Heimilisblaðið - 01.01.1952, Page 15

11
HEim
ILISBLAÐIÐ
Uni’ hve góðir vinir þau liöfðu
erið, og svo sofnaði hann.
þEGAR
hann vaknaði morg-
uninn eftir sá hann for-
o| 1
' ra síjia liggja í flatsæng í
eibergillu hjá sér. Þau sváfu
ieði fast jjann horfði lengi á
. U’ undrandi og hreykinn yf-
J f'Vl, sem þau höfðu gert.
e!íar nióðir lians opnaði aug-
Un °g sá hann sitja uppi í
Urr,iiiu, brosti hún til hans og
ka«ði; — Langar þig til að
°llla hingað til pahba og
^iinimu?
Litli, kappsami drengur-
Utl’ livíslaði móðir hans til
i'ans.
" Hvað þýðir kappsamur?
Vl8laði hann.
I " Sania og rnjög duglegur,
'islaði hún. Hvað heitirðu?
C,
obb
l'ún.
Poet, hvíslaði hann. Poet
Það er ekkert nafn, sagði
p ' Segðu það ekki, sagði
Það er nafn, og ég lieiti
j ' Eg tek það aftur, sagði
| ^,11’ því að ég elska þig svo
i llt’ að þú veizt ekki, liversu
e. eg elska þig. — Það var
* 1111 þannig, sem hann elsk-
aði 1.
bana.
^V° vaknaði faðir hans líka,
Og 1
Pau lagU ]engj 0g töluðu
ban. Hann sagði þeim allt,
8em i . .
. nann vissi og mundi, og
|^'rsta skipti á ævinni vildu
heyra meira. Þau komu
Oieð i
1( ‘"varlegar spurningar, og
þ 11,1 gaf þeim alvarleg svör.
8 U hlustuðu með athygli á
'rillngar h ans og þau svör-
Ulin hp; . ; . ...
fmni eins og atti að gera.
Frh. á hls. 32.
Þessi hugvekja mun nú vera
iiO ára görnul, skrifuS af séra
Páli Sigurössyni í Gaulverja-
bœ. A handritiö, sem er meö
hans eigin liendi, er skrifaö:
„Má, ef til vill, taka upp í
„Reyni““. (Skrifaö innansveit-
arblaö, sem haldiö var þá úti
þar eystra).
Þaö er ekki ófróölegt aö
sjá, hve langt séra Páll hefur
veriö á undan sínum tíma. Og
svo hitt, aö sjá myndina, sem
séra Páll dregur í þessari rit-
gerö af andlegu deyfÖinni,
sem þá ríkti.
ALMENNAR HUGLEIÐINGAR UM
SAMGÖNGUR
AÐ er hvorttveggja, að mennirnir
eru skapaðir til félagsskapar og
viðskipta, enda verður eigi séð, að
nokkur hlutur leggi hættulegra haft
á framfarir manua, en santgönguleys-
ið; það kyrrir alla hreyjing, en
hreyfing er líf. Ef vér lítum til villi-
þjóðanna, sem húa á eyjum og út-
kjálkum heimsins, þá mun varla
dyljast, að samgönguleysið á mikinn,
ef ekki mestan þátt í ástandi þeirra,
og helzta ráðið sem til er að siða
smám sanian þessar þjóðir, er vitan-
lega það, að þær komist í lieppileg
viðskipti við siðaðar þjóðir. Náttúr-
lega er engum hættara við því en
afskekktum smáþjóöum, að sam-
gönguleysi verði þeim að tjóni, og
engum þjóðum ríður meira á en
þeim að viðlialda stöðugum og fjör-
ugum og margháttuðum viðskiptum
við mannkynsheildina. Allir þekkj-
um vér það náttúrulögmál, að ef
grein verður viðskila við tréstofn
sinn, þá hlýtur hún að deyja; líkt
er sambandinu varið inilli einstakra
þjóða og mannkynsins. Engir menn
eru því skammsýnni en þeir, sem
ala einræningsandann með því að
halda þjóðerniskröfum einstrengings-
lega frain; því að stefna sögunnar
og kristindómsins er sú, að saineina
með tímanum allar þjóðir í eitt
félag, í einn samfastan og samverk-
anda „organiskan“ og lifanda lík-
ama. Sjálfsagt virðist, að þjóðerni
og þjóðernishugmyndir sé meðal
þeirra hluta, sem ætlað er að liverfa
í framrás tímans, og rýma sess fyrir
öðrum yfirgripsmeiri og sannari
skoðunum. Reynum nú að hugleiða,
hverja þýðingu saingöngur hafa fyr-
ir menn. Ég fæ ekki séð, að nokkur
andlegur kraftur geti haldið einni
þjóð uppi, sér í lagi einni smáþjóð,
ef liana vantar samgöugur eða hún
hefur þær ófullkomnar mjög, og
virðist reynslan sanna það. Eng-
in gullöld fornaldarinnar, engin
frægð, engin andagift, engar þjóð-
legar bókmenntir, engir þjóðskör-
ungar geta varnað doða hennar og
dái, ef hún einangrast frá mami-
kyninu; og jafnvel trúarbrögðin, er
þó liafa svo mikinn mátt, munu
tæma hugmyndir sínar von hráðar
og hætta að verka; þau munustirðna
upp við útlifað form, og hinar lög-
boðnu þulur, sem ár og dag hreyfast
innan sama hugmyndahrings, munu
gera sitt til að þreyta, þjá og kefja
mannlegan anda, þegar hann vantar
lífsglæðurnar ferskar. Daufast sýna
sig áhrif trúarbragðanna hvarvetna
þar sem er ein drottnandi, ófrjáls-
lynd og sérgóð þjóðkirkja; en fjör-
ugast þar sem frelsis og rannsókn-
arandinn lifir, þar sem menn leita
sannleikans af áhuga og kirkjufélög-
in hafa viðskipti og verkun hvert
á annað. Það liggur í hlutarins eðli,
að hver ein kvísl, anda vísdómsins,
hlýtur að þverra og þorna með tím-
anum, fái hún eigi næring úr höf-
uðstraumum hins andlega lífs, þeim
straumum, er ganga í gegnum sálir
mannkynsins beztu manna.
Ýmislegt af hinu fyrrtalda hefur
viljað rætast á vorri afskekktu, fá-
mennu þjóð. Tjónið af andlegu og
líkamlegu saingönguleysi er ekki
Frh. á lils. 33.