Kirkjuritið - 01.06.1976, Blaðsíða 10

ið í té lóð undir þetta hús og ekki
brigðað því fyrirheiti, þótt kirkjuna
hafi skort bolmagn til þess að koma
þessu byggingaráformi sínu svo áleið-
is, að merkja mætti. Húsinu hefur ver-
ið ætlaður staður á Skólavörðuhæð,
hið næsta Hallgrímskirkju.
Ég vík að þessu máli hér og nú til
þess að minna á það, að fyrir liggur
góð og gild samþykkt prestastefnunn-
ar um þetta, aréttuð með fjárframlög-
um stéttarinnar. Einnig gerði kirkju-
þing 1974 samþykkt um málið og fól
kirkjuráði að vinna að framgangi þess,
m. a. með því að leita samstarfs við
kirkjulega aðilja, sem til greina koma
í þessu sambandi og hafa umræður
farið fram við þá aðilja, en þeir eru
Hið ísl. Biblíufélag og Hjálparstofnun
kirkjunnar.
Með skynsamlegum samtökum og
æskilegum áhuga prestastéttarinnar
og annarra ættu nú að vera bærar for-
sendur fyrir því að koma þessari hug-
mynd á raunhæfan grundvöll og rek-
spöl. Ég vil hér með heita á yður,
góðu bræður, til samstöðu um og lið-
veizlu við þetta gamla hugsjónamál
stéttarinnar.
En vissulega má þakka það, að
til eru söfnuðir í höfuðborginni,
sem geta boðið upp á þá fundar-
aðstöðu, sem vér höfum notið hjá
tveimur þeirra áður og nú hér. Það
þarf ekki langt að fara aftur í tímann
til þess að gera sér Ijóst, að þetta er
framför í ytri tygjum kirkjulegs lífs og
starfs, sem varla hefði þótt raunsætt
að gera áætlun um, jafnvel á þeim
tíma, þegar hugsjónin um þjóðkirkju-
hús í Reykjavík sló út logum á presta-
stefnu. Hitt er annað mál, hve miklu
88
þessar og aðrar ytri framfarir á sviði
kirkjumála sæta í hlutfalli við vöxt
höfuðborgarinnar og almenn umsvif
í þjóðlífinu eða hve langt þær hrökkva
til þess að fullnægja þeirri þörf, sem
kirkjan á að svara í þessari hrað-
vaxta og nú stóru borg. f annan stað
þarf ekki heidur að fara ýkja langt
aftur í tímann til þess að standa
frammi fyrir því, að þjóðin taldi sig
ekki þurfa önnur samkomuhús en
kirkjur. Halldór Laxness talaði við
opnun Hlégarðs í Mosfellssveit og
hyllti gömlu samkomuhúsin, kirkjurn-
ar. Hann sagði: „Kirkja á íslandi var
siðmenningarstofnun frá öndverðu,
hún krafðist menningarlegs umhverfis
kringum guðsdýrkunina. Hún tók ekki
í mál, að menn sætu eins og hrafnar
útum allar þorpagrundir til guðsþjón-
ustu, heldur skyldi byggja yfir altarið
eins virðuleg hús og tök voru á í sér-
hverjum stað“. Og enn segir hann,
,,að þó fornar kirkjur hafi verið nokkuð
frumstæð samkomuhús hafi þær þó átt
þátt í því að göfga list og listasmekk
með fólki, jafnvel svo að á því sviði
hafi fyrri menn hér í Mosfellssveit
verið langt á undan okkur, sem nú lif'
um. í máldögum fornum um kirkjur
hér í sveit og grennd sést að engin
kirkja var svo fátæk að hún ætti ekki
listaverk af ýmsu tagi, málverk, líklega
gerð á við ..., myndastyttur eða líkn-
eski gerð í tré voru í hverri kirkju,
margvíslegur myndvefnaður og út-
saumsmyndlist í altarisdúkum, vegð'
tjöldum og messuklæðum ... Það gef'
ur auga leið hversu mjög það þroskar
smekk hjá fólki að horfa alla sína ®vi
á listaverk, eins og fólk gerði í kirkj'
unum fornu, meðan kirkjurnar voru í