Skírnir - 01.12.1919, Blaðsíða 65
Skírnir]
Færeysk þjóðernisbarátta.
271
ar, nema skýrt sé tekið fram að svo sé eigi. Þau lög er
ekki siður að leggja fyrir lögþingið, heldur verða færeysku
ríkisþingmennirnir einir að skera úr, hvort rétt sé að þau
nái líka til Færeyja eða eigi. Ríkisdagurinn hefir að jafn-
aði ekkert vit á færeyskum málum og fer því eftir því,
sem þeir gefa ráð til. Þegar svo stendur á, eru þessir
tveir menn því svo að segja einvaldir um færeyska löggjöf.
Þeir menn, sem Færeyingar senda á þingið danska,
kunna oft að lita alt öðrum augum á ýms mál en lög-
þingið. Ef lögþingið samþykkir nú og sendir til ríkis-
dagsins frumvarp, sem annarhvor færeyski þingmaðurinn
er mótfallinn, hvað á hann þá að gera? Annaðhvort verð-
ur hann að tala fyrir frumvarpinu þvert um huga sinn
eða rísa öndverður gegn lögþinginu og taka einn á sig
ábyrgðina, ef frumvarpið verður felt eða því breytt að
hans ráðum.
I bókarlok setur höfundur fram þessar tillögur til
endurbóta:
1) Lögþingið skal skipað þjóðkjörnum þingmönnum
°g velja sjálft formann og varaformann.
2) Umboðsmaður stjórnarinnar hefir rétt til taka þátt
i umræðum þingsins, en hefir þó ekki atkvæðisrétt, nema
bann sé kjörinn þingmaður.
3) Engin lög skulu gilda um sérstök færeysk efni,
uema lögþingið hafi áður samþykt, þau í heild sinni.
4) Lögþingið getur sent lagafrumvörp beinleiðis til
staðfestingar stjórnarinnar.
5) Lögþingið hefir undir eftirliti stjórnarinnar umráð
yfir sérstökum fjármálum Færeyja.
í þessum liðum er tekið fram alt það, sem sjáif-
stjórnarflokkurinn tók síðar upp í stefnuskrá sína og berst
tyrir enn í dag.
Jóannes Patursson hafði 1906 komið ár sinni svo vel
tyrir borð við stjórnina dönsku, að hún bauð lögþinginu
að selja því i hendur fult vald yfir fjármálum Færeyja,
°S ef það vildi taka að sér fleiri raál, kvaðst hún fús til
samninga um það. Eftir samráði við lögþingið skyldi