tölur í röð þess, er einna fyrst var skrásett á landi hór. Við þær