Fróði - 01.03.1913, Qupperneq 46

238
FRÓÐI
Meðal hinna sem gripið geta menn, mætti benda. á miltisbrand,
f>rynila-pe3t (Tarsey), fóta og munnsfki (Foot & mouth disease),
Glanders (slímpest) lifrarlús (flukes) kjötorm svína berklasýki ofl.
Yfir höfuð má telja viVt. að sje kjötið vel soðið eða vel steikt
]>á sjeu s.iúkdóríjRfrunilurnar með |>ví eyðilagðar, en vel getur eitt-
hvað af sjúkdónis efnum f.eim er þær mynduðu, “toxins” svo nefnd
verið í fullri ?ýking---hætni og manninum, sem kjötsi-ns neytir
staðið [rannig hætta a'f [>ei*n. Á liinn bóginn er í kjötinu lítil hætta
vegna AnsExfjc-eiturs, sem mi er komið á daginn að getur verið
ískyggilegr mikil við jurta-átið. R'eyndar er [>að kunnugt að vís-
indin bafa haldið [yví frarn veiriett, en ekki jafnan, nákvæmlega
að í öllu kjöti og fiski sje lítið eit.t af arseník, vegna jurtafa'ðunnar
sem [>essi dvr lifðu a.f. Með öðrum . orðuin dyrafæðu eitrið er að-
fengið úr jurtaríkinu.
Yið nyustujurtaJæðnrannsóknir [>fkjast menn liafa komist a,ð
fullri raun um, að margar jurtir, sern algengt eru hrúkaðar til
manneldis, og jafnan hafa verið taídar ekki einungis hættulausar
lieldur jafnvel beinlínis heilnæmar, og á stundmn nokkurskonar ein-
hæfislvf ísneoifie.a.) eezn vissum kvitl •" , svo mengaðar af
arseník að líkur sjeu til að |>ær, með stöðugri nautn ]>eirrá, get.i
valdið lnettulcgum sjúkdóinmn og danða. Og [>að er ekki nóg muð
]>essa hættu heldur, |>ví meun ]>ykjast nú sannfærðir um að jurta
fæðan muni oft liafa eitrnð jetendur liennar svo, að [>að liafi vaklið
iangelsi', rafrnagnsdeyðingu eða liengingardauða margra, sein ekki
átu ]>essa rjetti sjálfir! Menn hafa sem sje verið grunaðir um að
hafa vcrið valdir að morð.i einhvers ,sem" dó á grunsaman hátt..
Hinn dauði vat krufinn. í innyflum lians fanst arseník svo mikil
að sjáanlegt var að niaðnrinn hafði dáið af ars.cník eitran. Uinn
grunaði var sannaður að sök og auðvitað goldið verkið með lífláti.
Rrátt fyrir [>að hve. liráðhættulegt efni arseníkin er í sjálfri
sjer, — ]>ótt hún á hinn bóginn sem læknilyf, sje eitt meðal’hinna
pörfustu lyfja — er [>ó sá eiginnleiki liennar að geta ekki á neinn