Dýravinurinn - 01.01.1893, Side 43
39
slapp loks upp úr námunni um kvöldið. í>ví sem jeg heyrði þar og sá, gleymi
jeg aldrei, og jeg hugsa til þess með ógn, að mjer muni standa alla æfi fyrir hug-
skotssjónum þessir hesta aumingjar, lötrandi blindir fyrir kolavögnunum og sumir
hárlausir á höfði og hálsi af veikindum; og þó veit einginn nema hugsanir þeirra
og minníngar píni þá enn þá meira en öll hin ytri eymd. J>rælalífið í námunum
getur gert mannshjartað ótrúlega hart, en varla held jeg það illmenni sje til ofan-
jarðar, sem myndi ekki grátayfir þjáníngum sumra námuhestanna ef hann sæi þær.«
Svona er þessi ófagra saga, og hef jeg þó ekki sagt hana hjer i þeim til-
gángi, að hún skuli vera útlegðardómur yfir allri hrossasölu af íslandi. Jafnvel þó
að sauðaeign sje, að öllu samanlögðu, stórum arðmeiri og búdrýgri en hrossaeign,
að vitni hinna hagfróðustu og búkænustu manna, sem eru og hafa verið áíslandi,
þá er þó líklega ekki unt að koma öllum á þá skoðun, að meiri hagur sje að ala
upp sauði en hross til útflutnings í önnur lönd, eða að hægt sje að bjarga öllum
íslenskum hestum undan útlendum böðulshöndum, en þess vænti jeg af öllum
góðum dreingjum, að þeir skilji ekki við sig þá hesta, sem leingi hafa verið á
sömu stöðvum og þjónað þeim árum saman. Húngrið eitt og hin ýtrustu vand-
ræði geta afsakað slíkt ódreingsbragð. þ>að sýnist þurfa til þess hart hjarta, að
geta ekki unt útslitnum hesti sínum að deyja í friði. Ekki er þó hjer með sagt, að
framan ritað sjeu forlög allra hesta, sem koma frá íslandi til annara landa. Sumir
þeirra lifa ofanjarðar góðu lífi á landsbygðinni og í stórborgum hjá mönnum, sem
fara vel með skepnur sínar; en sá sem selur hesta sína, veit ekki, þegar hann
kveður þá, hver forlög þeirra verða, ætti hann því að meta hvort meira vegur
þörfin til að selja, eða velvildin til skepnunnar sem hefur þjónað honum, og hann
hefur ef til vill alið upp sjálfur.