Kirkjuritið - 01.10.1959, Blaðsíða 21
KIRKJURITIÐ 355
ursta. En til þess verður fyrst að víkja að skilyrðum þess, að
þeir geti þroskazt.
Framfarir þær, sem orðið hafa á sviðum tækninnar, sérstak-
lega í hinum vestræna heimi, síðustu aldirnar og þó einkum nú
um nokkra áratugi, valda því, að oss íslendingum a. m. k. finrist
leikur að lifa í samanburði við það strit, sem áður var. Fleira
kemur líka til þess, að vér grípum nú gull upp úr grjótinu, og
heita má, að sumum fljúgi steiktar gæsir í munn.
Þetta hefir bundið hug vorn enn meir en áður við hinn þétta
leir og líkamlegar lystisemdir. Og það hefir gert oss nokkuð
glámskyggn, gleymin á það lögmál lífsins, sem hið forna orð-
tak orðaði svo: í sveita þíns andlitis skaltu þíns brauðs neyta.
Þetta er þó enn í dag þrátt fyrir allt og allt táknrænt um til-
einkunn allra verulegra og varanlegra verðmæta.
Svo segir í þjóðsögum, að menn urðu að rísa úr öskustónni
og láta af að bakast við annarra eld, leggja í þess stað á sig
erfiði og skirrast ekki við miklar áhættur, ætluðu þeir að vinna
sér til mikils frama. Og í ævintýrunum var Helga karlsdóttir,
sem gekk í öll verstu verkin í kotinu og sparaöi sig hvergi, sú
systirin, sem átti það manngildi, að hún reyndist hæf til þess
að setjast á drottningarstólinn. Ása og Signý, sem vart hugs-
uðu um annað en puntið og fínheitin, drápu ekki hendi í kalt
vatn og litu niður á systur sína, voru vegnar og léttvægar
fundnar.
Sönn lærdómsbraut hefir og jafnan verið seinfarin og grýtt.
Hinar tæknilegu framfarir, sem eg nefndi áðan, að léttu oss
nú róðurinn, hafa heldur ekki kviknað af sjálfu sér né vaxið
umhirðulaust. Mikið af þeim má segja að hafi kostað mann-
kynið mannfórnir tveggja heimsstyrjalda. Því að margar greinar
þeirra hafa komið upp vegna þess, að hinir stríðandi aðilar hafa
leitað allra ráða til tortímingar andstæðingum sínum, en síðar
hefir þessum vopnum verið beitt almenningi til góðs. Enginn
getur þær tölur talið, sem til þessa hefir verið varið, né gert sér
nokkra grein fyrir öllum þeim þrautum og öllu því erfiði, sem
°tal menn hafa á sig lagt viljandi eða nauðugir til að leysa öll
Þau tæknilegu vandamál, sem liggja til grundvallar smíði þeirra
yela, sem mala oss nú gull, flytja oss um loftin, bera oss boð
Ur öllum heimi og þar fram eftir götunum. Vér leiðum ekki
frekar hugann að þessu, er vér njótum framfaranna, en vér