Kirkjuritið - 01.09.1977, Side 77

um V'\ straumar bárust yfirleitt seint
Pre tandi^ °9 Þá helst fyrir tilstilli
a °9 annarra embættismanna.
ým fok a síðustu öld hófu fyrst
agSnr andlegar stefnur og straumar
°9 r,eraSt fil landsins um skáldskap
r|t ungra skálda og menntamanna
te,í'e9u
veris Pessar aðstæður, sem hér hafa
Srinri ratrtar< wótuðust lífshættir þjóð-
Saffílar’ einnig ytri bygging kirkjunnar,
Snna arstarfis °9 starfssvið prest-
tekigS?- var aldagömul og hafði
til 'tlurn brevtingum frá einni öld
1 annarrar.
irarr[fnaSarStarflS f°r fyrst og fremst
stað eimilunum. an einnig á kirkju-
r-egiu| Sumrum fóru menn nokkuð
kirkjuf^t^' kirkíu’ en á vetrum munu
Og V[g8r ir bafa verið nokkuð stopular
eink,. a hafa Þær alve9 fallið niður,
4 .. Ve9na ófærðar.
sameiár ^Sta^ tek söfnuðurinn þátt í
ir ieigs'n egu uPPbyggingarstarfi und-
°9 frern^^H- prestsins- Fólst það fyrst
einniq ' gur5sÞjónustunni. Þar fór
þ. e. baram h'Ut' af barnafræðslunni,
tEekifeerrnaspurnin9ar- Þar var einnig
störfum' •' hess a® vinna öðrum
hjálp 0ae.ms °9 fátækra- og sjúkra-
ins. KirkymSUm ^tri maium safnaðar-
mikilvee0JU^anpan 9egndi þá einnig
' Sambanr|hlUtVerk' ' fela9sle9u tilliti.
t®kifæri f.' Við kirkjugönguna gafst
hiál s,,-.,1 aS balda fundi um almenn
En eh é,a9anna'
a®arstarf^°^ aður var sagt’ fer safn'
f>e'mHunu fyrSt fremst fram á
Saman tii^ • Þar kom söfnuðurinn
hlilslestra aaimasen9s, bænahaids og
’ lkt og í kirkjunni, en ekki
aðeins á sunnudögum, heldur alla
daga vikunnar, frá veturnóttum til
hvítasunnu. Sama mætti segja um
ýmsar verstöðvar. Hér gerðust hús-
bændur þjónar að predikunarembætti
kirkjunnar, þeir voru á vissan hátt
prestar heimila sinna.
Á heimilunum fór einnig stór hluti
barnafræðslunnar fram. Víða munu
börn hafa numið allan trúarlærdóm
sinn í heimahúsum og einnig almenn-
an lærdóm, svo sem lestur, skrift og
reikning.
Á heimilunum fór einnig fram í nafni
kristins kærieika fátækra- og sjúkra-
hjálp safnaðarins.
Presturinn hafði alls staðar bein og
óbein afskipti af söfnuðinum í þess-
um efnum. Hann húsvitjaði reglulega,
oftast einu sinni á ári. Þar fylgdist
hann með barnafræðslunni, guðsorða-
bókakosti og húslestrarhaldi safnað-
arins, vandamálum hans og erfiðleik-
um. í öllu þessu átti hann tækifæri til
þess að inna af hendi þjónustu sáttar-
gjörðarinnar, predikunarembættið.
Honum var einnig falið eftirlit með
hinni almennu fræðslu, og oft hafði
hann skóla á heimili sínu. Honum var
gert að sjá um manntal.
Hann var bóndi og var víða framá-
maður í búnaðarmálum síns sveitar-
félags og höfðu prestar fram á þessa
öld forystu í þeim máium hér á landi.
Stöðu sinnar vegna, lærdóms og oft
mannkosta, gegndi hann margvísleg-
um trúnaðarstörfum í sveitarfélagi
sínu. Presturinn var oft sveitarhöfð-
ingi.
Þannig var líf safnaðarins og sveit-
arfélagsins nátengt og samofið. Prests-
starfið fól i sér hvort tveggja: þjón-
235