Kirkjuritið - 01.04.1973, Blaðsíða 95
U*.S' M°r9 fleiri tákn voru notuð. Á
p' °^um tóku menn að tákna Föður.
^nn me® mannsandiiti og um skeið
61 a mannsmynd. Þau tákn eru fjar-
a sbr. hina fyrrnefndu ritningar-
a ' og hafa gert mikinn skaða. Bezt
ra Þessara tákna er höndin.
^kn Sonarins
^r°ssinn er að sjálfsögðu fyrst og
mmst Kriststákn og framar öllum
rum. Samt komu fram fjölmörg
annur, °9 var það í sambandi við
nenningar hans. Hér verða aðeins fá
s® nck ^ynd hins góða hirðis var
^nerníT|a notuð. Það var hirðir, sem
Guð a kerðum sér. Jóh. 10,11.
s amb, er einnig mjög gamalt
r"s'«ákn (sbr. Jes. 53,7, Jóh 1,29,
P- 5,12). Það er gert í öll efni.
ha=n Um st^®ur fánastöng með
^9ri framfceti. Á stönginni er grískur
dr A °9 taknar sigur upprisunnar yfir
u anum. Lambið hefur geislabaug
Um höfuðið.
^JiS^Ur'nn er einnig fornt Kriststákn
orð' 9era kivern stat ' 9ríska
'nU "tiskur" að upphafsstaf orðs
arþUt: ^esu ^ristur Guðs sonur frels-
an 9atu kristnir menn notað
fisJ^a kvort mynd af fiski eða orðið
að ctuimal sín á milli án þess
þeir° Saknarmennirnir skildu, hvað
notuð°rU Se^ia' k’e9ar a fystu öld
rs-. - f i u kristnir menn fiskinn sem dul-
ntalslykii.
Krism.!',ðurinn er eitt af hinum elztu
Það 0 num °9 er dregið af Jóh, 15.
Ury, l Qr natað í máluðum skreyting-
oq e S^ar a aici °9 síðar í útskurði
Umi. Varla getur annað helgi-
tákn uppbyggilegra en þetta, sem
undirstrikar svo afdráttarlaust og Ijóst
sambandið við Krist.
Nafnstafir Krists eru eðlilega
mjög algeng tákn. Hér á landi er al-
gengt að sjá á altarisklœðum og
kirkjumunum stafina IHS. Þetta er
venjulega lagt út: Jesús Frelsari
mannanna. (lesus Hominum Salvator)
Sú útlegging er röng. Þetta eru fyrstu
stafirnir í gríska nafninu Jesús og
eiga að vera I H C en ekki I H S. Þeir
svara því til Jes í voru máli, sem er
skammstöfun á Jesús. Miklu eldra er
að nota fyrstu stafina í gríska orðinu
Kristur. Þeir eru X P. Venjulegast er
að sjá þá fléttaða saman. Oft eru
fleiri tákn við þetta tengd. Algengt er
að sjá grísku stafina alfa og ómega,
sem er fyrsti og síðasti stafur í gríska
stafrófinu, tengda við ýmis önnur
tákn (sbr. Op. 1,8).
Fjöldi annarra Kriststákna er til og
eru þau oft sótt í viðburði úr lífi hans,
dœmisögur eða kenningar. Sérstak-
lega mikið er af táknum úr píslarsög-
unni, má heita að hún sé öll skráð
! táknmyndum.
Tákn Heilags Anda
Aðaltákn Heilags Anda er dúfan, og
á það uppruna sinn í frásögunni um
skírn Jesú, Mt. 3,16. Annað algengt
tákn Andans er eldur, sem greinist í
margar tungur. (Sbr. Post. 2,5). Hin
sjöfalda gjöf Heilags Anda er táknuð
með sjö logandi lömpum og stundum
með bókrollum með heitum hinna sjö
náðargjafa. (Sjá Jes. 11,2 og Op.
5,12).
93